Józef Gosławski

Józef Gosławski
Ilustracja
Imię i nazwisko

Józef Jan Gosławski

Data i miejsce urodzenia

24 kwietnia 1908
Polanówka, gubernia lubelska, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

23 stycznia 1963
Warszawa, Polska

Narodowość

polska

Alma Mater

Królewska Akademia Sztuk Pięknych w Rzymie

Dziedzina sztuki

rzeźba, medalierstwo, rysunek

Ważne dzieła
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Strona internetowa
Kalendarium życia i twórczości
190824 kwietnia przychodzi na świat w Polanówce.
1916Początek edukacji w szkole podstawowej w Wąwolnicy. Realizacja pierwszej pracy – płaskorzeźby na konkurs zorganizowany przez hrabiego Rostworowskiego.
1923Ukończenie szkoły podstawowej. Egzamin na ASP w Krakowie[1]. Rozpoczęcie edukacji w Szkole Rzemiosł Budowlanych w Kazimierzu Dolnym.
1927Rozpoczęcie nauki w krakowskiej Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego.
1929Kontakt ze Stanisławem Szukalskim i jego grupą – Szczepem Rogate Serce. Udział w 1. zbiorowej wystawie rzeźby.
1932Ukończenie PSSZiPA z wynikiem bardzo dobrym. Rozpoczęcie studiów na ASP w Krakowie w pracowni prof. Xawerego Dunikowskiego. Udział w Międzynarodowej Wystawie Karykatury w Wiedniu. Relegowanie z uczelni z powodu zalegania w opłatach.
1933Pierwsza wystawa indywidualna w Pałacu Sztuki w Krakowie. Rozpoczęcie studiów na ASP w Warszawie w pracowni prof. Tadeusza Breyera.
1935Wyjazd na stypendium do Rzymu i rozpoczęcie studiów w pracowni prof. Angelo Zanelliego.
1936Wybór na wiceprezesa Polskiej Organizacji Artystów Plastyków „Kapitol”.
1937Uzyskanie dyplomu Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie.
1939Powrót do Warszawy.
1945Początek prac renowacyjnych w Kazimierzu Dolnym.
1947-1950Praca dydaktyczna w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu.
1948Ślub z Wandą Mankin.
1952Realizacja rzeźby Muzyka na warszawski MDM. Wybór na prezesa Okręgu Poznańskiego ZPAP.
1955Powstanie modelu pomnika Fryderyka Chopina.
1956Realizacja pomnika Adama Mickiewicza dla Gorzowa Wielkopolskiego. Odsłonięcie pomnika Nigdy wojny w Żabikowie. Przeprowadzka do Warszawy, na Saską Kępę.
1958Zdobycie głównych nagród w konkursach na monety – 2 zł, 5 zł i 10 zł. Prace nad ołtarzem Przemienienia Pańskiego dla Masłowa Pierwszego pod Kielcami.
1961Wybór na Prezesa Sekcji Rzeźby Zarządu Głównego ZPAP.
1963Umiera w Warszawie.
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Kamienica Przybyłów „Pod św. Mikołajem” restaurowana przez Józefa Gosławskiego po II wojnie światowej
Józef Gosławski (lata 40.)
Grób Józefa Gosławskiego na cmentarzu Powązkowskim (kw. 99)

Józef Jan Gosławski (ur. 24 kwietnia 1908 w Polanówce w dzisiejszym powiecie opolskim województwa lubelskiego, zm. 23 stycznia 1963 w Warszawie) – polski rzeźbiarz i medalier. Projektant monet PRL (m.in. 5 zł z wizerunkiem rybaka, 10 zł z Kopernikiem), pomników (m.in. Chopina w Żelazowej Woli, Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim) i medali (m.in. Rok 1939, Bolesław Chrobry, 1000-lecie Chrztu Polski). W jego twórczości widoczne są wpływy kubizmu, koncepcji Stanisława Szukalskiego, środowiska Polskiej Sztuki Stosowanej, a także sztuki antycznej i renesansowej.

Znaczna część jego dorobku twórczego (przede wszystkim przedwojennego) nie zachowała się. Ocalałe prace znajdują się głównie w kolekcjach prywatnych oraz w zbiorach muzeów i placówek kulturalnych w Polsce i na świecie. Józef Gosławski był laureatem licznych konkursów artystycznych, uczestnikiem wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych. W swoim życiu związany m.in. z Wąwolnicą[2], Kazimierzem Dolnym[3][4], Krakowem, Warszawą[5], Rzymem i Poznaniem[6]. Zajmował stanowiska kierownicze w Okręgu Poznańskim i Zarządzie Głównym ZPAP. Odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Życiorys

Pochodzenie i dzieciństwo

4. Wawrzyniec Gosławski   
  2. Antoni Gosławski (1875-1950)
5. Leokadia Łuszczyńska    
   1. Józef Gosławski (1908-1963)
6. Apolinary Łuszczyński[7]  
  3. Stefania Łuszczyńska  
7. Walentyna Sobczyńska   
 

Józef Gosławski przyszedł na świat 24 kwietnia 1908 w miejscowości Polanówka na Lubelszczyźnie ówcześnie stanowiącej część ziem zaboru rosyjskiego[8]. Jego ojcem był Antoni Gosławski (z zawodu kowal), a matką Stefania z domu Łuszczyńska. Rodzina spokrewniona była z Maurycym Gosławskim – poetą, uczestnikiem kampanii tureckiej i powstańcem listopadowym[8]. Józef Gosławski ochrzczony został w kościele parafialnym pw. śś. Floriana i Urszuli w Wilkowie[8]. Dzieciństwo spędził w pobliskiej Wąwolnicy, wraz z czworgiem rodzeństwa[9] – Zygmuntem (1898–1976), Anną (1903–1986), Aleksandrą (1913–1990) i Stanisławem (1918–2008) – późniejszym rzeźbiarzem, twórcą licznych dzieł z zakresu rzemiosła artystycznego[10][11].

Lata 20. i 30.

W 1923, po ukończeniu szkoły podstawowej w Wąwolnicy, zdał egzamin na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, ale z powodu zbyt młodego wieku nie został przyjęty[8]. Rozpoczął wówczas naukę w lubelskim Seminarium Nauczycielskim, jednak już po miesiącu zrezygnował i jako miejsce swej edukacji artystycznej wybrał założoną przez Jana Koszczyc-Witkiewicza Szkołę Rzemiosł Budowlanych w Kazimierzu Dolnym[8]. W międzyczasie podejmował też pracę u jednego z warszawskich kupców, a także w zakładzie snycerskim Żywulskiego w Nałęczowie[8]. W 1927 rozpoczął naukę w Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego (PSSZiPA)[8]. Jego nauczycielem był wówczas m.in. Henryk Uziembło[8]. W szkole nawiązał także znajomość z Witoldem Chomiczem, z którym w przyszłości się przyjaźnił[12]. W tym okresie mieszkał w bursie prowadzonej przez oo. jezuitów, pracując dorywczo w fabryce mebli[8].

Ważną cezurę w rozwoju artystycznym Józefa Gosławskiego stanowi rok 1929. Ukończył wówczas I i II kurs PSSZiPA, a także wziął udział w pierwszej zbiorowej wystawie rzeźby[13][8]. W tym samym roku młody artysta nawiązał przejściowy kontakt z grupą Stanisława Szukalskiego, która stawiała się w opozycji do środowiska profesorów krakowskiej ASP[14]. Ostatecznie nie zdecydował się zostać członkiem Szczepu Rogate Serce, jednak w późniejszych okresach myśl twórcza Szukalskiego wielokrotnie inspirowała Józefa Gosławskiego w jego działalności artystycznej[14]. Wbrew hasłom Stacha z Warty kontynuował naukę w Szkole na Wydziale Specjalnym Rzeźby, którą zakończył w 1932 z wynikiem bardzo dobrym, a następnie rozpoczął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni profesora Xawerego Dunikowskiego[8]. Po pierwszym semestrze został jednak relegowany z uczelni z powodu problemów związanych z opłacaniem czesnego[8]. W tym samym roku wziął udział w Międzynarodowej Wystawie Karykatury w Wiedniu (w Künstlerhaus), gdzie wyróżniono dwie jego prace rzeźbiarskie – Piłsudski i Kasztanka oraz Dunikowski[8].

W 1933 odbyła się pierwsza indywidualna wystawa jego dzieł[8]. Zorganizowano ją w Pałacu Sztuki w Krakowie, a jej otwarcia dokonał Ludwik Solski[8]. Jeszcze podczas wernisażu Gosławski otrzymał od Dunikowskiego propozycję powrotu na uczelnię, z której jednak nie skorzystał[12]. W październiku tego samego roku zapisał się do ASP w Warszawie, gdzie przyjęto go na drugi rok bez egzaminów[12]. Pobierał nauki w pracowni profesora Tadeusza Breyera[8]. Udało mu się także uzyskać stypendium na wyjazd do Włoch, w czym pomogli pracownicy Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP – Stefan Głuchowski i Jan Sampolski[8].

