Half Dome

Half Dome
Ilustracja
Half Dome: widok z doliny Yosemite
Państwo Stany Zjednoczone
Stan Kalifornia
PołożenieHrabstwo Mariposa
PasmoSierra Nevada
Wysokość2693 m n.p.m.
Wybitność415 m
Pierwsze wejścieGeorge G. Anderson
Położenie na mapie Kalifornii
Mapa konturowa Kalifornii, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Half Dome”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Half Dome”
Ziemia37°44′46″N 119°31′59″W/37,746111 -119,533056

Half Domegranitowa formacja skalna w Parku Narodowym Yosemite w stanie Kalifornia w USA. Będąca jednym z najlepiej znanych widoków parku góra wznosi się 2693 m n.p.m. i 1444 m nad dnem doliny.

Do lat 70. XIX wieku Half Dome uważany był za szczyt "absolutnie niedostępny"[1], dziś jednak można zdobyć go na kilka różnych sposobów. Dzięki oznakowanemu szlakowi rozpoczynającemu się w dolinie szczyt osiągają co roku tysiące turystów. Ścieżka rozpoczyna się u podnóża skały, w odległości nieco ponad 3 kilometrów od wierzchołka, jednak okrężna droga ma ponad 13 kilometrów. Ostatni fragment szlaku, prowadzący bezpośrednio na wierzchołek stromą, lecz stosunkowo najłatwiejszą do przebycia ścianą wschodnią, posiada ułatwienia w postaci pary metalowych lin rozpiętych na osadzonych w skale słupkach. Ułatwienia zostały skonstruowane w roku 1919. Poprowadzono je niedaleko drogi, którą w 1875 roku George Anderson jako pierwszy człowiek wspiął się na Half Dome, osadzając w litej skale metalowe śruby[2].

Na szczyt Half Dome prowadzi również wiele dróg wspinaczkowych, na samej pionowej ścianie północno-zachodniej jest ich kilkanaście, inne przecinają ścianę południową i grań zachodnią. W roku 1957 Royal Robbins, Mike Sherrick i Jerry Gallwas jako pierwsi pokonali najtrudniejszą ścianę północno-zachodnią dokonując najtrudniejszego w tych czasach przejścia w USA. Droga na szczyt zajęła im 5 dni wspinaczki techniką sztucznych ułatwień a zdobycie go było możliwe dzięki użyciu najnowocześniejszego w tamtym okresie sprzętu.

Logo firmy The North Face nawiązuje do tejże skały[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Chris Jones: Climbing in North America. American Alpine Club / Univ of California Press, 1976, s. 26. ISBN 0-520-02976-3.
  2. Chris Jones: Climbing in North America. s. 27.
  3. Toni Marino, The North Face Logo, Toni Marino, 2 maja 2018 (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of California.svg
Flag of California. This version is designed to accurately depict the standard print of the bear as well as adhere to the official flag code regarding the size, position and proportion of the bear, the colors of the flag, and the position and size of the star.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Half Dome10.jpg
Autor: Rainer Hübenthal (dyskusja · edycje), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Yosemite Half Dome, California, USA
Relief map of California.png
Autor: Nzeemin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief map of California, USA.
Usa edcp relief location map.png
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

* N: 37.0° N

Central meridian :

* E: 96.0° W

Standard parallels:

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y:

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))