III Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi

III Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi
liceum ogólnokształcące
Ilustracja
Główna fasada gmachu III LO od strony ul. Sienkiewicza (kwiecień 2006)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

ul. Sienkiewicza 46
90-009 Łódź

Data założenia

1916

Patron

Tadeusz Kościuszko

Dyrektor

Maria Włodarczyk

Wicedyrektorzy

Agata Bartoszewska

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „III Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „III Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi”
Ziemia51°45′49″N 19°27′47″E/51,763611 19,463056
Strona internetowa
Budynek byłego gimnazjum męskiego w Łodzi
Symbol zabytku nr rej. A/88 z 20.01.1971
ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

ul. Sienkiewicza 46

Typ budynku

Szkoła

Styl architektoniczny

neorenesans

Architekt

Hilary Majewski

Rozpoczęcie budowy

1881

Ukończenie budowy

1885

Strona internetowa
Miejskie Gimnazjum Męskie (fot. Bronisław Wilkoszewski, 1896)

III Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi – liceum ogólnokształcące znajdujące się w Łodzi przy ulicy Henryka Sienkiewicza 46.

Historia

Pierwotnie szkoła mieściła się w wynajętych pomieszczeniach przy ul. Cegielnianej 64 (obecnie ul. Jaracza 28). Budowę właściwego gmachu szkoły rozpoczęto w 1881 a ukończono w 1885 roku. Budynek oddano do użytku we wrześniu 1891 roku, w którym znalazło miejsce rosyjskojęzyczne „Męskie Rosyjskie Gimnazjum Rządowe”. Fundatorem szkoły był m.in. Karol Scheibler, którego posąg stał w auli szkoły, vis-à-vis portretu cara Mikołaja. Tuż obok szkoły znajdował się targ mięsny (obecnie park im. Sienkiewicza), który jednak został zastąpiony w 1896 roku przez park miejski zwany wówczas parkiem Mikołajewskim (od nazwy ulicy)[1].

W czasach carskich uczęszczało tu 150 uczniów. W 1905 roku uczniowie gimnazjum męskiego aktywnie wzięli udział w walce o wprowadzenie języka polskiego do szkół.

W pierwszych latach okupacji niemieckiej Łodzi podczas I wojny światowej w budynku mieścił się szpital dla jeńców rosyjskich. Z dniem 9 marca 1916 r., wobec szalejącej w Łodzi epidemii tyfusu plamistego, niemieckie władze okupacyjne uruchomiły tu szpital dla chorych na tyfus. Lekarzem naczelnym został mianowany dr Haberlau[2]. W 1918 r. gmach stał się miejscem formowania łódzkich pododdziałów Legionów Polskich.

Budynek ponownie został siedzibą szkoły od 1918 roku, kiedy reaktywowano tu 4-klasowe gimnazjum męskie, którego dyrektorem został Leon Starkiewicz. Trzy lata później gimnazjum zamieniono w 8-klasowe Męskie Gimnazjum typu przyrodniczo-matematycznego.

W 1921 roku patronem szkoły został Józef Piłsudski, a jego portret (namalowany na wcześniejszym wizerunku cara Mikołaja) zawisł w auli szkoły. Symbolem szkoły była w tamtych czasach szara maciejówka[1]. Kończący szkołę uczniowie przełamywali jej daszek oraz przeszywali do góry nogami znaczek szkoły (litery MG otoczone wieńcem laurowym). Pierwsi absolwenci zdawali maturę w 1923 roku, a w 1926 powołali oni Stowarzyszenie Byłych Wychowanków.

Po wojnie szkoła wznowiła działalność w 1945, a rok później przyjęła imię obecnego patrona Tadeusza Kościuszki[1]. W roku 1949 nadano szkole nazwę XXI Państwowego Gimnazjum i Liceum im. T. Kościuszki, a we wrześniu przekształcono ją w III Ogólnokształcącą Szkołę Stopnia Podstawowego i Licealnego.