24 lutego 1935 Józef Gosławski wyjechał do Rzymu, by rozpocząć studia na Reale Accademia di Belle Arti e Liceo Artistico[8]. Wykonana przezeń w glinie praca została oceniona na tyle wysoko, że zalecono mu jedynie uzupełnienie przedmiotów teoretycznych – trafił wówczas do pracowni profesora Angelo Zanelliego[8]. W tym czasie nawiązał kontakty z innymi przedstawicielami polskich środowisk twórczych w Wiecznym Mieście – m.in. z Wiktorem Mazurowskim, Michałem Paszynem, Janem Dzieślewskim i Krystyną Dąbrowską[8]. Gdy w 1936 powstała Polska Organizacja Artystów Plastyków „Kapitol” Józef Gosławski został jej wiceprezesem[8]. W tym samym roku prezentował również swoje prace na wystawie tej grupy w Rzymie[8].

W roku następnym artysta zdał egzamin z języka włoskiego i w czerwcu otrzymał dyplom Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych[8]. Pozostał jednak we Włoszech, gdzie odbywał podróże po kraju, studiował sztukę antyczną i renesansową oraz rozwijał kontakty z Antonim Madeyskim, Krystyną Dąbrowską, Józefem i Łucją Oźminami oraz Lechem i Heleną Grześkiewiczami[8]. Tworzył również kolejne dzieła; uczestniczył też w kolejnej wystawie rzeźby w Rzymie[8]. 19 lipca 1939 powrócił do Polski[8], gdyż od 1 września miał objąć stanowisko konserwatora w Zamku Królewskim w Warszawie[12]. Dorobek twórczy z pobytu w Italii zaginął jednak podczas transportu[8]. Według różnych relacji część dzieł, w tym m.in. Popiersie Piłsudskiego, mogła trafić do zamku Villa del Catajo w północnych Włoszech, jednak dalsze ich losy nie są znane[15]. Informacje o znajdowaniu się rzeźb Gosławskiego w Villa del Catajo zostały zweryfikowane przez rodzinę artysty i okazały się fałszywe.

Objęcie stanowiska na Zamku zostało uniemożliwione przez wybuch II wojny światowej[8]. We wrześniu, zgodnie z rozkazem płk. Umiastowskiego, opuścił stolicę udając się w kierunku Zaleszczyk[8]. Przedostał się do Nieświeża, do swojej siostry Anny Ellert[8]. Nauczał wówczas rysunku w miejscowej szkole, prowadzonej przez zakonnice[8].

Lata 40.

W styczniu 1940 Józef Gosławski razem z siostrą przybył do Wąwolnicy, gdzie spędził lata okupacji niemieckiej[8]. Służbę wojskową uniemożliwiał mu astygmatyzm, współpracował jednak z organizacjami podziemnymi[8]. Podczas lat wojny utrzymywał się z wytwarzania przedmiotów artystycznych[8]. Zajął się również edukacją artystyczną swojego młodszego brata – Stanisława[16]. Zwrócił się także ku twórczości medalierskiej – powstały wówczas m.in. medale o tematyce martyrologicznej[8]. W 1943, podczas pracy nad jednym z nich[17] miała miejsce rewizja SS-manów, jednak dzieło w ostatniej chwili zostało schowane[18].

Po zakończeniu działań wojennych Józef Gosławski przybył do Kazimierza Dolnego, gdzie z własnej inicjatywy rozpoczął prace restauratorsko-konserwatorskie przy kamienicy Pod Świętym Mikołajem[8]. Później nad konserwacją nadzór objęło Ministerstwo Kultury i Sztuki, które reprezentował ówczesny konserwator wojewódzki – Jan Zachwatowicz[8]. W pracy, prowadzonej w sezonach letnich, Józefowi Gosławskiemu pomagał brat Stanisław, a od 1948 także żona artysty, Wanda[8]. Z tego okresu pochodzi cykl rysunków[2] i kilka akwareli[8].

W 1947 Józef Gosławski został zatrudniony jako zastępca profesora w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, gdzie powierzono mu kierownictwo Katedry Rzeźby w Metalu i Medalierstwa[8]. Poznał tam studentkę PWSPP, Wandę Mankin, z którą ożenił się 25 września 1948[19][8]. Zamieszkali wówczas przy ul. Promienistej, a pracownia rzeźbiarska znajdowała się przy ul. Szamarzewskiego[8]. 5 sierpnia 1949 urodziła się ich pierwsza córka – Bożena Stefania[8]. W 1948 Gosławski otrzymał pierwsze po wojnie duże zamówienie – wykonanie sgraffito oraz sześciu postaci świętych dla bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie[8].

Lata 50. i 60.

Na początku lat 50. w ówczesnej Polsce zintensyfikowano wdrażanie doktryny socrealistycznej, szczególnie w dydaktyce[20]. Reorganizacją zostały objęte wyższe uczelnie artystyczne w związku z czym Gosławski – mający przed wojną styczność m.in. z Szukalskim i środowiskami artystycznymi Rzymu – został z PWSSP zwolniony, o czym sam pisał w następujący sposób[20]:

...ciekawi mnie, jak uporałeś się z trudnościami pierwszej, jak i drugiej reorganizacji Uczelni. Jeżeli chodzi o mnie, to nie miałem z tym wiele kłopotu – po prostu zostałem zwolniony, a moja pracownia zlikwidowana.

list Józefa Gosławskiego do Witolda Chomicza z 20 grudnia 1950 roku

Wydarzenia te wpłynęły na pogorszenie sytuacji materialnej rodziny[8]. Pracy artystycznej nie sprzyjały fatalne warunki w ówczesnej pracowni twórcy, takie jak przede wszystkim mała powierzchnia i złe oświetlenie[8]. Mimo tego właśnie w latach 50. Józef Gosławski stworzył najważniejsze dzieła monumentalne. Najpierw przystąpił do konkursu na wykonanie dekoracji artystycznej dla powstającej wówczas w stolicy Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej[8]. W wyniku jego rozstrzygnięcia otrzymał zlecenie na realizację grupa alegorycznej Muzyka – wykonał je w 1952[8]. Przy pracy nad dziełem Józefowi Gosławskiemu pomagali żona[21] i brat Stanisław[22], a za jego wykonanie artyście przyznany został Srebrny Krzyż Zasługi[8] (1952)[23]. Jeszcze w tym samym roku rozpoczął prace nad pomnikiem mającym upamiętniać ofiary niemieckiego obozu karno-śledczego w Żabikowie[8]. W 1955 powstał model pomnika Chopina (który ostatecznie w 1969 stanął w Żelazowej Woli[24]), a w 1956 wykonany został pomnik Mickiewicza dla Gorzowa Wielkopolskiego[8].

W 1952 twórcę wybrano na stanowisko prezesa Okręgu Poznańskiego ZPAP, którą to funkcję pełnił przez dwie kadencje[8]. 23 października 1952 Gosławskim urodziła się druga córka, Maria Anna[8]. 28 lutego 1955 na wniosek Ministra Kultury i Sztuki rzeźbiarz został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej[25] (odznaczenie to zostało zaprojektowane przez niego samego w 1954[26]). W 1956 Józef Gosławski z rodziną przeprowadził się do Warszawy na Saską Kępę, gdzie w ramach spółdzielni mieszkaniowej Kolektyw powstały domy szeregowe z pracowniami – w ich sąsiedztwie zamieszkali wówczas Józef Trenarowski, Adam Roman, Kazimierz Bieńkowski, Eugeniusz Żarkowski, Tadeusz Świerczek i Adam Procki[5]. Gosławski uczestniczył w tym czasie w licznych wystawach, m.in. Circolo artistico w Katanii (1959)[27] oraz brał udział w konkursach artystycznych, np. w Międzynarodowym Konkursie na pomnik w Oświęcimiu-Brzezince (1957), Konkursie na Pomnik Bohaterów Warszawy (I etap – 1958, II – 1959) oraz w konkursie na monety – 2, 5 i 10 zł (1958)[28]. Miał też wystawę indywidualną w Budapeszcie (1960)[29].

W 1958 w ramach wymiany zorganizowanej przez ZPAP odbył podróż do Związku Sowieckiego, gdzie zwiedził m.in. Moskwę, Leningrad, Zagorsk i Jałtę[30][8]. W 1961 Józefa Gosławskiego wybrano prezesem Sekcji Rzeźby Zarządu Głównego ZPAP[8]. W dniu 12 października[23] 1962 za cykl medali wojennych przyznano mu nagrodę Ministra Obrony Narodowej III stopnia[31]. Zmarł nagle 23 stycznia 1963 w Warszawie[8]. Pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 99[32], rząd 4, miejsce 21).

Twórczość

Nagrobek Janiny Gałowej z Rogalskich na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (1932)
Pomnik Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli (1955/1969)

Józef Gosławski pozostawił po sobie liczne realizacje w zakresie rzeźby pomnikowej i portretowej, medalierstwa, karykatury, jak również konserwacji i rysunku[23]. Jego wczesne prace, w większości niezachowane lub zaginione, wykazują wpływy kubizmu (Karykatura własna artysty – ok. 1932–1933), idei Szukalskiego (Projekt pomnika Władysława Orkana – ok. 1929), a także form bliskich koncepcji artystów z kręgu Polskiej Sztuki Stosowanej (np. Projekt ołtarza ze św. Franciszkiem – 1932)[33]. Pobyt i studia we Włoszech oraz bezpośrednie zetknięcie się artysty z tamtejszą sztuką dodatkowo wpłynęły na zmianę widzenia artystycznego – świadczą o tym m.in. portrety Sycylijczyka, Marii Maro i Roberta (wszystkie wykonane w 1937)[33]. Wpływ antyku i włoskiego odrodzenia zauważalny jest również pierwszych pracach plakietach powstałych w Rzymie[34]. Pełną analizę przedwojennej twórczości Józefa Gosławskiego uniemożliwiają luki w dokumentacji[35], szczególnie dorobku z okresu studiów włoskich, który zaginął podczas transportu do Polski w sierpniu 1939[8][15].

