Ivo Josipović

Ivo Josipović
Ilustracja
(c) Roberta F., CC BY-SA 3.0
Data i miejsce urodzenia

28 sierpnia 1957
Zagrzeb

Prezydent Chorwacji
Okres

od 18 lutego 2010
do 18 lutego 2015

Poprzednik

Stjepan Mesić

Następca

Kolinda Grabar-Kitarović

podpis
Odznaczenia
Ribbon of an Order of Danica Hrvatska with the face of Marko Marulić.png Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem Order Orła Białego Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Order Słonia (Dania)

Ivo Josipović (wym. [ˈiːʋɔ jɔˈsiːpɔʋitɕ]; ur. 28 sierpnia 1957 w Zagrzebiu[1]) – chorwacki polityk, prawnik i muzyk, w latach 2003–2010 poseł do Zgromadzenia Chorwackiego, w latach 2010–2015 prezydent Chorwacji.

Życiorys

Wykształcenie i działalność zawodowa

Do szkoły podstawowej i średniej uczęszczał w Zagrzebiu. W 1980 ukończył studia na wydziale prawa Uniwersytetu Zagrzebskiego, a w 1983 Akademię Muzyczną w Zagrzebiu, w której uczył się komponowania u boku Stanka Horvata[1][2]. W 1985 uzyskał magisterium z zakresu prawa karnego, a w 1994 doktoryzował się w tej dziedzinie[3].

W 1984 został wykładowcą prawa karnego, a następnie profesorem na wydziale prawa Uniwersytetu Zagrzebskiego. Wykładał także na różnych zagranicznych uczelniach, w jednym z instytutów Towarzystwa Maxa Plancka we Fryburgu Bryzgowijskim, na Karl-Franzens-Universität Graz, w instytucie HEUNI w Helsinkach. Prowadził badania na Uniwersytecie Yale’a w Stanach Zjednoczonych[4]. Opublikował ponad 80 pozycji z zakresu prawa karnego oraz międzynarodowego prawa karnego, został członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji prawniczych i artystycznych[5].

Działalność artystyczna

Jako muzyk Ivo Josipović jest autorem kompozycji dla instrumentów solowych oraz orkiestr kameralnych i symfonicznych. Do jego najbardziej znanych utworów należą: Samba de camera (1985), Drmeš (1986), Dernek (1988) oraz Diabolezza (2006). Pełnił szereg istotnych funkcji w chorwackim środowisku muzycznym. W latach 1987–2000 zajmował stanowisko sekretarza chorwackiego stowarzyszenia kompozytorów. W 1991 objął funkcję dyrektora Zagreb Music Biennale, corocznego zagrzebskiego festiwalu muzycznego[2].

Działalność polityczna

Wiec wyborczy Iva Josipovića w 2009

W 1980 został członkiem Związku Komunistów Chorwacji. Na początku lat 90. wszedł w skład nowo powstałej postkomunistycznej Socjaldemokratycznej Partii Chorwacji. W 1994 opuścił szeregi partii i wycofał się z działalności politycznej. Pełnił funkcję przedstawiciela Chorwacji przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii. Był ekspertem Rady Europy i członkiem jej delegacji ds. oceny warunków więziennych na Ukrainie, w Mongolii i w Azerbejdżanie. Do działalności politycznej powrócił w 2003 za namową premiera Ivicy Račana. W wyniku wyborów w 2003 wszedł w skład parlamentu V kadencji z listy Socjaldemokratycznej Partii Chorwacji. W wyborach w 2007 odnowił mandat deputowanego na VI kadencję[1][3].

Ivo Josipović od początku 2009 był wymieniany jako potencjalny kandydat Socjaldemokratycznej Partii Chorwacji (SDP) w wyborach prezydenckich, które odbyły się w grudniu 2009 i styczniu 2010[6]. W czerwcu 2009 oficjalnie ogłosił zamiar kandydowania[7]. W lipcu tegoż roku wygrał prawybory w SPD i został jej oficjalnym kandydatem. W głosowaniu pokonał Ljuba Jurčicia, zdobywając prawie 65% głosów poparcia[8].

19 listopada 2009 na placu przed Chorwackim Teatrem Narodowym w Zagrzebiu rozpoczął oficjalnie swoją kampanię wyborczą, której hasło brzmiało „Nowa Sprawiedliwość”. Na pierwszym miejscu swojego programu wyborczego umieścił zwalczanie korupcji. Wśród jego obietnic wyborczych znalazła się także reforma wymiaru sprawiedliwości i współpraca z rządem w celu zakończenia w 2010 rozmów akcesyjnych Chorwacji z Unią Europejską. Przez cały czas trwania kampanii był liderem sondaży przedwyborczych, które dawały mu pewne zwycięstwo w pierwszej turze wyborów. 27 grudnia 2009 odniósł w niej zwycięstwo, zdobywając 32,4% głosów poparcia i tym samym znacznie wyprzedzając swojego głównego konkurenta, startującego jako kandydata niezależnego, burmistrza Zagrzebia, Milana Bandicia, który uzyskał 14,8% głosów[9]. Sondaże wyborcze przed drugą turą głosowania również wskazywały na jego zwycięstwo. Zdobywał w nich poparcie na poziomie 52–55%, w porównaniu z 38–45% poparcia dla Milana Bandića. Jawił się jako polityk bardziej umiarkowany i nieobciążony żadnymi aferami korupcyjnymi w odróżnieniu od swego kontrkandydata, któremu dodatkowo media zarzucały prowadzenie populistycznej polityki[10]. Ostatecznie w głosowaniu z 10 stycznia 2010 Ivo Josipović wygrał ze znaczną przewagą, zdobywając 60,3% głosów[11][12].

