Ignacy Vogel

Ignacy Vogel
Data urodzenia1831
Data i miejsce śmierci7 października 1911
Łódź
Zawód, zajęciearchitekt
Narodowośćniemiecka
MałżeństwoAugusta z d. Vergau
Dom koncertowy Ignacego Vogla. Fot. Bronisław Wilkoszewski, 1896

Ignacy Vogel (ur. w 1831[1], zm. 7 października 1911[2] w Łodzi[3]) – architekt[4] oraz założyciel teatru Thalia i Domu Koncertowego Ignacego Vogla – protoplasty Filharmonii Łódzkiej.

Życiorys

Vogel posiadał wiele działek w Łodzi, na których stały parterowe domy. W latach 60. XX w. były to posesje przy ul. Piotrkowskiej 64, a także ul. Narutowicza 8 i 10 (dawn. ul. Dzielna 6 i 8). W latach 70. XIX w. poszerzył swój majątek o działki przy ul. Narutowicza 16) i ul. Narutowicza 20. W głębi posesji przy ul. Dzielnej 18 (obecnie ul. Narutowicza 20) w 1876 r. utworzył salę taneczną (w miejscu późniejszego gmachu kina Bałtyk)[4][1], którą przekształcił w teatr Thalia otwarty uroczyście 8 października 1882 r.[5] Vogel umożliwiał w nim grę jedynie zespołom niemieckim. W latach 1883–1887 wybudował gmach sali koncertowej wg projektu Otto Gehliga, który zrealizowano bezpośrednio przed gmachem teatru[4]. 27 stycznia 1887 r. w domu koncertowym Vogla odbył się pierwszy koncert[6]. Vogel organizował w budynku koncerty, imprezy masowe, bale, odczyty, imprezy dobroczynne[7]. Gmach domu koncertowego rozebrano w 2000 r. zastępując nowym budynkiem[4], który nawiązuje wyglądem do dawnego obiektu[8]. Vogel zmarł w 1811 r. przekazując w spadku gmach sali koncertowej swojemu synowi. Po jego śmierci nadal nazywano utworzony przez niego dom koncertowy, Domem Koncertowym Ignacego Vogla[2].

Życie prywatne

Vogel był synem Ignacego Vogla oraz Teresy z domu Klingier. Jego żoną była Augusta Vergau[3], z którą miał syna Alojzego[2].

Przypisy

  1. a b Monik@, baedeker łódzki: PIOTRKOWSKA 64 – szkoła muzyczna Marii Bojanowskiej i ...biuro podań Ślepego Maksa., baedeker łódzki, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-08-17].
  2. a b c Bożena Pellowska-Chudobińska, Artur Rubinstein. Recitale Artura Rubinsteina w Łodzi do wybuchu I wojny światowej, t. II, Łódź 2017.
  3. a b Program indeksacji aktów stanu cywilnego i metryk kościelnych, metryki.genealodzy.pl [dostęp 2021-08-17].
  4. a b c d Redakcja, Muzyka w nowym mieszkaniu, Łódź Nasze Miasto, 11 grudnia 2004 [dostęp 2021-08-17] (pol.).
  5. Łódź – Kino „Bałtyk”. Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi, polskaniezwykla.pl [dostęp 2021-08-17].
  6. Wyborcza.pl, lodz.wyborcza.pl [dostęp 2021-08-17].
  7. ul. Narutowicza 20/22, Miastograf [dostęp 2021-08-17] (pol.).
  8. Łódź – Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina. Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi, polskaniezwykla.pl [dostęp 2021-08-17].

Media użyte na tej stronie

Bronisław Wilkoszewski – Dom Koncertowy.jpg

Fotografia przedstawia budynek Domu Koncertowego, który znajdował się przy ulicy Dzielnej (obecnie ulica Narutowicza). W latach 1885-1886 na posesji przy obecnej ulicy Narutowicza 20 Ignacy Vogel wzniósł Dom Koncertowy. Uroczyste otwarcie odbyło się 27 stycznia 1887 roku. Fasadę gmachu zdobiło ogromne arkadowe okno oraz kolumny. Na parterze znajdowała się restauracja, a nad nią sala koncertowa, którą Vogel wynajmował na występy muzyczne, wokalne, imprezy masowe, bale, akademie, odczyty, imprezy dobroczynne, a po 1915 roku również wiece polityczne. W sali koncertowali miedzy innymi Ignacy Paderewski czy Artur Rubinstein. Od wiosny 1916 roku występowała w nim założona w 1915 roku Łódzka Orkiestra Symfoniczna. Od 1921 roku budynek pełnił funkcję siedziby Filharmonii Łódzkiej. Zaraz po II wojnie światowej w latach 1947-1948 przeprowadzono generalny remont budynku podczas którego zniszczono neorenesansową elewację zachowując jedynie dużą niszę zamkniętą łukiem. W 1999 roku gmach całkowicie wyburzono i na oczyszczonej działce postawiono nowy budynek filharmonii według projektu Romuada Loeglera. Ulica przy której stała sala koncertowa przez około 100 lat była znana jako ulica Dzielna. Nazwę zawdzięczała swojemu usytuowaniu pomiędzy Nowym Miastem a osadą lniarsko-bawełnianą zwaną Łódką, które oddzielała od siebie. W 1924 roku nadano jej imię prezydenta Gabriela Narutowicza.

Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).