Warunki okupacji niemieckiej skłoniły artystę do zainteresowania się rękodzielnictwem oraz małymi formami rzeźbiarskimi[23]. Powstałe wówczas medale w przeważającej części poświęcone zostały martyrologii narodu polskiego[36]. Twórczość medalierską kontynuował także po wojnie[23]. Na stałe wprowadził do tej dziedziny nowe koncepcje, szczególnie w odniesieniu do formy i kształtu[23]. Stał się łącznikiem między pokoleniem Konstantego Laszczki i Józefa Aumillera a medalierami późniejszego okresu[23].

Kontynuował także twórczość w zakresie rzeźby monumentalnej – zrealizował m.in. pomnik Nigdy wojny w Żabikowie (1956), pomnik Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim (1956), model pomnika Chopina (1955)[33] (który stanął w Żelazowej Woli już po śmierci artysty[24]) oraz Ołtarz Przemienienia Pańskiego (1960)[33].

Dorobek twórczy Józefa Gosławskiego wykazuje wpływy wielu stylów i koncepcji artystycznych, wywodzących się z różnych kultur i epok, przez co nie zamyka się w jednorodnej formule[23]. W jego pracach widoczne jest również zróżnicowanie formy, materiałów i skali[23]. Zasadniczym spoiwem jego sztuki jest jednak przeważający w niej temat, czyli osoba ludzka przedstawiona zarówno jako postać heroiczna, jak i podczas codziennej egzystencji[23].

Rzeźby

Karykatura Mahatmy Gandhiego (1932)
Pomnik Nigdy wojny na terenie dawnego obozu żabikowskiego w Luboniu (1956)

Wczesna twórczość rzeźbiarska Józefa Gosławskiego to okres, w którym artysta wielokrotnie nawiązywał do wypracowanych już koncepcji twórczych. Wyraźne są tu wpływy m.in. formistów (Portret Witolda Chomicza – 1927–1928), Xawerego Dunikowskiego (Nagrobek Janiny Gałowej z Rogalskich na cmentarzu Rakowickim – 1932) i Jana Szczepkowskiego (Projekt ołtarza ze św. Franciszkiem – 1932)[33][31]. Z kolei wpływ Stacha z Warty dał o sobie znać m.in. w Karykaturze Józefa Piłsudskiego i Kasztanki (ok. 1932)[14]. Cała seria karykatur rzeźbiarskich wykonanych przez Józefa Gosławskiego pokazuje też ewolucję jego rozwoju artystycznego – dopatrywać się w nich można również inspiracji twórczością Augusta Zamoyskiego i stylistyką art déco[35]. W przedwojennych dziełach artysty czerpał również z dorobku sztuki starożytnego Egiptu, co związane jest m.in. z popularnością tego kierunku w ówczesnej Europie oraz z pobytem twórcy we Włoszech podczas wojny włosko-abisyńskiej[12]. Jednak w całej twórczości przedwojennej Józefa Gosławskiego dominowały głównie wpływy Dunikowskiego i Szukalskiego[37]. Słabo zachowana dokumentacja oraz zawirowania wojenne wpłynęły na trudności w tworzeniu opracowań dotyczących dokonań artysty z tego okresu[31] – żaden katalog nie potwierdza np. informacji o możliwym współudziale Józefa Gosławskiego przy tworzeniu ze Stanisławem Kazimierzem Ostrowskim Pomnika Grunwaldzkiego na Wystawę Światową w Nowym Jorku w 1939, o czym wspomina jedynie Krzysztof Głuchowski[38].

Po wojnie artysta zwrócił się ku formom monumentalnym realizując grupę Muzyka (1952) na warszawskim MDM-ie[22] i pomniki: Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli (1955)[39], Adama Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim[40] (1956) oraz Nigdy wojny (1956) poświęcony pamięci ofiar obozu w Żabikowie pod Poznaniem[33]. Tworzył również portrety (m.in. Portret córki Bożenki – 1953 oraz Portret bratanka Janusza – 1958)[33]. W 1961 wykonał prawdopodobnie jedyny istniejący pełnopostaciowy pomnik Cypriana Kamila Norwida[41]. W związku z organizowanymi w latach 50. i 60. konkursami rzeźbiarskimi Gosławski stworzył też wiele projektów, które nie zostały dotychczas zrealizowane, m.in. Pomnika Bohaterów Warszawy (1958/1959), Pomnika Żołnierzy I Armii WP (1959), Płonące getto (1962) oraz Pomnika Bolesława Prusa (1962)[33]. Równolegle powstawały dzieła o tematyce sakralnej – np. Krucyfiks[42] (1943), postacie świętych dla katedry w Lublinie (1947–1948), czy też Ołtarz Przemienienia Pańskiego[43][44] dla Masłowa Pierwszego pod Kielcami (1960)[33]. Dla kościoła w Masłowie Pierwszym, podobnie jak dla kościoła św. Jana Kantego w Poznaniu, wykonał stacje drogi krzyżowej[45]. Spośród licznych projektów wykonywanych przez Józefa Gosławskiego zrealizowany został zespół płaskorzeźb z herbami polskich miast dla moskiewskiego hotelu Warszawa (1961)[31][46].

Medale i plakiety

Awers medalu poświęconego Ludwikowi Zamenhofowi (1959)
Rewers medalu poświęconego Ludwikowi Zamenhofowi (1959)

Dorobek medalierski Józefa Gosławskiego składa się z kilkudziesięciu dzieł[47]. Najprawdopodobniej jednym z ważniejszych czynników, które skłoniły rzeźbiarza ku tej dziedzinie twórczości była znajomość z Włodzimierzem Głuchowskim[48]:

Zainteresowanie medalierstwem rozbudził w Józwie właśnie mój wuj Włodzimierz Głuchowski zapalony numizmatyk, z którym zaprzyjaźnili się jeszcze przed wojną. Wtedy powstały, między innymi, dwie wspaniałe plakiety-portrety: Marszałka Piłsudskiego, i robiona na zamówienie, papieża Piusa XII. Odwiedzali się jak tylko mogli i dyskutowali, które wydarzenia czy rocznice Józwa powinien uwiecznić w metalu.

Krzysztof Głuchowski: Śladami pradziadów.

Pierwsze prace powstały jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, w czasie pobytu artysty we Włoszech[34]. Były to m.in. trzy plakiety z 1939 o tematyce religijnej – Ucieczka do Egiptu, Wskrzeszenie córki Jaira oraz Zwiastowanie – widoczne są w nich wyraźne wpływy antyczne, renesansowe, a także pewne koncepcje stosowane przez Antoniego Madeyskiego[34]. Jeszcze wcześniej, bo w 1935, także w Rzymie, powstała plakieta z popiersiem Józefa Piłsudskiego[36]. Z punktu widzenia twórczości medalierskiej sam pobyt w Wiecznym Mieście zaowocował również istotną znajomością – z Jerzym Wankiewiczem, odlewnikiem, z którym artysta w przyszłości miał wielokrotnie współpracować[34].

Pierwsze medale powstały już podczas okupacji – były to m.in.: Rok 1939 (1939), Bolesław Chrobry (1940) i Majdanek (1944)[34]. Powstające wówczas dzieła, w przeważającej mierze o tematyce martyrologicznej wyrażały protest przeciwko wojnie i towarzyszącym jej okrucieństwom[34]. Po zakończeniu działań zbrojnych artysta kontynuował twórczość medalierską, w której zdecydował się na upamiętnienie żołnierzy polskich, walczących zarówno w wojnie obronnej (m.in. Westerplatte I – 1949 i Westerplatte II – 1954), jak i Ludowym Wojsku Polskim (Lenino I – 1949) oraz Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie (Monte Cassino – 1949)[36]. Wiele medali poświęconych zostało ofiarom zbrodni niemieckich w Polsce, a także wojny jako takiej (m.in. Radogoszcz oskarża faszyzm niemiecki – 1949, Męczennikom obozów koncentracyjnych XX wieku – 1961, Hańba mordercom kobiet i dzieci – 1961, oraz Nigdy wojny – 1963)[36]. Liczne prace są wyrazem pamięci i uznania dla znanych Polaków – do tej grupy medali należą np. Fryderykowi Chopinowi w setną trzydziestą dziewiątą rocznicę urodzin. Geniuszowi muzyki polskiej w setną rocznicę zgonu, Juliuszowi Słowackiemu w setną rocznicę zgonu oraz Adamowi Mickiewiczowi w sto pięćdziesiątą rocznicę urodzin (wszystkie trzy z 1949)[36]. Innymi tematami podejmowanymi przez artystę były rocznice wydarzeń historycznych (m.in. Grunwald 1410–1960 – 1960 oraz 1000-lecie Chrztu Polski – 1966) i polskie miasta (m.in. 500-lecie powrotu Gdańska do Polski[49] – 1954 oraz Lidzbark Warmiński – miasto mężów znakomitych – 1958)[36]. W twórczości Józefa Gosławskiego pojawiła się również tematyka sportowa – np. plakiety Dyskobol i Tenisistka (obie z 1950)[36].

