Henryk Cieśluk

Henryk Cieśluk
Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1906
Łomża

Data śmierci

24 stycznia 2002

Zawód, zajęcie

działacz partyjny i państwowy, prawnik

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

wiceminister sprawiedliwości (1952–1956), zastępca prokuratora generalnego (1961–1972), członek Trybunału Stanu (1982–1989)

Partia

KPP, PPR, PZPR

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (nadany dwukrotnie) Krzyż Walecznych (1943–1989)

Henryk Cieśluk (ur. 8 grudnia 1906 w Łomży[1], zm. 24 stycznia 2002[2]) – polski działacz partyjny i państwowy, prawnik, sędzia Najwyższego Trybunału Narodowego. W latach 1952–1956 wiceminister sprawiedliwości, w latach 1982–1989 członek Trybunału Stanu.

Życiorys

Syn Adama i Anny. W 1937 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, od 1938 do 1939 był pracownikiem umysłowym w Ubezpieczalni Społecznej w Ciechanowie. Przed wojną działał w Komunistycznym Związku Młodzieży Polski i Komunistycznej Partii Polski (był m.in. członkiem jej komitetu okręgowego i dzielnicowego w Łomży). Od 1930 do 1931 przebywał w więzieniu[1]. W latach 20. wraz z bratem Wacławem był jednym z założycieli pierwszego cywilnego klubu w rodzinnym mieście, ŁKS 1926 Łomża; zasiadł w jego zarządzie, a później był honorowym prezesem[3].

Po wybuchu wojny w 1939 zmobilizowany do 36 pp. Dostał się do niewoli, następnie uciekł z niej do Łomży, gdzie pracował w spółdzielczości. Został przewodniczącym Komisji Rewizyjnej „Obłpotrebsojuz” w Białymstoku. Pod przybranym nazwiskiem Zeclak razem z żoną Marią pracował jako robotnik w majątkach rolnych Werdomicze i Kwatery na Białorusi. W 1944 w szeregach Armii Czerwonej walczył w okolicach Wołkowyska i Białegostoku. W 1944 został szefem Prokuratury Specjalnego Sądu Karnego w Lublinie jako pierwszy prokurator w powszechnym wymiarze sprawiedliwości mianowanym przez Prezydium KRN. Był głównym oskarżycielem w pierwszym procesie przeciwko zbrodniarzom hitlerowskim z załogi SS na Majdanku. W latach 1945–1946 prezes Specjalnego Sądu Karnego w Warszawie z siedzibą w Łodzi. W 1946 powołany na stanowisko sędziego Najwyższego Trybunału Narodowego. W latach 1947–1949 prezes Sądu Okręgowego w Łodzi, w latach 1949–1953 szef Prokuratury Wojewódzkiej w Poznaniu. Działał w PPR (m.in. delegat na I Zjazd PPR w grudniu 1945), później w PZPR. Obejmował też stanowiska wiceszefa Delegatury Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym w Łodzi oraz szefa Komisji Upaństwowienia Przedsiębiorstw w Łodzi[1].

W latach 50. pracował w Ministerstwie Sprawiedliwości jako dyrektor wydziału, wicedyrektor sekcji tajnej, odpowiadał m.in. za specjalny tryb rozpraw karnych. Od grudnia 1952 do kwietnia 1956 podsekretarz stanu w resorcie sprawiedliwości, od 1957 do 1961 radca ds. prawnych ministra w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego, później od czerwca 1961 do sierpnia 1972 zastępca prokuratora generalnego. W latach 1952–1954 członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego oraz Komisji Wymiaru Sprawiedliwości, Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego przy Wydziale Administracyjnym KC PZPR. Od 1980 do 1981 wchodził w skład Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej KC PZPR[1][4]. Od 1982 do 1989 był członkiem Trybunału Stanu I i II kadencji[5]. Wchodził w skład władz m.in. Polskiego Związku Łowieckiego i Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej[4].

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[6].

Odznaczenia

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie, w 1947[7] i 1952[8]) oraz Krzyżem Walecznych (1946)[9].

Przypisy

  1. a b c d Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-12-04].
  2. Piotr Fiedorczyk, Andrzej Ostapa. Projekt kodeksu karnego PRL z 1963 r. w świetle dokumentów Służby Bezpieczeństwa. „Prawo i Więź”. 2(36)/2021. s. 184–185. ISSN 2299-405X. 
  3. Henryk Sierzputowski: Powstanie Łomżyńskiego Klubu Sportowego. historialomzy.pl, 17 kwietnia 2012. [dostęp 2021-12-04].
  4. a b Cieśluk Henryk (1906-). sowiniec.com.pl. [dostęp 2021-12-04].
  5. Poprzednie kadencje. Trybunał Stanu. [dostęp 2021-12-04].
  6. Wyszukiwarka grobów w Warszawie
  7. M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 352
  8. M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1096
  9. M.P. z 1946 r. nr 49, poz. 97

Media użyte na tej stronie

Herb Polski.svg
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
POL Złoty Krzyż Zasługi 2r BAR.svg
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi (nadany dwukrotnie) – III RP (1992).