I Lwowski Batalion Etapowy

I Lwowski batalion etapowy
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1919
Rozformowanie1921
Dowódcy
Pierwszypor. Eugeniusz Steyer
Organizacja
DyslokacjaCzortków
Bazalia
PodległośćDOE „Lwów”
DOE „Tarnopol”
DOE „Równe”
DOE „Szepietówka”

I Lwowski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Formowanie pododdziałów etapowych rozpoczęto na przełomie 1918-1919 roku. W myśl rozkazu Naczelnego Dowództwa WP L24550/IV, rozkazem oficerskim nr 1 z 19 sierpnia 1919, z wszystkich formacji etapowych podległych DOE „Lwów“, sformowano 6 batalionów etapowych. 4 batalion etapowy (I Lwowski be) uzupełniono z kadry wartowniczej przy batalionie zapasowym 40 pułku piechoty. W jego skład weszły wszystkie formacje etapowe w powiatach: Czortków, Husatyn, Buczacz i Borszczów. Były to kompanie etapowe:8.,15.,19.,24. (1 pluton), 48. (1 pluton), 51.,53.,54.,58.,59. Z nich utworzono etatowe 4 kompanie etapowe batalionu. Dowódcą batalionu został por. Eugeniusz Steyer, a mp dowództwa batalionu stał się Czortków[1]. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. W myśl rozkazu NDWP nr 2900/IV z 30 stycznia 1920 IV batalion etapowy stacjonujący w Bazalii otrzymał nazwę I Lwowski batalion etapowy[2]. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[3]. W pierwszej połowie sierpnia batalion walczyły w szeregach 12 Dywizji Piechoty[4]. 10 września batalion przebywał na koncentracji wojsk etapowych 6 Armii w Winnikach. Liczył wtedy w stanie żywionych 9 oficerów oraz 275 podoficerów i szeregowców, w stanie bojowym zaś 6 oficerów oraz 218 podoficerów i szeregowców[5].

W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[6]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[7]. W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[8]. I Lwowski batalion etapowy wspólnie z VI Lwowskim batalionem etapowym utworzyły 25 batalion celny[9][10].

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu

  • por. Eugeniusz Steyer
  • por. Zdzisław Dwernicki (był 8 VI 1920[11])

oficer batalionu

  • ppor. Stanisław Audykowski[12]

Przypisy

  1. ↑ Rozkaz oficerski nr 1 DOE „Lwów” ↓, s. 3.
  2. ↑ Numeracja baonów DOE „Lwów” ↓, s. 1.
  3. ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
  4. ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 352.
  5. ↑ Odziemkowski 2019 ↓, s. 183.
  6. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
  7. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
  8. ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
  9. ↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 6.
  10. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
  11. ↑ Odziemkowski 2019 ↓, s. 136.
  12. ↑ Tuliński 2020 ↓, s. 802.

Bibliografia

  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 
  • Janusz Odziemkowski: Polskie formacje etapowe w Galicji Wschodniej na Wołyniu i Ukrainie w latach 1918-1920. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2019. ISBN 978-83-8090-616-7.
  • Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2014. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281. 
  • Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281. 
  • Teresa Prengel-Boczkowska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Etapowe”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
  • Arkadiusz Tuliński: 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. T. 1 i 2. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8229-062-2.
  • Zarządzenie Dowództwa Okręgu Etapowego Lwów dotyczące nazw i numeracji baonów etapowych → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Rozkaz oficerski nr 1 Dowództwa Okręgu Etapowego nr 1 „Lwów” → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Formacje graniczne II Rzeczypospolitej
Straż Graniczna (1918–1919)
Wojskowa Straż Graniczna
Strzelcy Graniczni
Bataliony Wartownicze
Bataliony Etapowe

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).