Większość powstających dzieł była doceniana jeszcze za życia artysty, o czym świadczą liczne zakupy do muzeów krajowych (m.in. Warszawa, Wrocław, Kraków, Lublin, Toruń) i zagranicznych (m.in. Praga, Ateny, Budapeszt, Rzym, Watykan, Paryż, Haga, Moskwa, Sankt Petersburg)[23]. Zdarzały się jednak przypadki, gdy wpływ decydentów politycznych na kierunki rozwoju kultury prezentowanej szerokiemu gronu odbiorców był dla twórcy niekorzystny[50]:

Muzeum Narodowe w Krakowie już zakupiło cztery medale, natomiast Muzeum Narodowe w Warszawie mimo entuzjazmowania się przez Dyr. Lorentza, Kust. Jodkowskiego, Kust. Szemiothową i innych odmówiło zakupu. Stało się to na skutek interwencji warszawskich kacyków. Mimo zaskoczenia sprawa ta jest do przeżycia, jest tylko żywym przykładem jacy ludzie decydują w tworzeniu naszej kultury. [...] W Warszawie dowiedziałem się, dlaczego komisja odmówiła zakupu moich medali. Zdziwi Cię to, ale jest to prawda, co Ci napiszę. Delegat Ministerstwa Kultury i Sztuki mgr ... nie zgodził się mówiąc: „Gosławski jeszcze nie umarł, aby kupować jego prace”.

list Józefa Gosławskiego do Witolda Chomicza z 18 grudnia 1949 roku

Charakterystyczne dla medali Józefa Gosławskiego jest poświęcenie szczególnej uwagi liternictwu, widoczne np. w dziele Hańba mordercom kobiet i dzieci, gdzie wyrazy HAŃBA zostały ułożone w kształcie krzyża[34]. Z kolei zastosowanie odmiennych od powszechnie dominujących kompozycji wpisanych w okrąg uczyniło Gosławskiego prekursorem odejścia od klasycznej formy i kształtu medalu[34][47] (np. Kołobrzeg 1945–1955 z 1955)[36]. Wykorzystywane przez niego rozwiązania wpłynęły na dalszy rozwój polskiego medalierstwa[34]. Jego rolę w tym zakresie jednoznacznie oceniał także dr Adam Więcek[51]:

Odmiennie rozwijała się twórczość Józefa Gosławskiego (1908-1963), nadzwyczaj oryginalnego i uzdolnionego medaliera. [...] Gosławski dokonał w powojennym medalierstwie polskim istnego przewrotu. Jako jeden z pierwszych zerwał on w sposób radykalny z tradycyjną formą oraz kształtem medalu klasycznego. Jego dzieła wyróżniają się rzeźbiarską fakturą oraz próbą syntetycznego ujmowania tematów. [...] Gosławski jest klasą dla siebie. Jego sztuka – wstrząsająca, dramatyczna, ale jakże prawdziwa – była na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych czymś zupełnie nowym, zapowiedzią zbliżających się nieuchronnie zmian.

Adam Więcek: Dzieje sztuki medalierskiej w Polsce.

Monety

Rewers obiegowej monety 5 zł z wizerunkiem rybaka, bitej według projektu z 1958

Konkurs NBP na monety 2, 5 i 10 zł z lat 1957/58

Twórczość Józefa Gosławskiego w zakresie monet związana jest głównie z ogłoszonym w listopadzie 1957 przez NBP konkursem[52]. Jak głosiła broszura z jego warunkami, w związku z trwałością materiału monety miały stać się w przyszłości świadectwem historycznym i artystycznym, zatem:

[...] monety emitowane w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej powinny stanowić dzieło sztuki o wysokiej wartości artystycznej.

broszura z warunkami konkursu[52]

Rozstrzygnięcie z marca 1958 było wyraźnym sukcesem Józefa Gosławskiego[52]. Za monetę 10 zł z Mieszkiem I i Dobrawą uzyskał pierwszą nagrodę – zdecydowano o wybiciu jej jako srebrnej monety milenijnej (100 zł) w związku ze zbliżającym się jubileuszem Tysiąclecia Państwa Polskiego[52]. Moneta 2 zł (Kogutki) przyniosła z kolei drugą nagrodę[52]. Ponadto Gosławskiemu przyznano łącznie cztery wyróżnienia za monety: 10 zł (Mikołaj Kopernik), 5 zł (Rybak), 5 zł (Statek Waryński) oraz 2 zł (Łoś)[52]. Po wybiciu monet próbnych podjęto decyzję o emisji 5 zł z rybakiem oraz 10 zł z Kopernikiem jako monet obiegowych[52]. Z kolei monety z Łosiem i Kogutkami nie zostały wybite nawet w wersji próbnej[53].

Moneta Mieszko i Dąbrówka (100 zł) stała się jedną z najdroższych monet okresu PRL[54], a w latach 70. w konkursie Biuletynu Numizmatycznego zyskała miano Najpiękniejszej Monety Polskiej[47]. Pożądane przez kolekcjonerów są także rzadkie odmiany Rybaka (5zł) – ze słoneczkiem (przebicie stemplem) i bałwankiem (inna ósemka w dacie 1958)[54]. Wyjątkową monetą jest również 10 zł z wizerunkiem Kazimierza Wielkiego, bita jako moneta próbna w 1964, gdyż w związku z przyjętym założeniem na awersie miał znaleźć się wizerunek orła białego z czasów panowania ostatniego władcy piastowskiego – tym samym stała się ona jedyną monetą wybitą w PRL, na której znalazł się orzeł w koronie[55].

Obiegowe

OpisNominałŚrednica
[mm]		Masa
[g]		Metal lub stopRantOkres obieguEmitowana w latach
Rybak[56] (Rewers[57])5 złotych293,45aluminiumząbkowany1958–19941958, 1959, 1960, 1971, 1973, 1974
Mikołaj Kopernik[58](Duży; awers i rewers)10 złotych3112,9miedzionikielząbkowany1959–19771959, 1965[59]
Mikołaj Kopernik[60] (Mały; awers i rewers)10 złotych289,5miedzionikielząbkowany1967–19771967, 1968, 1969
Mieszko i Dobrawa[61] (Okolicznościowa; awers i rewers)100 złotych3520srebro (Próba 900)gładki1966–19941966

Próbne

OpisNominałŚrednica
[mm]		Metal lub stopRantRok wybicia
50 groszy[62] (Rewers[57])50 gr23nikiel, aluminium, mosiądzząbkowany1958
Gałązka dębu[63] (Rewers[57])1 zł25nikiel, aluminiumząbkowany1958
Statek Waryński[64] (Awers i rewers)5 zł29nikiel, mosiądz, aluminiumząbkowany1958
Statek Waryński[65] (Awers i rewers)5 zł29nikiel, aluminiumząbkowany1960
Atrybuty przemysłu[64][66] (Rewers[57])5 zł29aluminiumząbkowany1958
Atrybuty przemysłu[64][67] (Rewers[57])5 zł29nikielząbkowany1959
Kazimierz Wielki[68] (Awers i rewers)10 zł31miedzionikiel, nikielząbkowany1964
Kazimierz Wielki[68] (Wersja z orłem w koronie; awers i rewers)10 zł31miedzionikiel, nikielząbkowany1964
Mieszko i Dobrawa[69] (Profile; awers i rewers)100 zł35nikiel, srebro (Próba 750)gładki1960
Mieszko i Dobrawa[70] (Profile; awers i rewers)100 zł35nikiel, srebro (Próba 900)1000 lecie państwa polskiego1966

Pozostałe dzieła

Cygan z małpą

Poza twórczością typową rzeźbiarską i medalierską Józef Gosławski wykonał także szereg innych dzieł. Były to głównie rysunki i akwarele (m.in. z Kazimierza Dolnego[8] oraz z podróży do ZSRR w 1958[45]). W latach 50. i na początku 60. powstał również zestaw zabawek choinkowych[71].

W czasie pobytu w Wąwolnicy w latach okupacji wraz z bratem Stanisławem wykonali narzędzia, za pomocą których tworzyli prace z zakresu rzemiosła artystycznego[16]:

Po wykonaniu dłut brat mój Józef zaczął projektować przedmioty przemysłu artystycznego. Były to różnego rodzaju talerze, patery, kasetki, papierośnice, kałamarze. Wszystkie [...] były wykonane z dużym smakiem, żeby jako tako żyć

Wspomnienia Stanisława Gosławskiego

Z tego okresu pochodzą także drewniane figurki wojów słowiańskich (1943) oraz odlana w brązie Plakieta z Matką Boską Częstochowską (1944)[26]. Z kolei po wojnie Józef Gosławski projektował liczne odznaczenia, m.in.: Odznakę Nagrody Państwowej (1951), Medal 10-lecia Polski Ludowej (1954), Odznakę Wzorowego Żołnierza (po 1958), Medal za Ofiarność i Odwagę (1960)[72] oraz Odznakę absolwenta Akademii Medycznej w Warszawie (1962)[26]. Równolegle powstawały medalioniki, m.in. z żoną Wandą (1949), Adamem Mickiewiczem (1955) i Fryderykiem Chopinem (1955)[26]. Artysta wykonywał także dzieła z zakresu rzeźby ceramicznej, jak np. Madonnę z Dzieciątkiem[73] z 1960, czy też karykaturę ubogiego malarza – Cołaska z 1962[26]. W zrealizowanych przez niego popiersiach wystawienniczych do ekspozycji biżuterii dla Jablonexu[73] z 1961 widoczne są podobne tendencje stylistyczne, jakie spotyka się w dziełach Józefa Trenarowskiego, a także Haliny Chrostowskiej[74].

