Historia Longobardów
Historia Longobardów (łac. Historia Langobardorum) – główne dzieło mnicha benedyktyńskiego Pawła Diakona, napisane pod koniec VIII wieku, opisujące historię ludu Longobardów od ich mitycznych początków aż do śmierci króla Liutpranda w 743. Zawiera także sporo informacji na temat Bizancjum oraz Franków. Jest jednym z ważniejszych źródeł do dziejów Italii i Europy w wieku VII i VIII.
Jako źródeł pierwotnych Paweł Diakon użył dokumentu zwanego Origo gentis Langobardorum oraz Liber pontificalis, zaginionej obecnie historii Sekundusa z Trydentu, zaginionych roczników miasta Benewentu. Posiłkował się też dość swobodnie dziełami benedyktyna Bedy Czcigodnego, biskupa Grzegorza z Tours i Izydora, arcybiskupa Sewilli.
Dzieło nie jest kompletne, składa się z sześciu ksiąg napisanych po 787 r. ale nie później niż 796 r. prawdopodobnie w klasztorze na Monte Cassino.
Polskie tłumaczenie
- Paweł Diakon: Historia rzymska. Historia Longobardów. Tłumaczenie i komentarz Ignacy Lewandowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy "Pax", 1995. ISBN 83-21114520.
Media użyte na tej stronie
Historia de gestis Langobardorum (italiano). - [Firenze] : [Antonio Miscomini], [1480]. - 12 c. ; a⁸, b⁴ ; 4°.
page (cropped) of M I 496, a bifolium of a 11th-century ms. of Historia Langobardorum which had later been used as a binding (detached from a Freising print dated 1697). Carolingian minuscule, comparable to that in Wolfenbüttel, Herzog-August-Bibliothek, Cod. 45. The text is from book 3, c. 15-19 (MGH 48, 122ff.).