Inżynieria powierzchni

Inżynieria powierzchni – dyscyplina naukowa, jedna ze specjalności inżynierii materiałowej, zajmująca się procesami wytwarzania warstw wierzchnich i powłok, badaniem zjawisk im towarzyszących oraz uzyskiwaniem pożądanych efektów eksploatacyjnych[1].

Ogólne informacje

Techniki inżynierii powierzchni stosowane są w przemyśle:

  • motoryzacyjnym
  • lotniczym
  • wojskowym
  • energetycznym
  • elektronicznym
  • medycynie
  • włókienniczym
  • naftowym
  • petrochemicznym
  • chemicznym
  • budowlanym.

Techniki inżynierii powierzchni mogą być z powodzeniem wykorzystane do opracowania szerokiego zakresu właściwości funkcjonalnych (fizyczne, chemiczne, elektryczne, magnetyczne, mechaniczne, odporne na zużycie i korozję) przy niemalże dowolnej powierzchni podłoża. Do nakładania powłok można wykorzystać prawie wszystkie rodzaje materiałów, w tym metale, ceramiki, polimery i kompozyty. Najnowsze techniki inżynierii powierzchni z powodzeniem służą do wytwarzania materiałów nowego typu (np. nanorurki węglowe, nadprzewodniki, tworzywa gradientowe)[2].

Technologie inżynierii powierzchni

Ogólnie techniki wykorzystywane w inżynierii powierzchni można podzielić na pozwalające wytworzyć:

  • utwardzone warstwy wierzchnie i powłoki w stanie stałym
  • warstwy wierzchnie i powłoki z częściowym nadtopieniem strefy przypowierzchniowej
  • powłoki adhezyjne
  • warstwy i powłoki kompozytowe[3].

Dodatkowo technologię wykorzystywaną w inżynierii powierzchni można podzielić na techniki tradycyjne i nowoczesne[4]:

Realizujące w pełni zadania IPRealizujące częściowo zadania IP
Stara generacjaEmalierstwoObróbka cieplna
GalwanotechnikaObróbka plastyczna
LakiernictwoOdlewnictwo
Metalizacja zanurzeniowa i natryskiwanieSpawalnictwo
Obróbka nagniataniemObróbka skrawaniem
Nowa generacjaObróbka implantacyjnaObróbka detonacyjna
Obróbka jarzeniowaObróbka elektroiskrowa
Techniki PVD i CVDObróbka elektronowa
Obróbka laserowa

Zobacz też

Przypisy

  1. Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria Powierzchni Metali. Warszawa: WNT, 1995, s. 17.
  2. Thakur S. K., Krishnan R. G.: Advances in Applied Surface Engineering. Singapur: Research Publishing Services, 2011. ISBN 978-981-08-7922-8.
  3. Kula P.: Inżynieria Warstwy Wierzchniej. Łódź: 2000, s. 81.
  4. Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria Powierzchni Metali. Warszawa: WNT, 1995, s. 237.