Udział w konkursach

RokKonkursUwagi
1936Konkurs na popiersie Józefa PiłsudskiegoI nagroda; rzeźba zrealizowana 1938–1939, w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (RZW. 753); odlew w Muzeum w Turku
1946/47Konkurs na godło państwoweII nagroda
1951Konkurs na rzeźby na pl. Konstytucji w WarszawieRzeźba Muzyka znajduje się na budynku przy ul. Koszykowej 34/50
1951Konkurs na odznakę GKKF[75]I nagroda
1951Konkurs na odznakę nagrody państwowejI nagroda
1953Konkurs na pomnik partyzantów w LublinieMiejsce przechowywania projektu nieznane
1953Konkurs na Łuk Triumfalny w LublinieMiejsce przechowywania projektu nieznane
1953Konkurs na medal z okazji 500-lecia powrotu Gdańska do PolskiMedal w zbiorach Muzeum w Lublinie (N/440, N/441), Muzeum Narodowego w Poznaniu (E 6376, E 6377, E 10009), Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu (MP 145, 8106, MP 9202), Zamku Królewskiego w Warszawie – kolekcja Kuryłowicza (-4817/602), Zakładu Narodowego im. Ossolińskich (G 2260, G 6390, G 6484) oraz w zbiorach prywatnych
1955Konkurs na pomnik Adama Mickiewicza w PoznaniuProjekt pomnika w zbiorach prywatnych
1957Międzynarodowy konkurs na pomnik w Oświęcimiu-BrzezinceMiejsce przechowywania projektu nieznane
1958Konkurs na monety10 zł – I nagroda za projekt Mieszko i Dąbrówka (moneta wyemitowana jako srebrne 100 zł w 1966)
10 zł – wyróżnienie za projekt Mikołaj Kopernik (moneta weszła do obiegu w 1959)
5 zł – wyróżnienia: projekt Statek Waryński oraz Rybak (moneta weszła do obiegu w 1958)
2 zł – dwie II nagrody: projekt Kogutki i projekt rewersu z orłem; wyróżnienie za projekt Łoś
1958I etap konkursu na pomnik Bohaterów WarszawyMiejsce przechowywania pierwszego projektu nieznane; drugi w zbiorach Muzeum Warszawy (22176)
1958Konkurs na medal XV-lecia Ludowego Wojska PolskiegoI, II i III nagroda
1959II etap konkursu na pomnik Bohaterów WarszawyI nagroda (jedna z sześciu); projekt powstał we współpracy z Wandą i Stanisławem Gosławskim, obecnie w zbiorach Muzeum Warszawy (22178)
1959/1960Konkurs na pomnik 1 Armii WPProjekt powstał we współpracy z Wandą i Stanisławem Gosławskim. Miejsce przechowywania projektu nieznane
1961Konkurs na pomnik Juliusza Słowackiego w WarszawieJeden z projektów w zbiorach Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu (DK. 21108), drugi w zbiorach prywatnych
1962Konkurs na pomnik Żydów pomordowanych w LublinieProjekt pomnika Płonące getto w zbiorach prywatnych
1962Konkurs na pomnik Bolesława Prusa w WarszawieDwa wyróżnienia honorowe; jeden z projektów powstał we współpracy z Wandą Gosławską; jeden z projektów zbiorach prywatnych, drugi w zbiorach Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu (DK.2109)

Wystawy

Indywidualne

I stacja ceramicznej drogi krzyżowej w kościele św. Jana Kantego w Poznaniu (ok. 1955-1956)
RokMiastoPlacówkaLiczba prac
1933KrakówPałac Sztuki?
1960BudapesztOśrodek Kultury Polskiej30
1963WarszawaDom Wojska Polskiego49
1968WrocławRatusz80
1973WarszawaCentralne Biuro Wystaw Artystycznych343
1974WarszawaGaleria Wojskowa DWP34
1974WarkaMuzeum im. Kazimierza Pułaskiego56
1974BydgoszczMuzeum Okręgowe18
1987LublinMuzeum Okręgowe76
1995Kazimierz DolnyMuzeum Nadwiślańskie – Galeria Letnia80
1996BolesławiecBolesławiecki Ośrodek Kultury[76]70
1997ChełmnoMuzeum Okręgowe50
2000KoninMuzeum Okręgowe84
2003WarszawaGaleria Domu Artysty Plastyka[77][78]105
2014OrońskoCentrum Rzeźby Polskiej w Orońsku[79]?
2014/2015WarszawaMuzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni[80]?

Zbiorowe (wybrane)

Krajowe

RokMiastoWystawaPlacówka
1946LublinFestiwal Sztuk?
1947KrakówII Ogólnopolski Salon Zimowy?
1949WarszawaPlastycy w walce o pokój?
1950WarszawaI Ogólnopolska Wystawa Plastyki?
1951/1952WarszawaII Ogólnopolska Wystawa Plastyki?
1953Warszawa10 lat Ludowego Wojska Polskiego?
1953LublinSalon Jesienny ZPAP Okręgu Lubelskiego[81]?
1954WarszawaIV Ogólnopolska Wystawa Plastyki?
1955PoznańWystawa ZPAP Okręgu Poznańskiego?
1955PoznańJesienna wystawa ZPAP Okręgu Poznańskiego?
1958/1959WarszawaRzeźba warszawska 1945–1958?
1959WarszawaWarszawa w sztuce współczesnej?
1959WarszawaII Ogólnopolska Wystawa Plastyki Marynistycznej?
1960WarszawaRzeźba polska 1945–1960?
1961/1962WarszawaPolskie dzieło plastyczne w XV-lecie PRL?
1962LublinMartyrologia i walka Narodu Polskiego 1939–45?
1962PoznańSalon Jesienny[82]?
1963WarszawaOgólnopolska Wystawa XX-lecia Ludowego Wojska Polskiego w twórczości plastycznej?
1963WarszawaI Ogólnopolska Wystawa Medalierstwa?
1963WarszawaWarszawa w Sztuce?
1963WarszawaWystawa w XVIII rocznicę wyzwolenia Oświęcimia?
1963WarszawaWystawa sztuki użytkowej w XV-lecie PRL?
1963WarszawaWystawa rzeźb i tkanin Okręgu Warszawskiego ZPAP?
1964WarszawaWarszawa w sztuce?
1964WarszawaOgólnopolska Wystawa „Tkanina, ceramika, szkło”Centralne Biuro Wystaw Artystycznych[83]
1965WarszawaWystawa grafiki i rzeźby w XX-lecie PRL?
1965ToruńOdznaczenia, monety i medale PRL?
1966WrocławSztuka medalierska w Polsce Ludowej 1945–1965?
1969Warszawa25 lat sztuki medalierskiej w Polsce?
1969WrocławWystawa ceramiki i szkła w XXV-lecie PRL?
1969/1970BydgoszczMedale PRL?
1969/1970Warszawa25 lat rzeźby warszawskiej?
1970PoznańWojna i pokój w twórczości plastycznej?
1971WrocławRzeźba pomnikowa i monumentalna w PRL?
1971ToruńTematyka kopernikowska w medalierstwie i numizmatyce?
1971BydgoszczMiasta polskie w medalach?
1972WrocławPolskie medale i odznaki medyczne?
1972BydgoszczKobieta w twórczości medalierskiej?
1972BydgoszczSławni Polacy na medalach?
1974LublinPrzegląd rzeźby polskiej 1944–1974?
1974RadomWspółczesna rzeźba portretowa?
1974BydgoszczMedale sportowe?
1974BydgoszczMedale muzeów polskich?
1974BydgoszczMiasta polskie w medalach?
1974WarszawaPrzeciw wojnie. Wystawa malarstwa, grafiki, rzeźby ze zbiorów Państwowego Muzeum na Majdanku[84]?
1977BydgoszczMonety PRL?
1977BydgoszczLudzie teatru w medalierstwie?
1979WrocławWspółczesne medalierstwo polskie 1944–1979?
1979/1980BydgoszczPisarze polscy na medalach?
1980BydgoszczTradycje wojska polskiego?
1980BydgoszczKobieta w twórczości medalierskiej?
1980WarszawaNauka polska w medalach?
1985/1986BydgoszczPieniądz Polski Ludowej 1944–1983?
1986LublinPlastyka lubelska?
1986OstrołękaMedale pamiątkowe Muzeów polskich?
1987BydgoszczKobieta na medalu?
1988/1989TucholaMedale jubileuszowe miast polskich?
1990BydgoszczFryderyk Chopin i ludzie jego epoki?
1996BydgoszczWybitni Polacy na medalach?
1997WarszawaTadeusz Breyer i jego uczniowie?
1997WrocławRzeźba polska?
1998/1999WarszawaTunel czasu. Warszawska rzeźba końca wieku?
2002WarszawaNauka polska w medalierstwie[85]?
2007/2008BydgoszczFarmacja i medycyna w medalierstwie[86]Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego
2008WarszawaObecni nieobecni[87]Dom Artysty Plastyka
2009ToruńMikołaj Kopernik w medalierstwie[88]Dom Kopernika
2009BydgoszczMuzea polskie w medalierstwie ze zbiorów MOB[89]Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego
2010WrocławImpresje ChopinowskieMuzeum Miejskie Wrocławia
2010/2011WarszawaWojsko Polskie w medalierstwie Józefa Gosławskiego i w kolekcji medali Centralnej Biblioteki Wojskowej[90]Centralna Biblioteka Wojskowa
2011WarszawaPolska Szkoła Mistrzów[91]Siedziba orkiestry Sinfonia Varsovia
2011WarszawaRzeźbiarze Saskiej Kępy wczoraj i dziś[92]Klub Kultury Saska Kępa
2012WarszawaSztuka wszędzie. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1904–1944[93]Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
2012Sucha BeskidzkaPieniądz jako dzieło sztuki[94]Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej
2012PłockMedale z daru Tadeusza Boguckiego[95]Muzeum Mazowieckie
2012/2013BydgoszczPieniądz PRL[96]Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego
2015WarszawaFigury retoryczne. Warszawska rzeźba architektoniczna 1918–1970[97]Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni
2016WarszawaArtyści Saskiej Kępy[98]Prom Kultury Saska Kępa
2018WarszawaO ginących pracowniach[99]Dom Kultury Śródmieście – Rotacyjny Dom Kultury na Jazdowie
2018LegnicaJózef Piłsudski w karykaturze[100]Muzeum Miedzi w Legnicy
2018/2019WarszawaKrzycząc: Polska! Niepodległa 1918[101]Muzeum Narodowe w Warszawie

