Gwiazdnica gajowa

Gwiazdnica gajowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinagoździkowate
Rodzajgwiazdnica
Gatunekgwiazdnica gajowa
Nazwa systematyczna
Stellaria nemorum L.
Sp. pl. 1:421. 1753
Kwiat

Gwiazdnica gajowa (Stellaria nemorum L.) – gatunek byliny należący do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Występuje w całej niemal Europie, na Kaukazie oraz w USA w stanie Georgia[3]. W Polsce jest rośliną pospolitą na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona lub podnosząca się, wysokości 20-50 cm. Jest krucha i łamliwa, a na przekroju poprzecznym obła[4]. W górnej części jest gruczołowato owłosiona. Roślina wytwarza cienkie i długie rozłogi. Pod koniec lata roślina wytwarza długie pokryte łuskami pędy, które płożą się po ziemi i ukorzeniają. W ten sposób przez wegetatywne rozmnażanie gwiazdnica gajowa tworzy całe płaty.
Liście
Sercowatojajowate, dolne na ogonkach, górne siedzące, ułożone naprzeciwlegle[4].
Kwiaty
Białe, o pięciu głęboko podzielonych płatkach korony[4]. Mają średnicę do 2 cm i tworzą na szczycie łodygi dwuramienną wierzchotkę. Działki kielicha ok. dwukrotnie mniejsze od płatków korony. Słupek górny z trójdzielnym znamieniem, 10 pręcików.
Owoce
Wielonasienne torebki. Po dojrzeniu pękają 6 klapami niemal do samej nasady.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na glebach żyznych, próchnicznych w lasach wilgotnych i zaroślach, przeważnie w cienistych miejscach. Częściej występuje na terenach pagórkowatych i górskich[4]. Hemikryptofit. Kwitnie od maja do lipca. Jest owadopylna lub wiatropylna. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Alno-Ulmion, Ass. Stellario nemorum-Alnetum. Roślina żywicielska dla grzyba wywołującego rakowate guzy na jodle. Roślina miododajna, chętnie odwiedzana przez pszczoły.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
  4. ↑ a b c d Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997, s. 282. ISBN 83-7073-092-2.

Bibliografia

  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997. ISBN 83-7073-092-2.

Media użyte na tej stronie

Stellaria nemorum 1.jpg
Autor: b.gliwa, Licencja: CC BY-SA 1.0
Stellaria nemorum
Stellaria nemorum kz11.jpg
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stellaria nemorum in Karnice, NW Poland