Hypodematiaceae

*Hypodematiaceae*
	; Hypodematium ruppellianum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	Hypodematiaceae
	Nazwa systematyczna
	Hypodematiaceae Ching; Acta Phytotax. Sin. 13 (1): 96. 1975

Leucostegia pallida

Hypodematiaceae – rodzina paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Obejmuje dwa rodzaje – Hypodematium z ok. 17^[3]–20 gatunkami^[2] oraz Leucostegia z dwoma gatunkami^[2]. Są to średniej wielkości paprocie głównie rosnące na skałach (zwłaszcza wapiennych – Hypodematium), rzadziej naziemne (Leucostegia)^[4]^[5]. Występują głównie w tropikalnej Azji, jeden gatunek rośnie w Afryce równikowej i na Madagaskarze, przedstawiciele rodziny sięgają także wysp Oceanii i Japonii^[3]^[6]. Paprocie Leucostegia bywają uprawiane jako ozdobne^[4].

Morfologia

Sporofit: Kłącze krótkie, płożące lub podnoszące się u Hypodematium lub tęgie, długie i płożące się u Leucostegia, pokryte gęsto łuskami lub łuskami i włoskami. Łuski jajowato-lancetowate, rzadziej równowąskie. Liście skupione w pióropusz lub oddalone od siebie wzdłuż kłącza, z ogonkiem nagim u Leucostegia lub pokrytym łuskami i zgrubiałym u nasady u Hypodematium^[6]. Blaszka w ogólnym zarysie trójkątna do jajowatej, trzykrotnie lub czterokrotnie pierzasto podzielona, z osiami zwykle owłosionymi, czasem gruczołowato, rzadko nagimi. Wiązki pierzaste, wolne, czasem rozwidlone. Kupki zarodni okrągłe, z zawijką nerkowatą, okazałą, zwykle owłosioną, czasem gruczołowato^[6].
Gametofit: Zielony, sercowatego kształtu, gruczołowato owłosiony na brzegu^[5].

Systematyka

W systemie PPG I (2016) rodzina w rzędzie paprotkowców (Polypodiales). Znajduje się w podrzędzie Aspleniineae H.Schneid. & C.J.Rothf. 2016 odpowiadającym kladowi „eupolypods I” w systemie Smitha i in. (2006)^[2]. W systemie Smitha i in. (2006) rodzina nie była ujęta, jej rodzaje włączono do nerecznicowatych Dryopteridaceae, przy czym już wówczas wiedziano, że czynią one z tej rodziny takson parafiletyczny^[7]. W systemach szeroko ujmujących rodzinę paprotkowatych Polypodiaceae – jest do nich włączana w randze podrodziny Hypodematioideae^[3]^[5].

Przez długi czas rodzaj Leucostegia włączany był do rodziny dawaliowatych Davalliaceae ze względu na budowę morfologiczną (głównie pełzające, silnie pokryte łuskami kłącze i mocno podzielone liście), ale analizy molekularne wykazały jego bliskie pokrewieństwo z rodzajem Hypodematium^[6].

Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców^[8]^[9]^[2]

paprotkowce

Saccolomataceae

Cystodiaceae

	Lonchitidaceae

	Lindsaeaceae

Pteridaceae – orliczkowate

Dennstaedtiaceae

Cystopteridaceae – paprotnicowate

Rhachidosoraceae

Diplaziopsidaceae

Desmophlebiaceae

	Aspleniaceae – zanokcicowate

	Hemidictyaceae

Thelypteridaceae – zachylnikowate

Woodsiaceae – rozrzutkowate

	Onocleaceae – onokleowate

	Blechnaceae – podrzeniowate

Athyriaceae – wietlicowate

Didymochlaenaceae

Hypodematiaceae

Dryopteridaceae – nerecznicowate

	Nephrolepidaceae – nefrolepisowate

	Lomariopsidaceae

Tectariaceae

Oleandraceae

	Davalliaceae – dawaliowate

	Polypodiaceae – paprotkowate

Wykaz rodzajów^[2]

Hypodematium Kunze, Flora 16(2): 690. 1833
Leucostegia C.Presl, Tent. Pterid.: 94, pl.4, f.11. 1836

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-10-12] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
↑ ^a ^b ^c Hypodematium Kunze. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-12].
↑ ^a ^b David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 458, 524. ISBN 978-1-107-11502-6.
↑ ^a ^b ^c Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 64. ISBN 978-1-842466346.
↑ ^a ^b ^c ^d Zhang Gangmin, Prof. Fuwu Xing, Wang Faguo, Kunio Iwatsuki & Hans P. Nooteboom: Hypodematiaceae. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-12].
↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006 (ang.).
↑ Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851.
↑ Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-10-12] (ang.).

[ppgI-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.

[Hyp_powo-3] Hypodematium Kunze. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-12].

[mabb-4] David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 458, 524. ISBN 978-1-107-11502-6.

[christenhusz-5] Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 64. ISBN 978-1-842466346.

[china-6] Zhang Gangmin, Prof. Fuwu Xing, Wang Faguo, Kunio Iwatsuki & Hans P. Nooteboom: Hypodematiaceae. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-12].

[smith-7] Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006 (ang.).

[Lehtonen-2011-8] Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851.

[Rothfels-2012-9] Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Hypodematiaceae

Morfologia

Systematyka

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Hypodematium ruppellianum
Systematyka^[1]^[2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	Hypodematiaceae
Nazwa systematyczna
Hypodematiaceae Ching Acta Phytotax. Sin. 13 (1): 96. 1975^[2]