Zagraniczne

RokPaństwoMiastoWystawaPlacówka
1932Austria WiedeńMiędzynarodowa Wystawa KarykaturyKünstlerhaus
1936Włochy RzymWystawa Koła Artystów Polskich „Kapitol”?
1936Włochy RzymWystawa Koła Artystów Polskich „Kapitol”?
1950Czechosłowacja PragaŚwiatowa Wystawa Medalierstwa?
1950Włochy RzymWystawa sztuki sakralnej[102]?
1959Włochy KataniaCircolo Artistico?
1959Austria WiedeńMiędzynarodowa Wystawa Medali Współczesnych?
1963/1964ZSRR Moskwa-MińskWystawa w 20. rocznicę Wielkiej Wojny Ojczyźnianej?
1964Włochy ArezzoMiędzynarodowy Konkurs Medalierstwa?
1965NRD Berlin-Erfurt-LipskŻołnierze narodu – polska armia w sztuce?
1966Czechosłowacja KralupeMiędzynarodowa wystawa medali?
1966Bułgaria SofiaWystawa medalierstwa polskiego?
1966/1967Węgry Wystawa
objazdowa		Wojsko polskie w służbie ludowej obronności?
1967Jugosławia Wystawa
objazdowa		Wojsko polskie w służbie ludowej obronności?
1967Finlandia  Szwecja  Polska Wystawa
objazdowa		??
1967Francja ParyżXXVII Salon Sztuki Sakralnej?
1968ZSRR MoskwaTematyka społeczno-rewolucyjna w polskiej sztuce plastycznej?
1969Węgry BudapesztMiędzynarodowa Wojskowa Wystawa Plastyki?
1971Francja Paryż50 lat sztuki medalierskiej w Polsce?
1971Holandia HagaWystawa medali polskich?
1972NRD BerlinWojna i pokój w sztukach plastycznych PRL?
1985Czechosłowacja PragaPolskie medalierstwo współczesne?
2003Austria WiedeńNowe Państwo. Polska sztuka między eksperymentem a reprezentacją 1918–1939 (niem. Der neue Staat. Polnische Kunst zwischen Experiment und Repräsentation von 1918 bis 1939)Leopold Museum[103]

Upamiętnienie

Postać Józefa Gosławskiego i jego twórczość, szczególnie medalierska, przypominana jest nie tylko przy okazji organizowanych wystaw. W grudniu 2008 Mennica Polska wyemitowała dla Lidzbarka Warmińskiego dukat lokalny Czterech mężów, w którym awers wykonano na podstawie medalu Gosławskiego – Lidzbark Warmiński – miasto mężów znakomitych[104].

W 2009 Józefowi Gosławskiemu poświęcono zestaw numizmatów z serii Słynni medalierzy – stał się tym samym drugim, po Stanisławie Wątróbskiej-Frindt, medalierem upamiętnionym w ten sposób[105]. W zestawie tym wyemitowany został m.in. medal Rok 1939, który powstały według modelu wykonanego przez J. Gosławskiego podczas II wojny światowej. Przy tej okazji po raz pierwszy zaprezentowano publicznie ten model[106]. Towarzyszył mu też medal Hanny Jelonek z wizerunkiem artysty (awers) oraz pomnikiem Chopina jego autorstwa (rewers)[105]. Wspomniany pomnik stał się inspiracją także dla cyklu obrazów autorstwa Piotra Pawińskiego[107].

W 2009 wybito srebrne i złote repliki monety 5 zł z wizerunkiem rybaka, którą Józef Gosławski zaprojektował na konkurs NBP w 1957-58[108]. W 2012 Mennica Polska znów sięgnęła po projekty przygotowane na ten konkurs. Wyemitowano wówczas repliki monet Kogutki (2 zł, w srebrze[109] i w złocie[110]), Łoś (2 zł, w srebrze[111] i w złocie[112]) oraz złotą replikę 100-złotowej monety z Mieszkiem i Dobrawą[113]. Od 2016 w pałacu w Jaszunach na Wileńszczyźnie znajduje się odlew rzeźby Juliusza Słowackiego wykonany na podstawie projektu autorstwa Józefa Gosławskiego[114]. W tym samym roku na gmachu Sejmu RP zamontowano płaskorzeźby wykonane według projektu artysty z lat 50. XX wieku[115].

Imię artysty nosi jedna z ulic w Wąwolnicy[116] – miejscowości, z którą artysta był związany przez szereg lat.

