Heino Eller

Heino Eller
Ilustracja
Heino Eller (1930)
Data i miejsce urodzenia

7 marca 1887
Tartu

Pochodzenie

estońskie

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1970
Tallinn

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna, muzyka neoklasycystyczna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, pedagog

Odznaczenia
Ludowy Artysta ZSRR
Order Lenina
Heino Eller na radzieckim znaczku wydanym w 100. rocznicę urodzin kompozytora

Heino Eller (ur. 7 marca 1887 w Tartu, zm. 16 czerwca 1970 w Tallinnie)[1][2]estoński kompozytor i pedagog.

Życiorys

Studiował w Konserwatorium Petersburskim w latach 1913–1915 oraz 1919–1920 w klasie skrzypiec E. Krügera i kompozycji Jāzepsa Vītolsa[1][2] oraz pod kierunkiem Wasilija Kalafatiego, Maksimiliana Sztajnberga i Michaiła Czernowa[3].

W latach 1920–1940 wykładał teorię muzyki i kompozycję w wyższej szkole muzycznej w Tartu, kładąc podwaliny pod miejscową szkołę kompozycji, która miała wpływ na muzykę estońską w pierwszej połowie XX wieku[3]. W latach 1940–1970 wykładał w Konserwatorium w Tallinnie[1][2]. Kilku jego studentów kompozycji osiągnęło międzynarodowe uznanie, w tym Eduard Tubin, Arvo Pärt, Alfred Karindi, Lepo Sumera, Olav Roots i Karl Leichter[4][3].

Eller jest jednym z pierwszych przedstawicieli estońskiej muzyki symfonicznej i kameralnej[1]. Jego kompozycje łączą charakterystyczne cechy stylistyki z początku XX wieku z klasycznymi zasadami formalnymi i elementami estońskiej muzyki ludowej. Nie porzucił tonalości, ale wzbogacił ją o nietradycyjne idiomy i struktury, osiągając styl zbliżony do impresjonizmu[4]. Jego wczesne kompozycje wykazują wpływ Griega, Debussy’ego i Skriabina i wyznaczają początek nowego rozwoju muzyki estońskiej[2].

W 1957 Eller otrzymał tytuł Ludowego Artysty Estońskiej SRR[1], a w 1967 Ludowego Artysty ZSRR[3]. Odznaczony Orderem Lenina (1965)[3].

Kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

  • 3 symfonie
    • I Sinfonia in modo mixolydio (1936)
    • II symfonia e-moll (1947)
    • III symfonia c-moll (1964)
  • suita orkiestrowa Białe noce (1939)
  • 6 poematów symfonicznych
  • Fantazja na skrzypce i orkiestrę (1916 oraz 2. wersja 1963)
  • Koncert skrzypcowy h-moll (1933 oraz 2. wersja 1965)
  • 5 kwartetów smyczkowych (1925–1959)
  • utwory na skrzypce i fortepian, m.in.
    • 2 sonaty
    • miniatury
    • fantazje
  • około 150 utworów fortepianowych

oraz utwory chóralne, opracowania pieśni ludowych

Przypisy

  1. a b c d e f Jarzębska 1984 ↓.
  2. a b c d e Humal 2004 ↓.
  3. a b c d e Heino Eller (ang. • est.). W: Estonian Music Information Centre [on-line]. marzec 2010. [dostęp 2018-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-02)].
  4. a b Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Mart Humal: Eller, Heino (ang.). W: Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-02)]. via Oxford University Press.

Bibliografia

  • Alicja Jarzębska: Eller Heino. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 2: CD część biograficzna. Kraków: PWM, 1984. ISBN 83-224-0223-6. (pol.)
  • Mart Humal: Eller, Heino. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. E. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
People Artist of the USSR1.jpg
Знак «Народный артист СССР». Изображение с удостоверения к знаку.
1987 CPA 5813.jpg
Estonian composer Heino Eller
Heino Eller 1930s.jpg
1930s image of Estonia composer Heino Eller (1887-1970)