Gubernator generalny Tajwanu

Pieczęć gubernatora Tajwanu

Generalny gubernator Tajwanu Taiwan Sōtokufu (jap. 臺灣總督) – najwyższy przedstawiciel władz Cesarstwa Japonii na Tajwanie, w okresie, gdy wyspa była japońską kolonią (1895-1945).

Z 19 japońskich gubernatorów generalnych pierwszych siedmiu było wojskowymi, następnych dziewięciu (w latach 1919-1937) - cywilami, a po wybuchu II wojny chińsko-japońskiej i związanej z tym militaryzacji wyspy, ostatnich ponownie trzech wywodziło się z kręgów wojskowych. Gubernator był szefem administracji na wyspie, wydawał rozkazy lokalnym siłom zbrojnym, kształtował politykę kolonialną na wyspie i miał prawo wydawać zarządzenia, które miały równą moc, co prawa wydawane w metropolii[1]. Na mocy tzw. zarządzenia nr 63, miał zarówno możliwość stanowienia prawa dla wyspy, bez konieczności jego akceptacji przez stolicę, jak i jego egzekucji. To połączenie władzy ustawodawczej i wykonawczej naruszało prerogatywy Zgromadzenia Narodowego, dlatego gubernator musiał corocznie zwracać się o przedłużenie tych uprawnień (w 1920 przedłużono mu je bezterminowo)[2].

Lista gubernatorów[1][3][4]

Tytuł, imię i nazwiskoZnaki i wymowastopień lub stanowiskosłużbainne stanowiskaokres pełnienia funkcji
Sukenori Kabayama cropped.jpgwicehrabia Sukenori KabayamaKabayama Sukenori (jap. 樺山資紀)admirałJapońska Cesarska Marynarka WojennaMinister Spraw Wewnętrznych (1896-8)21 maja 1895 – czerwiec 1896
Tarō Katsura cropped.jpgwicehrabia Tarō KatsuraKatsura Tarō (jap. 桂太郎)generał-porucznikCesarska Armia JapońskaPremier (1901-06; 1908-11; 1912-13)2 czerwca 1896 – październik 1896
Maresuke Nogi 2 cropped.jpgbaron Maresuke NogiNogi Maresuke (jap. 乃木希典)generał-porucznikCesarska Armia Japońska14 października 1896 – styczeń/luty 1898
Gentaro Kodama 2.jpgbaron Gentarō KodamaKodama Gentarō (jap. 兒玉源太郎)generał-porucznikCesarska Armia JapońskaMinister Armii (1900-02), Minister Spraw Wewnętrznych (1902-03)26 lutego 1898 – kwiecień 1906
Samata Sakuma.jpgwicehrabia Samata SakumaSakuma Samata (jap. 佐久間左馬太)generałCesarska Armia Japońska15 kwietnia 1906 – maj 1915
Sadayoshi Ando.jpgbaron Sadayoshi AndōAndō Sadayoshi (jap. 安東貞美)generałCesarska Armia Japońskamaj 1915 – czerwiec 1918
Motojirō Akashi 200x250.jpgMotojirō AkashiAkashi Motojirō (jap. 明石元二郎)generał-porucznikCesarska Armia Japońskawcześniej dowódca japońskiego garnizonu w Koreiczerwiec 1918 – październik 1919
Kenjirō Den.jpgbaron Kenjirō DenDen Kenjirō (jap. 田健治郎)członek gabinetu Masatake Terauchiego (1916-18)Minister Sprawiedliwości (1923), Minister Rolnictwa (1923)październik 1919 – wrzesień 1923
Kakichi Uchida cropped.jpgKakichi UchidaUchida Kakichi (jap. 內田嘉吉)parlamentarzystaIzba Parówpoprzednio Superintendent Tajwanu (1910-15)6 września 1923 – wrzesień 1924
Takio Izawa 1.jpgIzawa TakioTakio Izawa (jap. 伊澤多喜男)parlamentarzystaIzba Parówpóźniejszy mer Tokio1 września 1924 – lipiec 1926
Mannoshin Kamiyama.jpgMitsunoshin KamiyamaKamiyama Mitsunoshin (jap. 上山滿之進)parlamentarzystaIzba Parówliterat16 lipca 1926 – czerwiec 1928
Takeji Kawamura.jpgTakeji KawamuraKawamura Takeji (jap. 川村竹治)parlamentarzystaIzba ParówWcześniej dyrektor ds. wewnętrznych gub. Sakumy16 czerwca 1926 – lipiec 1929
Eizō Ishizuka.jpgEizō IshizukaIshizuka Eizō (jap. 石塚英藏)parlamentarzystaIzba ParówGłówny doradca gub. Kodamy30 lipca 1929 – styczeń 1931
Masahiro Ōta.jpgMasahiro ŌtaŌta Masahiro (jap. 太田政弘)naczelnikKwantuńskie Terytorium Powiernicze16 stycznia 1931 – marzec 1932
Hiroshi Minami.jpgHiroshi MinamiMinami Hiroshi (jap. 南弘)parlamentarzystaIzba ParówMinister Poczty (1923-24)2 marca 1932 – maj 1932
Kenzō Nakagawa.jpgKenzō NakagawaNakagawa Kenzō (jap. 中川健蔵)wiceministerMinisterstwo Edukacji27 maja 1932 – wrzesień 1936
Seizō Kobayashi cropped.jpgSeizō KobayashiKobayashi Seizō (jap. 小林躋造)admirałJapońska Cesarska Marynarka Wojennawrzesień 1936 – listopad 1940
Kiyoshi Hasegawa cropped.jpgKiyoshi HasegawaHasegawa Kiyoshi (jap. 長谷川清)admirałJapońska Cesarska Marynarka Wojenna16 grudnia 1940 – grudzień 1944
Rikichi Andō cropped.jpgRikichi AndōAndō Rikichi (jap. 安藤利吉)generałCesarska Armia JapońskaKomendant Garnizonu Tajwangrudzień 1944– 21 października 1945