Wśród kustoszy pamięci o Józefie Gosławskim jest jego rodzina, m.in. wnukowie Piotr i Tadeusz Rudzcy[11][117].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Decyzją władz uczelni nie został przyjęty z powodu zbyt młodego wieku.
  2. ↑ a b Sanktuarium Matki Bożej Kębelskiej. Parafia św. Wojciecha w Wąwolnicy. Muzeum. sanktuarium-wawolnica.pl. [dostęp 2014-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-28)].
  3. ↑ Piotr Ruciński: Co Kopernik, rybak i wzorowy żołnierz mają wspólnego...z Kazimierzem Dolnym. brulion-kazimierski.pl. [dostęp 2009-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 września 2011)].
  4. ↑ Plener rzeźbiarski. kazimierzdolny.pl, 2007-06-20. [dostęp 2010-01-01].
  5. ↑ a b Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa – historia dzielnicy, jej mieszkańcy, środowisko artystyczne, sklepy i kawiarnie.... W: Hanna Faryna Paszkiewicz: Saska Kępa. Murator, 2001, s. 19. ISBN 83-915407-0-7.
  6. ↑ Benefis rzeźbiarza Juliana Boss-Gosławskiego. poznan.gazeta.pl, 2006-09-12. [dostęp 2009-12-26].
  7. ↑ Starosta powstańczy w 1863.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf Anna Rudzka: Kalendarium życia Józefa Gosławskiego. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 60-65. ISBN 978-83-62248-00-1.
  9. ↑ Spośród kilkanaściorga dzieci Antoniego i Stefanii Gosławskich przeżyło tylko pięcioro.
  10. ↑ Joanna Wysocka-Pikało: Pożegnanie. Stanisław Gosławski. Artysta rzeźbiarz.. zpaplublin.pl, 2008-08-04. [dostęp 2009-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-04)].
  11. ↑ a b Rodzina Józefa Gosławskiego, archiwa.org [dostęp 2018-12-05] (pol.).
  12. ↑ a b c d e Wojciech Włodarczyk: "...modlę się do rzeźb Egiptu”. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 18-23. ISBN 978-83-62248-00-1.
  13. ↑ Prawdopodobnie w Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu.
  14. ↑ a b c Lechosław Lameński: Czy Józef Jan Gosławski mógł być uczniem Stacha z Warty Szukalskiego?. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 10-13. ISBN 978-83-62248-00-1.
  15. ↑ a b Krzysztof Głuchowski: Józwa Gosławski. W: Krzysztof Głuchowski: Śladami pradziadów. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 2001, s. 17-18. ISBN 1-872286-69-0.
  16. ↑ a b Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 24. ISBN 978-83-62248-00-1.
  17. ↑ Medal Majdanek. Historii jako dokument. Narodowi niemieckiemu – na wieczną hańbę (1944).
  18. ↑ Wanda Gosławska: Dwa medale Józefa Gosławskiego. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 47-48. ISBN 978-83-62248-00-1.
  19. ↑ Małżeństwo zostało zawarte w katedrze w Lublinie, zaś ślub cywilny odbył się w Kazimierzu Dolnym.
  20. ↑ a b Maryla Sitkowska: Rzeźby Józefa Gosławskiego na MDM-ie w Warszawie. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 28-30. ISBN 978-83-62248-00-1.
  21. ↑ Będąca wówczas w ciąży
  22. ↑ a b Anna Rudzka. Warto czasem spojrzeć w górę. „Zabytki”. 7, s. 6-9, lipiec 2008. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA. ISSN 1640-0194. 
  23. ↑ a b c d e f g h i j k Józef Gosławski. Wystawa w 40-lecie śmierci, ISBN 83-89099-46-2
  24. ↑ a b Hanna Wróblewska-Straus: O pomniku romantycznym słów kilka. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 32-33. ISBN 978-83-62248-00-1.
  25. ↑ Lista osób odznaczonych „Medalem 10-lecia Polski Ludowej”. isap.sejm.gov.pl. [dostęp 2010-10-09].
  26. ↑ a b c d e Anna Rudzka: Varia. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 197-207. ISBN 978-83-62248-00-1.
  27. ↑ Anna Rudzka: Udział w wybranych wystawach zbiorowych. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 208. ISBN 978-83-62248-00-1.
  28. ↑ Anna Rudzka: Udział w konkursach. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 209. ISBN 978-83-62248-00-1.
  29. ↑ Anna Rudzka: Wystawy indywidualne. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 208. ISBN 978-83-62248-00-1.
  30. ↑ Towarzyszył mu wówczas m.in. Mieczysław Wejman.
  31. ↑ a b c d Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. T. II. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1975.
  32. ↑ Spis rzeźbiarzy pochowanych na cmentarzu. starepowazki.sowa.website.pl. [dostęp 2011-11-05].
  33. ↑ a b c d e f g h i Anna Rudzka: Rzeźba. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 66-136. ISBN 978-83-62248-00-1.
  34. ↑ a b c d e f g h i Barbara Kozarska-Orzeszek: Ku czci, chwale i pamięci, czyli o medalach Gosławskiego. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 40-42. ISBN 978-83-62248-00-1.
  35. ↑ a b Iwona Luba: Młodzieńcza twórczość Józefa Gosławskiego. Próba rekonstrukcji. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 14-16. ISBN 978-83-62248-00-1.
  36. ↑ a b c d e f g h Anna Rudzka: Medale i plakiety. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 137-180. ISBN 978-83-62248-00-1.
  37. ↑ Piotr Szubert: Wokół twórczości Józefa Gosławskiego, albo o pewnych nieporozumieniach i rzeźbach niewidzialnych. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 25-26. ISBN 978-83-62248-00-1.
  38. ↑ Krzysztof Głuchowski: Józwa Gosławski. W: Krzysztof Głuchowski: Śladami pradziadów. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 2001, s. 13. ISBN 1-872286-69-0.
  39. ↑ Muzeum Fryderyka Chopina:Żelazowa Wola. chopin.nifc.pl. [dostęp 2008-11-11].
  40. ↑ Dariusz Barański: Pomnikowa anarchia, czyli od Micka do Marszałka. gazeta.pl, 20-11-2008. [dostęp 2009-07-16].
  41. ↑ Tomasz Korpysz: Norwidowska „przypadków ironia” – z historii jednej rzeźby Józefa Gosławskiego. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 34-35. ISBN 978-83-62248-00-1.
  42. ↑ Jego odlew znajduje się obecnie w Kolegiacie w Tumie.
  43. ↑ Ostatnia renowacja górnej jego części zatarła surowy, skupiony wyraz oblicza Chrystusa i towarzyszących Mu proroków.
  44. ↑ Masłów. Kościół Przemienienia Pańskiego. diecezja.kielce.pl. [dostęp 2014-09-03].
  45. ↑ a b Anna Rudzka: Sacrum. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 36-39. ISBN 978-83-62248-00-1.
  46. ↑ Prace te powstały we współpracy z bratem Stanisławem.
  47. ↑ a b c Hanna Jelonek: Refleksje Medalierki. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 43-45. ISBN 978-83-62248-00-1.
  48. ↑ Krzysztof Głuchowski: Józwa Gosławski. W: Krzysztof Głuchowski: Śladami pradziadów. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 2001, s. 17. ISBN 1-872286-69-0.
  49. ↑ Rewers zaprojektowali Ryszard Massalski i Wiktor Tołkin.
  50. ↑ Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 46. ISBN 978-83-62248-00-1.
  51. ↑ Adam Więcek: Medalierstwo połowy XX wieku i czasów najnowszych. 1945-1985. W: Adam Więcek: Dzieje sztuki medalierskiej w Polsce. Wyd. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989, s. 232-234.
  52. ↑ a b c d e f g Anna Rudzka. Kopernik, rybak i łoś. czyli o monetach Józefa Gosławskiego. „Zabytki”. 7, s. 10-13, lipiec 2008. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA. ISSN 1640-0194. 
  53. ↑ Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 54. ISBN 978-83-62248-00-1.
  54. ↑ a b Piotr Cegłowski: Inwestorzy mają powody do zadowolenia. rp.pl, 2008-10-29. [dostęp 2009-12-30].
  55. ↑ PRL: Próby niklowe. m4n.pl. [dostęp 2009-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)].
  56. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 199, ISBN 83-87355-37-2.
  57. ↑ a b c d e Awers monet wykonał Wojciech Jastrzębowski.
  58. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 200, ISBN 83-87355-37-2.
  59. ↑ Janusz Parchimowicz, Katalog monet polskich obiegowych i kolekcjonerskich od 1916, wyd. 21, Szczecin: Nefryt, 2012, s. 43, ISBN 978-83-87355-68-5.
  60. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 202, ISBN 83-87355-37-2.
  61. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 211, ISBN 83-87355-37-2.
  62. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 242, ISBN 83-87355-37-2.
  63. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 243, ISBN 83-87355-37-2.
  64. ↑ a b c Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 244, ISBN 83-87355-37-2.
  65. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 245, ISBN 83-87355-37-2.
  66. ↑ PRL: Próby technologiczne i inne. Nominał i atrybuty przemysłu. m4n.pl. [dostęp 2009-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)].
  67. ↑ PRL: Próby niklowe. Nominał i atrybuty przemysłu. m4n.pl. [dostęp 2009-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].
  68. ↑ a b Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 247, ISBN 83-87355-37-2.
  69. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 263, ISBN 83-87355-37-2.
  70. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 265, ISBN 83-87355-37-2.
  71. ↑ Irena Huml: Choinkowe misterium. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 55-57. ISBN 978-83-62248-00-1.
  72. ↑ Józef Gosławski 1908-1963. Wystawa prac. Warszawa: Związek Polskich Artystów Plastyków. Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, 1973.
  73. ↑ a b Wspólnie z Wandą Gosławską.
  74. ↑ Maria Anna Rudzka: Józef Gosławski – formy duże i małe. W: Katarzyna Chrudzimska-Uhera, Bartłomiej Gutowski: Rzeźba w Polsce (1945-2008). T. XIII. Orońsko: Centrum Rzeźby Polskiej, 2008, s. 189, seria: Rocznik „Rzeźba polska”. ISBN 978-83-85901-71-6.
  75. ↑ GKKF – Główny Komitet Kultury Fizycznej.
  76. ↑ Jan Żuralski: Narodowe Święto Niepodległości. istotneinformacje.pl, grudzień 1996. [dostęp 2009-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-27)].
  77. ↑ Jan Józef Gosławski. W 40-lecie śmierci. culture.pl, 2003. [dostęp 2008-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-19)].
  78. ↑ Wystawa prac Józefa Gosławskiego. news.o.pl. [dostęp 2009-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 lipca 2011)].
  79. ↑ Józef Jan Gosławski SACRUM I PIENIĄDZ - Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, www.rzezba-oronsko.pl [dostęp 2019-02-01] (pol.).
  80. ↑ Tata rzeźbiarz. Zabawki choinkowe Józefa Gosławskiego. mnw.art.pl. [dostęp 2014-12-28].
  81. ↑ Życie artystyczne Lublina w latach 1939-1960. teatrnn.pl. [dostęp 2014-11-14].
  82. ↑ Historia – Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu. arsenal.art.pl. [dostęp 2009-07-21].
  83. ↑ Polskie szkło współczesne. Hanna Chwierut-Jasicka, Stanisław Trzeszczkowski (komisarze). Warszawa: Muzeum Narodowe: Instytut Wzornictwa Przemysłowego.
  84. ↑ Franciszka Rdzak: Przeciw wojnie. Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku, 1974.
  85. ↑ Nauka polska w medalierstwie. Katalog wystawy zorganizowanej w 50-lecie Polskiej Akademii Nauk, Hanna Krajewska (red.) i inni, Warszawa: Archiwum Polskiej Akademii Nauk, 2002, ISBN 83-88477-09-9, OCLC 831129692.
  86. ↑ Irena Borowczak: Farmacja i medycyna w medalierstwie. muzeum.bydgoszcz.pl. [dostęp 2012-08-16].
  87. ↑ Obecni – nieobecni. owzpap.pl, 2008. [dostęp 2009-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-04)].
  88. ↑ Mikołaj Kopernik w medalierstwie. muzeum.torun.pl. [dostęp 2009-07-19].
  89. ↑ Irena Borowczak: Muzea polskie w medalierstwie ze zbiorów MOB. muzeum.bydgoszcz.pl. [dostęp 2012-08-16].
  90. ↑ Wojsko Polskie w medalierstwie Józefa Gosławskiego i w kolekcji medali Centralnej Biblioteki Wojskowej. cbw.pl. [dostęp 2011-01-02].
  91. ↑ Polska Szkoła Mistrzów. Warszawa: 2011.
  92. ↑ Rzeźbiarze Saskiej Kępy wczoraj i dziś. Warszawa: Klub Kultury Saska Kępa, 2011.
  93. ↑ Sztuka wszędzie. Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 2012. ISBN 978-83-61558-91-0.
  94. ↑ Otwarcie wystawy 'Pieniądz jako dzieło sztuki'. muzeum.sucha-beskidzka.pl. [dostęp 2012-08-16].
  95. ↑ Kalendarz wystaw i imprez na rok 2012. muzeumplock.art.pl. [dostęp 2012-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2013)].
  96. ↑ Irena Borowczak, Wojciech Ślusarczyk: Informacje o wystawie: Pieniądz PRL. muzeum.bydgoszcz.pl. [dostęp 2012-07-18].
  97. ↑ Figury retoryczne. Warszawska rzeźba architektoniczna 1918-1970. o.pl, 2015-06-03. [dostęp 2015-06-16].
  98. ↑ Artyści Saskiej Kępy. Prom Kultury Saska Kępa, 2016, s. 68. ISBN 978-83-946476-0-5.
  99. ↑ O ginących pracowniach. artinfo.pl. [dostęp 2018-01-26].
  100. ↑ Józef Piłsudski w karykaturze. muzeum-miedzi.art.pl. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-27)].
  101. ↑ Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918. mnw.art.pl. [dostęp 2018-11-25].
  102. ↑ Magdalena Piotrowska: Tysiąc lat kontaktów ze Stolicą Apostolską. artifex.uksw.edu.pl. [dostęp 2010-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-21)].
  103. ↑ DER NEUE STAAT. Polnische Kunst zwischen Experiment und Repräsentation von 1918 bis 1939. kakanien.ac.at. [dostęp 2009-12-26]. (niem.).
  104. ↑ 4 Mężów – powrót po 50 latach. dukatlokalny.pl, 25-06-2009. [dostęp 2012-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-08)].
  105. ↑ a b Słynni medalierzy: Józef Gosławski. mennica.com.pl. [dostęp 2012-06-15].
  106. ↑ Nieznany medal Józefa Gosławskiego. mennica.com.pl, 2009-12-10. [dostęp 2014-09-08].
  107. ↑ Wariacje malarskie Chopin 2010 – Piotr Pawiński. chopin2010.pl, 2009-10-12. [dostęp 2010-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-07)].
  108. ↑ Replika monety 5 zł Rybak z 1958 roku. mennica.com.pl, 2009-10-14. [dostęp 2012-06-15].
  109. ↑ Kogutki, srebrna replika, 2 zł. mennica.com.pl. [dostęp 2012-06-15].
  110. ↑ Kogutki, złota replika, 2 zł. mennica.com.pl. [dostęp 2012-06-15].
  111. ↑ Łoś, srebrna replika, 2 zł. mennica.com.pl. [dostęp 2012-06-15].
  112. ↑ Łoś, złota replika, 2 zł. mennica.com.pl. [dostęp 2012-06-15].
  113. ↑ Złota replika najpiękniejszej monety PRL. mennica.com.pl, 2012-08-29. [dostęp 2012-09-21].
  114. ↑ Przekazanie rzeźby Juliusza Słowackiego do pałacu w Jaszunach na Litwie. mkidn.gov.pl, 2016-03-03. [dostęp 2016-03-04].
  115. ↑ Tomasz Urzykowski: Warszawa. Nowe płaskorzeźby na gmachu Sejmu. wyborcza.pl, 2016-09-14. [dostęp 2016-09-14].
  116. ↑ Wąwolnica, ul. Gosławskiego. targeo.pl. [dostęp 2012-07-24].
  117. ↑ Józef Gosławski 1908-1963 - kontakt, www.goslawski.art.pl [dostęp 2018-12-05].