18 lutego 2010 na placu św. Marka w Zagrzebiu został oficjalnie zaprzysiężony na stanowisku prezydenta w obecności członków Sądu Konstytucyjnego. W wygłoszonym przemówieniu zobowiązał się do podjęcia wszelkich działań w celu jak najszybszego wejścia Chorwacji do Unii Europejskiej[13].

W wyborach prezydenckich z grudnia 2014 i stycznia 2015 ubiegał się o prezydencką reelekcję jako kandydat niezależny. Poparła go rządząca wówczas SDP[14], a także inne ugrupowania centrolewicy. W pierwszej turze głosowania otrzymał 38,5% głosów, zajmując pierwsze miejsce i wyprzedzając kandydatkę Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej Kolindę Grabar-Kitarović, którą poparło 37,2% głosujących[15]. W drugiej turze głosowania urzędujący prezydent przegrał ze swoją konkurentką, otrzymując 49,3% głosów[16]. 18 lutego 2015 zakończył sprawowanie urzędu prezydenta Chorwacji.

Pozostał aktywnym działaczem politycznym. W kwietniu 2015 zainicjował powstanie nowego ugrupowania pod nazwą Naprzód Chorwacja[17]. W listopadzie tegoż roku bez powodzenia kandydował w wyborach do Zgromadzenia Chorwackiego z ramienia koalicji współtworzonej przez jego partię[18]. W 2019 ze swoją partią przyłączył się do SDP[19], a w 2020 kandydował bez powodzenia do Zgromadzenia Chorwackiego.

Życie prywatne

Jest żonaty z Tatianą Josipović, również profesorem prawa. Ma córkę Lanę[3].

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b c Ivo Josipović. sabor.hr. [dostęp 2016-08-13]. (chorw.).
  2. a b Diabolezza for pian. Ivo Josipović. mic.hr. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  3. a b c Biografija. josipovic.net. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  4. Ivo Josipović u Novoj Gradiški. novagradiska.com, 12 listopada 2009. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  5. Ivo Josipovic, President of Croatia, to lecture on music and politics Sep. 22. yale.edu, 16 września 2014. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  6. Ivo Josipovic – presidential ambitions of an avant-garde composer. nacional.hr, 14 kwietnia 2009. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  7. 12. srpnja: Jurčić ili Josipović?. sdp.hr, 20 czerwca 2009. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  8. Ivo Josipovic is SDP Party Presidential Candidate. javno.com, 13 lipca 2009. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  9. Opposition leader tops Croat presidential vote. reuters.com, 27 grudnia 2009. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  10. Exit polls show Social Democrat Josipovic leading run-off vote. france24.com, 10 stycznia 2010. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  11. Social Democrat Ivo Josipovic elected Croatia president. bbc.co.uk, 11 stycznia 2010. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  12. Jurist Josipovic wins Croatia presidential election. reuters.com, 11 stycznia 2010. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  13. Ivo Josipovic sworn in as new Croatian president. croatiantimes.com, 18 lutego 2010. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  14. FOTO: SDP-ovci POTVRDILI JOSIPOVIĆA ZA KANDIDATA Imenovani koordinatori po izbornim jednicama. jutarnji.hr, 6 września 2014. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  15. Privremeni službeni rezultati izbora za predsjednika Republike Hrvatske, 28. PROSINCA 2014.. izbori.hr, 30 grudnia 2014. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  16. Kolinda Grabar-Kitarović prva hrvatska predsjednica!. vecernji.hr, 12 stycznia 2015. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  17. JOSIPOVIĆ NE ODUSTAJE 'Naprijed Hrvatska! ime je moje stranke'. jutarnji.hr, 15 kwietnia 2015. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  18. Izbori za zastupnike u Hrvatski sabor 2015.. izbori.hr. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  19. Ivo Josipović se vratio u SDP. danas.hr, 11 kwietnia 2019. [dostęp 2020-07-06]. (chorw.).
  20. Članovi i djela – O autoru: Ivo Josipović. hds.hr. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).
  21. Croatian president received Norwegian royal couple (HINA). predsjednik.hr, 12 maja 2011. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  22. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 6 lipca 2011. [dostęp 2016-08-12]. (wł.).
  23. Ar Triju Zvaigžņu ordeni apbalvoto personu reģistrs apbalvošanas secībā, sākot no 2004. gada 1.oktobra. president.lv. [dostęp 2016-08-12]. (łot.).
  24. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2013 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2013 r. poz. 613).
  25. a b President Josipović receives King Carl XVI Gustaf of Sweden (HINA). predsjednik.hr, 16 kwietnia 2013. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  26. Josipović od danske kraljice Margarete II. dobio Red slona. 24sata.hr, 21 października 2014. [dostęp 2016-08-12]. (chorw.).

Media użyte na tej stronie

ITA OMRI 2001 GC-GCord BAR.svg
Baretka: Order Zasługi Republiki Włoskiej – Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą (od 2001).
Seraphimerorden ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Ordem of the Seraphim. Sweden. True size for the template.
Order of the Elephant Ribbon bar.svg
Autor: Portunes, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Danish Order of the Elephant
Accession Treaty 2011 Ivo Josipović signature.svg
Signature de Ivo Josipović extraite du traité d'adhésion de la Croatie à l'Union Européenne
Ivo Josipović Croatian National Theatre Zagreb.jpg
Autor: Ivo Josipović/SDP, Licencja: CC BY 3.0
Ivo Josipović starting his presidential campaign in front of the Croatian National Theatre in Zagreb.
16 obljetnica vojnoredarstvene operacije Oluja Ivo Josipovic 04082011 c 876.jpg
(c) Roberta F., CC BY-SA 3.0
Ten plik został załadowany za pomocą narzędzia Commonist
Flag of the President of Croatia.svg
Presidential Flag of the Republic of Croatia