Herb Czech
 Herb wielki | |
| Warianty | |
 Herb mały | |
| Informacje | |
| W oryginale | Státní znak České republiky |
|---|---|
| Wprowadzono | 1 stycznia 1993 |
Czechy mają dwa herby państwowe: wielki i mały. Zwyczaj posiadania dwóch herbów wywodzi się z tradycji heraldycznej.
Mały Herb Czech ma w godle srebrnego (białego), wspiętego na tylnych łapach lwa z charakterystycznym podwójnym ogonem, w złotej koronie i o podobnie złotych pazurach. Godło umieszczone jest w czerwonym polu. Jest to tradycyjny herb Czech właściwych.
Wielki Herb Czech podzielony jest na cztery pola. W pierwszym i czwartym występuje srebrny dwuogoniasty lew w koronie – symbol Czech właściwych, w drugim niebieskim orzeł (właściwie orlica[1]) w srebrno-czerwoną szachownicę – Herb Moraw, a w trzecim, na złotym tle, czarny orzeł (orlica[1]) ze srebrnym półksiężycem – Herb Śląska.
Herby mały i wielki Czech w obecnym układzie wprowadzono 13 marca 1990 r.[2] Obowiązujące opracowanie graficzne przyjęto 17 grudnia 1992 r. z mocą od 1 stycznia 1993 r.[3].
Historia
Lew jako symbol Czech swą genezą sięga XIII wieku, kiedy pojawił się jako symbol dynastii Przemyślidów. Do tego czasu oficjalnym godłem państwa była czarna orlica (pojawiła się ona jeszcze w heraldyce w czasie II wojny światowej w Kraju Sudetów, a obecnie w herbie Kraju środkowoczeskiego). Ponieważ władcy średniowieczni usiłowali zanegować pozycję Przemyślidów, ci w szczególny sposób eksponowali swój nowy herb, którym stał się srebrny lew – w rezultacie symbol dynastii stopniowo przekształcił się w godło narodowe. Nie wiadomo jednak co spowodowało, że w XIII wieku panujący zdecydowali się na zmianę herbu – opowiadają o tym różne legendy, jednak żadna nie znalazła potwierdzenia w źródłach.
Po upadku komunizmu, Czesi wrócili ponownie do swojego dawnego godła. Odbyła się wówczas gorąca debata parlamentarna co do kształtu nowego godła. W szczególności dyskutowano atrybuty seksualne lwa, które zgodnie ze sztuką heraldyczną powinny być równie walecznie przedstawione, jak i inne członki zwierza. Autorem obecnego herbu i sztandaru prezydenckiego jest Jiří Louda.
Herb na fladze prezydenckiej
Oprócz flagi państwowej istnieje jeszcze flaga prezydencka, która zawiera herb i motto Pravda vítězí (Prawda zwycięża).
Galeria
Czarna orlica, średniowieczny symbol Czech
Herb Królestwa Czech do 1918 roku
Herb krajów Korony Czeskiej z czasów ŚCRNN
Średni herb Czechosłowacji
Wielki herb Czechosłowacji
Mniejszy herb Protektoratu Czech i Moraw (1938–1945)
Większy Herb Protektoratu Czech i Moraw
Herb Okręgu Rzeszy Kraj Sudetów (1940–1945)
Herb Czechosłowacji 1945–1960, w latach 1918–1938 używany jako mały herb państwa czechosłowackiego
Herb CSRS (1960–1990)
Herb mały Czech (1990–1992)
Herb wielki Czech (1990-1992)
Obecny mały herb Czech (od 1993)
Obecny wielki herb Czech (od 1993)
Lew czeski w Polsce
W XIV wieku Księstwo Wrocławskie, podobnie jak inne księstwa rządzone przez Piastów Śląskich stały się lennem Królestwa Czeskiego. Obecnie niektóre miasta w Polsce (głównie na Dolnym Śląsku) mają w swoich herbach symbole białego lwa.
Herb Wrocławia
Herb Bystrzycy Kłodzkiej
Herb Kątów Wrocławskich
Herb Kłodzka
Herb Lądka-Zdroju
Herb Głubczyc
Herb Prudnika
Lew czeski w Niemczech
Miasta na Łużycach.
Herb Görlitz
Herb powiatu Görlitz
Herb Gubina
Herb Löbau
Herb powiatu Spree-Neiße
Herb Spremberga
Herb Żytawy
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b W heraldyce czeskiej orlica (cz. orlice) ma jedną głowę, natomiast orzeł (cz. orel) posiada dwie głowy – zobacz w:Orlice,Orel
- ↑ ustawa konstytucyjna Czeskiej Rady Narodowej z dnia 13 marca 1990 r. o symbolach państwowych Republiki Czeskiej (č. 67/1990 Sb.)
- ↑ ustawa Czeskiej Rady Narodowej z dnia 17 grudnia 1992 r. o symbolach państwowych Republiki Czeskiej (č. 3/1993 Sb.)
Media użyte na tej stronie
Herb Lądka-Zdroju
Coat of arms of the Přemyslid royal dynasty from Bohemia.
.svg)
Autor: Shazz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Herb Czechosłowacji - duży
.svg)
Lesser Coat of Arms of Bohemia and Moravia (1939-1945); Drawing according to File:ProtectorateLargeCoA.gif. Further details taken from Neubecker: “Flaggenbuch”, 1939
.svg)
Greater Coat of Arms of Bohemia and Moravia (1939-1945); Drawing according to File:ProtectorateLargeCoA.gif. Further details taken from Neubecker: “Flaggenbuch”, 1939
.svg)
Godło Czechosłowacji - średnie
.svg)
Herb wielki Czech w latach 1990-1992
.svg)
.svg)
Herb mały Czech w latach 1990-1992
Autor: Redraw: Samhanin
Historical original works: Hugo Gerhard Ströhl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of arms of the Kingdom of Bohemia with helmet and crest (19 - 20c).
Autor: Samhanin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of arms of the lands of the Bohemian Crown.
Coat of Arms of the German "Reichsgau Sudetenland", 9.9.1940-1945