IV Łódzki Batalion Etapowy
| Historia | |
| Państwo |  II Rzeczpospolita |
|---|---|
| Sformowanie | 1919 |
| Rozformowanie | 1921 |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Słonim Dukszty |
| Formacja | Wojska Wartownicze i Etapowe |
| Podległość | OE „Wilno” |
IV Łódzki batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919 roku. Sformowany jako III batalion Milicji Ludowej i potem przemianowany na IV Łódzki batalion etapowy[1]. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[2]. We wrześniu 1919 roku dowództwo batalionu stacjonowało w Słonimiu[1]. W czerwcu 1920 batalion liczył 9 oficerów, 357 podoficerów i szeregowców[3]. W lipcu batalion pełnił służbę garnizonową w Białymstoku. Po jego opuszczeniu, będąc w podporzadkowaniu 10 Dywizji Piechoty gen. Lucjana Żeligowskiego, walczył przez kilka dni w obronie linii Narwi i poniósł duże straty. 29 lipca liczył w stanie bojowym 9 oficerów i 349 podoficerów i szeregowców. Posiadał 4 ckm-y[4].
W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[5]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[6]. W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[7].
Służba etapowa
W marcu 1921 batalion obsadzał pododcinek kordonowy Turmont od Miazany [wył.] do Liguny [wł.][8]. W maju nastąpiło przesuniecie kordonu na linię graniczną. Batalion ochraniał odcinek od Lagun do Kality[9]. 15 grudnia 1921 batalion nadal pełnił służbę kordonową. Dowództwo batalionu stacjonowało wtedy w Duksztach[10]. Latem 1922 batalion przekazał odcinek Dukszty 9 baonowi celnemu[11].
Dowódcy
- ppłk Stanisław Turski (od 9 XII 1919[12])
Przypisy
- ↑ a b Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
- ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 346.
- ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 351.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
- ↑ Meldunek dowódcy OK Święciany ↓, s. 10.
- ↑ Rozkaz Ekspozytury Dowództwa 2 A ↓, s. 16.
- ↑ Dyspozycja DOK Święciany ↓, s. 32.
- ↑ Ochał 2017 ↓, s. 163.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 98 z 1919 roku, poz. 4217.
Bibliografia
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Artur Ochał: Na litewskiej rubieży Brygada KOP Grodno (1929-1939). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017. ISBN 978-83-8098-148-5.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
- Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2014. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
- Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).