Isabela (Galapagos)

Isabela / Albemarle
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne: wyspy Isabela, Fernandina (po lewej) i Santiago (po prawej)
Państwo

 Ekwador

Prowincja

 Galapagos

Akwen

Ocean Spokojny

Powierzchnia

4588[1] km²

Populacja (2010)
• liczba ludności
• gęstość


2256[1]
2,03 os./km²

Położenie na mapie Galapagos
Mapa konturowa Galapagos, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Isabela / Albemarle”
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego
Mapa konturowa Oceanu Spokojnego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Isabela / Albemarle”
Ziemia0°30′S 91°04′W/-0,500000 -91,066667

Isabela (Albemarle) – największa wyspa w archipelagu Galapagos, o powierzchni 4588 km², położona w odległości ok. 1000 km od wybrzeża kontynentalnego. Wyspa została nazwana na cześć królowej Hiszpanii, Izabeli Kastylijskiej.

Największą miejscowością i portem morskim jest Puerto Villamil. W roku 2010 wyspa liczyła 2256 mieszkańców, co daje zaludnienie równe 2,03 osoby na km²[1]. Dla porównania, w 1960 wyspa liczyła około 300 mieszkańców. Mieszkańcy zajmują się uprawą ziemniaków, rybołówstwem, hodowlą bydła[2].

Geografia

Jest to wyspa wulkaniczna o powierzchni 4588 km², stanowiącej 60% łącznej powierzchni archipelagu. Jest ona geologicznie młoda, czego przejawem jest trwająca aktywność wulkaniczna. Najwyższym szczytem wyspy, a także i całego archipelagu, jest wulkan Wolf o wysokości 1707 m n.p.m. Wraz z nim na wyspie znajduje się 6 wulkanów tarczowych; pozostałe to:

  • Cerro Azul, 1689 m n.p.m.
  • Sierra Negra, 1124 m n.p.m.
  • Alcedo, 1130 m n.p.m.
  • Darwin, 1326 m n.p.m.
  • Ecuador, 808 m n.p.m. (jedyny wygasły)[3][1].

Fauna

Duże rozmiary Isabeli sprawiają, że ochrona przyrody jest trudniejsza niż na mniejszych wyspach archipelagu. Występują tu licznie gatunki zawleczone przez ludzi, stanowiące zagrożenie dla lokalnego ekosystemu (szczególnie koty i szczury). Oprócz legwanów galapagoskich występuje tu inny, endemiczny gatunek legwana, Conolophus marthae. Zimny prąd morski dopływający do zachodniej części wyspy sprawia, że wody wokół niej obfitują w organizmy żywe; naliczono 16 gatunków przypływających tam waleni. Do najbardziej zagrożonych i najrzadszych zwierząt Isabeli należy ptak występujący wyłącznie w lasach namorzynowych na północno-zachodnim wybrzeżu wyspy, kłowacz namorzynowy (Camarhynchus heliobates)[3].

Ostoja ptaków

Wyżyny wyspy zostały wyszczególnione jako ostoje ptaków IBA przez BirdLife International w 2005 pod numerem EC104 jako Tierras altas de Isabela. Na decyzję wpłynęła obecność jednego krytycznie zagrożonego gatunku, petrel galapagoski (Pterodroma phaeopygia) oraz dwa narażone, myszołów galapagoski (Buteo galapagoensis) i derkaczyk galapagoski (Laterallus spilonota). Pozostałe 10 gatunków ma status najmniejszej troski, są to m.in. muchołap wielkodzioby (Myiarchus magnirostris), kłowacz papugodzioby (Camarhynchus psittacula) i wegetariańczyk (Platyspiza crassirostris)[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d CAPÍTULO VI: Islas Galápagos. Fuerza Naval Instituto Oceanographico, 2011. [dostęp 2014-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)]. (artykuł bazuje na danych Instituto Nacional de Estadística y Censo <INEC>)
  2. ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 2. G-M. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 304.
  3. ↑ a b Isabela (ang.). Galapagos Conservancy. [dostęp 2014-11-05].
  4. ↑ EC104 Tierras altas de Isabela. BirdLife Data Zone. [dostęp 2014-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 sierpnia 2014)].
Wyspy Galapagos
Większe wyspy
Mniejsze (<10 km²)

Flaga

Media użyte na tej stronie

Pacific Ocean laea relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of Pacific_Ocean.
  • Projection: Lambert azimuthal equal-area projection.
  • Area of interest:
  • N: 60.0° N
  • S: −80.0° N
  • W: −260.0° E
  • E: −70.0° E
  • Projection center:
  • NS: −10.0° N
  • WE: −165.0° E
  • GMT projection: -JA-165.0/-10.0/180/19.998266666666666c
  • GMT region: -R-320.2519138145009/-12.459450078533589/-5.473602099069988/26.40516525873812r
  • GMT region for grdcut: -R-325.0/-90.0/-5.0/74.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of Ecuador.svg
Made by author of Xramp, first uploaded by Denelson83 as Flag of Ecuador.svg, modifications by Husunqu.
Dark Green 004040 pog.svg
Autor: One Salient Oversight, Licencja: CC0
modded File:Blue pog.svg
Fernandina NM22-723-69.jpg
Fernandina Island; Galapagos Islands, Ecuador Fall/Winter 1996
The Galapagos Islands comprise a volcanic archipelago with 21 major islands located approximately 600 miles (965 kilometers) west of Ecuador. Named for their endemic large turtles, these islands, although isolated from much of the world, are known internationally for their beauty and unique flora and fauna. Theirs is a fragile environment that the government of Ecuador is trying to protect. Isabela, the seahorse-shaped and largest island, is about 82 miles (132 kilometers) long. Wolf Volcano, the northernmost and tallest (5600 feet - 1707 meters), is situated almost exactly on the equator. Fernandina, the roughly oval-shaped island west of Isabela, is the youngest of the volcanic islands and is still geologically active, with a most recent eruption occurring in 1995. Notice that calderas have formed in the shield volcanoes that formed the islands. The variety of colors on the islands indicate different ages of lava flows and also illustrate the impact that the elevations of the volcanic cones have on rainfall patterns from one side of the islands to the other. Note the lack of “color” on the northwest slopes or sides of the volcanoes, indicating the “rain-shadow effect.”