Przypisy

  1. a b Edward I-te Chen. Japanese Colonialism in Korea and Formosa: A Comparison of The Systems of Political Control. „Harvard Journal of Asiatic Studies”. 30, s. 126–158., 1970. Harvard-Yenching Institute. DOI: 10.2307/2718768. ISSN 0073-0548 (ang.). 
  2. Bogdan Zemanek: Tajwańska tożsamość narodowa w publicystyce politycznej. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2009. ISBN 978-83-7188-182-4.
  3. 日本之台灣總督名錄、任期及圖片 (Lista japońskich gubernatorów Tajwanu, z datami pełnienia funkcji) (chiń.). Taiwanus.net Inc. [dostęp 2011-07-02].
  4. Shih-shan Henry Tsai: Maritime Taiwan: historical encounters with the East andthe West. Armonk, N.Y: M.E. Sharpe, 2009, s. 132. ISBN 978-0-7656-2328-7. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Motojirō Akashi 200x250.jpg
Portrait of Akashi Motojiro (明石元二郎, 1864 – 1919)
Masahiro Ōta.jpg
Masahiko Ōta (1871–1951)
Seizō Kobayashi cropped.jpg
Seizō Kobayashi (1877-1962)
Kenzō Nakagawa.jpg
Kenzō Nakagawa (1875–1944)
Gentaro Kodama 2.jpg
Portrait of Kodama Gentaro (児玉源太郎, 1852 – 1906)
Sadayoshi Ando.jpg
Sadayoshi Andō (1853-1932)
Sukenori Kabayama cropped.jpg
Portrait of Kabayama Sukenori (樺山資紀, 1837 – 1922)
Maresuke Nogi 2 cropped.jpg
Portrait of Nogi Maresuke (乃木希典, 1849 – 1912)
Samata Sakuma.jpg
Portrait of Sakuma Samata (佐久間左馬太, 1844 – 1915)
Takeji Kawamura.jpg
Takeji Kawamura (1871–1955)
Kenjirō Den.jpg
Kenjirō Den (1855–1930)
Kakichi Uchida cropped.jpg
Kakichi Uchida (1866–1933)
Kiyoshi Hasegawa cropped.jpg
Kiyoshi Hasegawa (1883-1970)
Rikichi Andō cropped.jpg
Rikichi Andō (1884-1946)
Eizō Ishizuka.jpg
Eizō Ishizuka (1866–1942)
Hiroshi Minami.jpg
Hiroshi Minami (1869–1946)
Takio Izawa 1.jpg
Takio Izawa (1869–1949)
Mannoshin Kamiyama.jpg
Mannoshin Kamiyama (1869–1938)
Tarō Katsura cropped.jpg
Portrait of Katsura Taro (桂太郎, 1848 – 1913)