W 1954 roku „Trójka” ze szkoły męskiej stała się koedukacyjną[1]. Od września 1962 roku osobno funkcjonują: III Liceum Ogólnokształcące oraz Szkoła Podstawowa nr 173, która znajduje się w części dobudowanej po lewej, północnej stronie pierwotnego budynku „Trójki”.

Budynek

Budynek szkoły, zaprojektowany na planie wydłużonego prostokąta, powstał w latach 1881–1885 według projektu H. Majewskiego i wystrojem nawiązywał do neorenesansu. Charakterystyczne dla całego obiektu są klucze nad oknami, zdobione kolumny oraz ozdobny gzyms tuż pod linią dachu. W części frontowej wysunięty ryzalit jest ozdobiony arkadowymi oknami i attyką[1]. Przeprowadzony pod koniec lat 90. XX wieku remont wnętrza budynku pozwolił zachować oryginalny wygląd klatki schodowej oraz auli.

20 listopada 1966 r., przed budynkiem szkoły, z okazji 50-lecia jej istnienia, Marian Spychalski odsłonił pomnik dyrektora Leona Starkiewicza. W uroczystości uczestniczyła córka dyrektora – Eugenia Chłapowska[3][4][5].

Popiersie Leona Starkiewicza przed budynkiem III LO, odsł. 20 XI 1966; treść inskrypcji:
ROKU TYSIĄCLECIA PAMIĘCI ZAŁOŻYCIELA-DYREKTORA SZKOŁY w LATACH 1916–1939 LEONA STARKIEWICZA i ZESPOŁU NAUCZYCIELI TWÓRCZYCH i ODDANYCH MŁODZIEŻY WYCHOWAWCÓW PRZYJACIÓŁ w 50 ROCZNICĘ POWOŁANIA PRZEZ ROBOTNICZĄ ŁÓDŹ GIMNAZJUM MIEJSKIEGO, KTÓRE DOBRZE ZASŁUŻYŁO SIĘ MIASTU I OJCZYŹNIE

Dyrektorzy szkoły

  • 1886–1887: A. Maziukiewicz[6]
  • 1887–?: M. F. Rożdiestwieńskij[7]
  • 1916–1939: Leon Starkiewicz
  • 1945–1959: Mieczysław Woźniakowski
  • 1959–1971: Bolesław Dębski
  • 1971–1979: Bolesław Kuroczkin
  • 1979–1991: Radzisław Olbrychowski
  • 1991–2002: Marek Kaczorowski
  • 2002–2007: Irena Rajch
  • od 2007: Maria Włodarczyk

