Imadło chirurgiczne

Imadło chirurgiczne typu Mathieu

Imadło chirurgiczne typu Hegara

Imadło chirurgiczne typu Castroviejo

Imadło chirurgiczne (w żargonie medycznym igłotrzymacz) – narzędzie chirurgiczne, za pomocą którego chirurg trzyma igłę w trakcie zakładania szwów. Dodatkowo służy też do wiązania końcówek nici chirurgicznych, tzw. wiązanie szwów na narzędziu. Jest wiele typów imadeł. Składają się ze szczęk trzymających bezpośrednio igłę, przegubu (zawias) i uchwytu.

Wiązanie na imadle

Uchwyt imadła Hegara z dobrze widocznym zamkiem

Imadła posiadają różne kształty i rozmiary w zależności od rodzaju szytych tkanek i używanych nici chirurgicznych. Najpowszechniejsze w użyciu są imadła typu Mathieu^[1], Hegara (skonstruowane przez niemieckiego ginekologa Alfreda Hegara (1830–1914)^[2] i Castroviejo^[3], które używane są do zakładania bardzo delikatnych szwów, np. w chirurgii okulistycznej, neurochirurgii, czy podczas operacji bypassów aortalno-wieńcowych w kardiochirurgii.

Materiały do wytwarzania narzędzi chirurgicznych muszą być bardzo wysokiej jakości, ponieważ muszą przenosić i wytrzymywać duże siły działające na nie podczas czynności chirurgicznych^[4]. Imadła najczęściej wykonane są z elastycznej stali nierdzewnej. Stal ta nie ma odpowiedniej twardości i z tego powodu wprowadzono w obrębie szczęk wkładki z twardych materiałów. Twarde wkładki wykonane są najczęściej z węglika wolframu i dzięki temu są trwalsze, ponieważ lepiej znoszą siły ściskające potrzebne do utrzymania igły w ustalonej pozycji. Większość imadeł wyposażona jest w tzw. zamki, które blokują zamknięcie imadła i ułatwiają manipulację igłą w miejscu wkłucia. Zewnętrzna część szczęk i ramion imadeł jest zaokrąglona, gładka żeby nie haczyła nici chirurgicznej np. podczas wiązania na imadle.

Funkcja

W chirurgii szwy zakłada się za pomocą imadeł chirurgicznych. Wynika to z konieczności precyzyjnej kontroli położenia igły, po drugie z konieczności zakładania szwów w głębokich, trudno dostępnych obszarach jam ciała, a po trzecie z konieczności unikaniu ryzyka urazu dla chirurga. Zakłucie igłą rękawiczki chirurgicznej i jego ręki, może prowadzić do infekcji wirusami zapalenia wątroby, HIV i chorób bakteryjnych u chirurga i odwrotnie, uszkodzone rękawiczki chirurga mogą powodować infekcje ran u pacjenta. Cienkie, atraumatyczne igły mogą być uchwycone i prowadzone tylko za pomocą takiego instrumentu. Uchwyt igły ułatwia chirurgom zawiązywanie węzłów. Uchwyty igłowe wykonywane są w różnych rozmiarach w zależności od obszaru zastosowania, np. mikrochirurgii, mikrostomatologii czy periodontologii.

Przypisy