Ignacy Twardowski

Ignacy Twardowski
Herb
Ogończyk
Rodzina

Twardowscy herbu Ogończyk

Data śmierci

1782

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie)

Ignacy Twardowski herbu Ogończyk (zm. w 1782 roku) – wojewoda kaliski w latach 1763-1775, wojewoda lubelski od 1778, kasztelan poznański w latach 1760-1763, kasztelan międzyrzecki w latach 1754-1760, marszałek Rady Nieustającej w latach 1776-1778[1], konsyliarz Rady Nieustającej w 1775 roku[2], komisarz z Senatu[3] Komisji Skarbowej Koronnej[4], prezes Lubelskiej Komisji Boni Ordinis w 1780 roku[5], wójt nakielski w 1771 roku[6].

Życiorys

Rozpoczynał swoją karierę jako klient Jerzego Mniszcha. To jemu Twardowski zawdzięczał zdobywane kolejne urzędy. W 1754 został kasztelanem międzyrzeckim, w 1760 kasztelanem poznańskim, a 1763 wojewodą kaliskim. Po śmierci podstolego litewskiego Jana Rzewuskiego (1759), stał się prawą ręką Mniszcha i osobą odpowiedzialną za kierowanie stronnictwem dworskim w Wielkopolsce[7].

7 maja 1764 roku podpisał manifest, uznający odbywający się w obecności wojsk rosyjskich sejm konwokacyjny za nielegalny[8]. Jednak później przystąpił do konfederacji Czartoryskich i został jej konsyliarzem[9]. Zdając sobie sprawę ze zbliżających się rządów stronnictwa Czartoryskich (familii), rozpoczął z nimi współpracę. Było to dla niego o tyle istotne, że jego dotychczasowy patron - Mniszech, zaczął wycofywać się z aktywnej działalności politycznej. Twardowski musiał urządzić sobie miejsce przy dworze nowego króla.

W 1764 roku był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa kaliskiego[10], jako delegat od Rzeczypospolitej podpisał jego pacta conventa[11].

Był członkiem konfederacji radomskiej 1767 roku[12]. 23 października 1767 roku wszedł w skład delegacji Sejmu, wyłonionej pod naciskiem posła rosyjskiego Nikołaja Repnina, powołanej w celu określenia ustroju Rzeczypospolitej[13].

Pod koniec 1769 roku rozpoczął ścisłą współpracę z ambasadorem rosyjskim Michaiłem Wołkońskim, od którego otrzymał w tym czasie 1000 dukatów[14]. Zarówno Wołkoński, jak i kolejni dwaj ambasadorowie rosyjscy (Saldern i Stackelberg) starali się wykorzystać Twardowskiego do ponownego wciągnięcia Mniszcha w aktywną działalność polityczną. Działania te okazały się jednak bezskuteczne[15]. Członek konfederacji 1773 roku, podpisał się na pierwszym zniszczonym egzemplarzu aktu konfederacji, następnie 16 kwietnia 1773 roku złożył przyrzeczenie (sponsję), że podpisze ponownie konfederację[16]. Na Sejmie Rozbiorowym 1773-1775 wszedł w skład delegacji wyłonionej pod naciskiem dyplomatów trzech państw rozbiorczych, mającej przeprowadzić rozbiór[17], został członkiem Komisji Rozdawniczej Koronnej, ustanowionej dla likwidacji majątku skasowanego w Rzeczypospolitej zakonu jezuitów[18]. 18 września 1773 roku podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów ziem zagarniętych przez Rosję, Prusy i Austrię w I rozbiorze Polski[19].

W 1760 roku odznaczony Orderem Orła Białego, kawaler Orderu Świętego Stanisława i rosyjskiego orderu Św. Andrzeja[20]. W 1776 roku odznaczony rosyjskim Orderem św. Aleksandra Newskiego[21]. Członek Departamentu Interesów Cudzoziemskich Rady Nieustającej w 1777 roku[22].