Znani nauczyciele

Znani absolwenci

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Joanna Podolska, Michał Jagiełło. Spacerownik. Rosyjski szlak. „Gazeta Wyborcza Łódź”, s. 12, 14 grudnia 2012. ISSN 0860-908x. 
  2. ↑ Kronika łódzka. Nowy szpital dla chorych zakaźnych. „Godzina Polski”. Rok I (nr 71), s. 5, kol. 1, 1916-03-10. Cezar Zawiłowski (nacz. red.). Łódź – Warszawa: Wydawnictwo polskie, A. Napieralski i G. Zawiłowski. [dostęp 2017-09-11]. 
  3. ↑ Celina Jaworska-Maćkowiak, Tadeusz Maćkowiak: Pomniki łódzkie. Historia w brązie i kamieniu. Łódź: Urząd Miasta Łodzi. Biuro Analiz Medialnych i Wydawnictw, 2008, s. 74.
  4. ↑ 50-lecie III LO im. T. Kościuszki. Dziś odsłonięcie pomnika b. dyr. L. Starkiewicza. „Dziennik Łódzki”. Nr 277 (6204). Rok XXI (Wydanie A), s. 2, kol. 5–6, 1966-11-20–21. Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. ISSN 1898-3111. [dostęp 2017-09-11]. 
  5. ↑ (k). Marszałek Polski Marian Spychalski z wizytą w Łodzi. „Dziennik Łódzki”. Nr 278 (6205). Rok XXI (Wydanie A), s. 1, kol. 1–2, 1966-11-22. Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. ISSN 1898-3111. [dostęp 2017-09-11]. 
  6. ↑ Kronika Łódzka. Skład osobisty gimnazyum męzkiego. „Dziennik Łódzki”. Rok III (nr 271), s. 2, kol. 3, 1886-12-04. Antoni Chomętowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2017-09-11]. 
  7. ↑ Kronika Łódzka. Ze szkoły. „Dziennik Łódzki”. Rok IV (nr 227), s. 3, kol. 2, 1887-10-12. Antoni Chomętowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2017-09-11]. 
  8. ↑ Osiągnięcia szkolne, studenckie i zawodowe laureatów olimpiad międzynarodowych w latach 1959–2009. 2009. s. 26–27. [dostęp 2017-09-11].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Łódź location map 2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors, edited by User:Dwie szyszki
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Łódź, Poland
Ta mapa of Łódź została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Nens escola.svg
Autor: Snubcube, Licencja: CC BY-SA 3.0
Senyal de nens a l'escola (from File:Nens_escola.png)
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Bronisław Wilkoszewski – Miejskie Gimnazjum Męskie.jpg

Fotografia Bronisława Wilkoszewskiego z albumu „Widoki m. Łodzi” ukazująca Miejskie Gimnazjum Męskie mieszczące się przy ul. Dzikiej (ob. Sienkiewicza), a także pusty plac po jego lewej stronie, który w 1896 roku został przeznaczony na potrzeby parku publicznego (późniejszego Parku Mikołajewskiego; ob. park Henryka Sienkiewicza). Po utworzeniu w 1886 roku dwóch gimnazjów rosyjskojęzycznych (męskiego i żeńskiego), mieszczących się początkowo w jednym budynku przy ul. Cegielnianej 64 (ob. Jaracza) pojawiła się koncepcja powstania osobnego gmachu dla szkoły męskiej. Zaprojektowania budynku szkoły podjął się ówczesny architekt miejski Hilary Majewski, a jego budowę zobowiązał się już wcześniej wesprzeć Karol Scheibler (istniał osobny zapis w jego testamencie uwzględniający to przedsięwzięcie). Budowa obiektu trwała w latach 1888-1891. Gimnazjum funkcjonowało do wybuchu I Wojny Światowej, w czasie której szkoła mieściła szpital wojskowy. Po zakończeniu wojny budynek był siedzibą Miejskiego Gimnazjum Męskiego im. J. Piłsudskiego (patronat ten otrzymało w 1921 roku) o profilu matematyczno-przyrodniczym. Po II Wojnie Światowej przekształcono je w I Miejskie Gimnazjum i Liceum (otrzymując w 1946 roku patronat Tadeusza Kościuszki). W 1956 roku szkołę przekształcono w koedukacyjne III Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki, którym pozostaje do dzisiaj. W latach 50. i 60. XX wieku gmach szkolny podlegał rozbudowie o kolejne skrzydła mieszczące sale gimnastyczną i basen czy w końcu odrębne skrzydło szkolne, które od września 1962 roku funkcjonuje jako Szkoła Podstawowa nr 162.

Absolwentami tej prestiżowej szkoły byli m.in. Julian Tuwim, Piotr Skrzynecki, Jan Karski, Jan Machulski, Stefan Niesiołowski. Również wśród przedstawicieli młodszego pokolenia znaleźć można osoby które są absolwentami „trójki” m.in. Marcin Bosak czy Aleksandra Urbańczyk.
Popiersie Leon Starkiewicz III LO Łódź Sienkiewicza 46.jpg
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Popiersie Leona Starkiewicza, pierwszego dyrektora III LO w Łodzi, ul. Sienkiewicza przez siedzibą liceum