Helena Wereszycka

Helena Wereszycka z domu Waniczek (Helena Waniczkówna) (ur. 17 marca 1907 w Krakowie, zm. 22 kwietnia 1995 w Krakowie). Polska historyczka, jedna z twórców Polskiego Słownika Biograficznego. Żona historyka Henryka Wereszyckiego.

Córka Ryszarda Vanička, zawodowego oficera armii austro-węgierskiej z pochodzenia Czecha, a w niepodległej Polsce pułkownika WP, i Heleny z domu Reiman^[1].

Maturę uzyskała w Państwowym Gimnazjum Żeńskim w Krakowie w 1925 r. Ukończyła studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim pod kierunkiem profesora Władysława Konopczyńskiego inicjatora Polskiego Słownika Biograficznego. W 1932 r. obroniła doktorat z filozofii. Jeszcze jako studentka (w 1929 r.) została zaangażowana do rozpoczynających się właśnie prac nad Polskim Słownikiem Biograficznym.

Pracę w Polskiej Akademii Umiejętności podjęła w 1933 r., a w redakcji PSB w 1934. Po przerwie w działalności PAU związanej z okupacją niemiecką w latach II wojny światowej, w 1947 r. została członkiem Komisji Historycznej PAU. W roku tym wyszła również za mąż za Henryka Wereszyckiego. Po przejęciu PAU przez PAN została w 1953 r. kierownikiem Działu Biograficznego w Zakładzie Dokumentacji Instytutu Historycznego PAN w Krakowie. W 1958 r., gdy wznowiono wydawanie PSB po przerwie w okresie stalinowskim, została sekretarzem redakcji, a w 1976 zastępcą redaktora naczelnego. W 1978 r. przeszła na emeryturę.

Polski Słownik Biograficzny był jej życiową pasją. Jej kilkudziesięcioletnia praca redakcyjna nad stylem i stroną merytoryczną około 15 tysięcy życiorysów powstałych w okresie jej pracy nad słownikiem przyczyniła się do wysokiego poziomu tego fundamentalnego dzieła polskiej historiografii, a pracami nad nim interesowała się również po przejściu na emeryturę. Krakowskie mieszkanie Heleny i Henryka Wereszyckich było miejscem spotkań historyków i intelektualistów, których poglądy nie były akceptowane przez władze PRL. W spotkaniach tych brali udział m.in. Karol Wojtyła, członkowie KOR, studenci i przyjaciele związani ze środowiskami opozycyjnymi^[2].

Przypisy