Przypisy

  1. Urzędnicy Wielkopolscy XV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Adam Bieniaszewski, 1987, s. 234.
  2. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 86.
  3. Antoni Sozański, Imienne spisy osób duchownych, świeckich i wojskowych, które w pierwszych ośmiu latach panowania króla Stanisława Poniatowskiego od 1764-1772 r. w rządzie lub przy administracyi Rzeczypospolitéj udział brały [...]. Cz. 1, Tablice i rejestr, Kraków 1866, s. 10.
  4. Komissya Rzeczypospolitey Skarbu Koronnego. Ogłasza nowe zasady dla monet krajowych. Warszawa 11 Stycznia 1766 (podp. G. H. Harnack Leg. Cancell. Comm. Monetariae), b.n.s.
  5. Kamil Jakimowicz, Okoliczności powołania, kompetencje i skład osobowy lubelskiej Komisji Dobrego Porządku, w: Rocznik Lubelski 2015, s. 64.
  6. Płata Woyska Y Chleb Zasłuzonych : To Iest Taryffy, Kwart, Hyberny, Pogłownego, Łanowego, Y inne przydatki dla wygody y ciekawości publiczney. Zebrane, y Do Druku Podane, 1771, s. 45.
  7. Maria Czeppe, Kamaryla Pana z Dukli, Warszawa 1998, s. 72-74.
  8. Materiały do dziejów bezkrólewia po śmierci Augusta III i pierwszych lat dziesięciu panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, t. I Lwów 1857, s. 45-49.
  9. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 140.
  10. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 53.
  11. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 19.
  12. Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 227.
  13. Volumina Legum t. VII, Petersburg 1860, s. 244-248.
  14. Lwowska Naukowa Biblioteka im. W. Stefanyka NAN Ukrain. Oddział Rękopisów. Zespół (fond) 45 Część I (Rękopisy Biblioteki Poturzyckiej Dzieduszyckich), Regesta expens moskiewskich [ambasady rosyjskiej w Warszawie] ordynaryjnych, ekstraordynaryjnych i sekretnych od r. 1769-1789, k. 5.
  15. Piotr Skowroński, „Trudno przeciw wodzie płynąć”. Ignacy Twardowski w okresie I rozbioru Polski, [w:] Zmierzch i świt. Stanisław August i Rzeczpospolita 1764-1795, red. A. Antoniewicz, R. Kosińska, P. Skowroński, Warszawa 2015, s. 156-169.
  16. Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny, LXXIX, nr 3, 1972, s. 559.
  17. Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny, LXXIX, nr 3, 1972, s. 545-562.
  18. Stanisław Załęski, Historya zniesienia jezuitów w Polsce i ich zachowanie na Białej Rusi, t. II, Lwów, 1875, s. 1-68.
  19. Volumina Legum t. VIII, Petersburg 1860, s. 20-48.
  20. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 196.
  21. Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула, 2005, s. 154.
  22. Kolęda warszawska na rok 1777, Warszawa 1777, [b.n.s]

Bibliografia

  • Aleksander Czaja, Między tronem, buławą, a dworem petersburskim. Z dziejów Rady Nieustającej 1786-1789, indeks osób opracowała Anna Kazimierska-Czaja Warszawa 1988
  • Maria Czeppe, Kamaryla Pana z Dukli. Kształtowanie się obozu politycznego Jerzego Augusta Mniszcha 1750-1763, Warszawa 1998.
  • Piotr Skowroński, „Trudno przeciw wodzie płynąć”. Ignacy Twardowski w okresie I rozbioru Polski, [w:] Zmierzch i świt. Stanisław August i Rzeczpospolita 1764-1795, red. A. Antoniewicz, R. Kosińska, P. Skowroński, Warszawa 2015, s. 155-169.

Media użyte na tej stronie

POL Order Świętego Stanisława BAR.svg
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
RUS Order of St. Alexander Nevsky BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Order Świętego Aleksandra Newskiego
POL COA Ogończyk.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Ogończyk
Order St. Andrew (Russia) ribbon.svg
Autor: Reliavech, Licencja: CC BY-SA 4.0
Barette de l'ordre de Saint-André (Russie impériale).