Iron Bridge

Iron Bridge
Ironbridge
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Miejscowość	Ironbridge opodal Coalbrookdale
Podstawowe dane
Przeszkoda	Severn
Długość	60 m
Liczba przęseł	3
Rozpiętość przęseł	30,5 m
Data budowy	1775-1779
Data remontu	2000
Położenie na mapie Shropshire Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0 Iron Bridge
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Iron Bridge
Położenie na mapie Anglii Iron Bridge
52°37′38,0″N 2°29′07,9″W/52,627222 -2,485528

Iron Bridge (dosł. Żelazny Most) – most wybudowany w 1779 r. nad rzeką Severn w miejscowości Ironbridge w angielskim hrabstwie Shropshire. Jest pierwszą na świecie dużą konstrukcją mostową wykonaną z żeliwa, wcześniej do budowy mostów używano drewna lub kamienia.

Pierwszy na świecie most żeliwny nad rzeką Severn

Most Iron Bridge wykonany został w 1779 r. z elementów z lanego żeliwa, i otwarty do eksploatacji 1 stycznia 1781 r. Skonstruowany on został tak samo, jak do tamtych czasów budowano mosty drewniane, gdzie elementy mostu łączono ze sobą na wpusty i kliny. W konstrukcji mostu użyto złączy ciesielskich: połączeń na kliny i jaskółczy ogon.

Przez ponad 200 lat istnienia, w wyniku powolnego obsuwania się i zbliżania do siebie obu zboczy wąwozu, oba przyczółki mostu uległy przemieszczeniu względem pierwotnego położenia co spowodowało odkształcenie się konstrukcji mostu. Ponieważ jednak most poskładany został z elementów wykonanych wcześniej w odlewni (prefabrykowanych) z dostatecznymi luzami, które dopiero w trakcie montażu wypełnione zostały miękką ołowianą blachą, to naprężenia powstające w wyniku przemieszczeń przyczółków mostu równomiernie rozłożyły się na całą konstrukcję tak, że żaden z kruchych żeliwnych jego elementów nie uległ uszkodzeniu, pomimo że cały most jest już mocno powykrzywiany.

Ruch drogowy na moście wstrzymano dopiero w 1934 r. W 1986 r. most, wraz z miejscowością i całym wąwozem, wpisany został na listę dziedzictwa światowego UNESCO.

Linki zewnętrzne

• Iron Bridge (Anglia) – pierwszy most z żelaza (pol.). Budowle.pl. [dostęp 2021-01-01].