Bibliografia

  • Józef Gosławski 1908-1963. Wystawa prac. Warszawa: Związek Polskich Artystów Plastyków. Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, 1973.
  • Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. T. II. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1975.
  • Józef Gosławski. Wystawa w 40-lecie śmierci, ISBN 83-89099-46-2
  • Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009. ISBN 978-83-62248-00-1.
  • Krzysztof Głuchowski: Józwa Gosławski. W: Krzysztof Głuchowski: Śladami pradziadów. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 2001. ISBN 1-872286-69-0.
  • Anna Rudzka. Warto czasem spojrzeć w górę. „Zabytki”. 7, s. 6-9, lipiec 2008. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA. ISSN 1640-0194. 
  • Anna Rudzka. Kopernik, rybak i łoś. czyli o monetach Józefa Gosławskiego. „Zabytki”. 7, s. 10-13, lipiec 2008. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA. ISSN 1640-0194. 
  • Maria Anna Rudzka: Józef Gosławski – formy duże i małe. W: Katarzyna Chrudzimska-Uhera, Bartłomiej Gutowski: Rzeźba w Polsce (1945-2008). T. XIII. Orońsko: Centrum Rzeźby Polskiej, 2008, seria: Rocznik „Rzeźba polska”. ISBN 978-83-85901-71-6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Bulgaria (1948-1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Bulgaria (1948–1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of SFR Yugoslavia.svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
POL 5 złotych rybak 1958.jpg
Autor: Piotr Jamski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rewers dawnej polskiej monety obiegowej 5 zł z 1973 z wizerunkiem rybaka. Zaprojektowana w 1958 przez Józefa Gosławskiego.
Zamenhof rewers.jpg
Autor: Piotr Jamski, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Medal z Ludwikiem Zamenhofem (rewers), zaprojektowany w 1959 przez Józefa Gosławskiego
POL Medal 10-lecia Polski Ludowej.JPG
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal 10-lecia Polski Ludowej - polskie odznaczenie cywilne ustanowione dekretem Rady Państwa z dnia 12 maja 1954 roku z okazji dziesiątej rocznicy powstania Polski Ludowej, jako odznaczenie jubileuszowe. Projektantem medalu był Józef Gosławski.
POL zabawki choinkowe Cygan malpa JG.jpg
Autor: Piotr Jamski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabawki choinkowe - Cygan z małpą - wykonane z papieru i aksamitu przez Józefa Gosławskiego.
Flag of Italy (1861–1946).svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
POL droga krzyzowa Poznan 14.JPG
Autor: Józef Gosławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stacja drogi krzyżowej w Kościele św. Jana Kantego w Poznaniu. Dzieło wykonane przez Józefa Gosławskiego ok. 1955-56.
Medal 15-lecia LWP rewers.jpg
Autor: American1990, Licencja: CC BY 3.0
Awers medalu XV-lecie Ludowego Wojska Polskiego 1943-1958. Zaprojektowany w 1958 przez Józefa Gosławskiego.
Chopin zelazowa wola.JPG
Autor: Adam Rudzki, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pomnik Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli, autorstwa Józefa Gosławskiego. Zaprojektowany w 1955, odsłonięty w 1969.
POL Gosławski grave 03.jpg
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Józefa Gosławskiego. Cmentarz Powązkowski w Warszawie, kwatera nr 99.
POL Medal for Sacrifice and Courage 02.JPG
Autor: Adam Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal za Ofiarność i Odwagę - polskie odznaczenie cywilne ustanowione w 1960. Projektantem medalu był Józef Gosławski.
Lidzbark awers.jpg
Autor: Piotr Jamski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Awers medalu Lidzbark Warmiński - miasto mężów znakomitych, wykonanego w 1958 z okazji 650-lecia nadania praw miejskich Lidzbarkowi Warmińskiemu. Przedstawia popiersia en face czterech postaci związanych z Lidzbarkiem Warmińskim - Mikołaja Kopernika, Marcina Kromera, Jana Dantyszka oraz Ignacego Krasickiego. Autorem medalu jest Józef Gosławski.
POL Jozef Goslawski.jpg
Józef Gosławski (1908-1963) - polski rzeźbiarz i medalier
Dom Józefa Gosławskiego Poznań.JPG
Autor: Adam Rudzki, Licencja: CC BY 3.0
Dom, w którym Józef Gosławski mieszkał w Poznaniu w latach 1948-1956.
Rakowice Cemetery, Tomb of Janina Gałowa 1932 design. Józef Gosławski, 26 Rakowicka street, Kraków, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz Rakowicki, grób Janiny Gałowej 1932 pomnik projekt. Józef Gosławski, ul. Rakowicka 26, Kraków
Kazimierz Dolny 071.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Kazimierz Dolny in Poland
POL Tum Krucyfiks 05.jpg
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krucyfiks w Archikolegiacie NMP i św. Aleksego w Tumie pod Łęczycą. Zaprojektowany przez Józefa Gosławskiego w 1943. Odlew z brązu wykonany w XXI wieku.
POL Mahatma Gandhi sculpture.jpg
Autor: Piotr Jamski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Karykatura Mahatmy Gandhiego, zaprojektowana w 1932 przez Józefa Gosławskiego (odlew z brązu z 2007 roku).
Nagrobek Janiny Gałowej1.JPG
Autor: Adam Rudzki, Licencja: CC BY 3.0
Pomnik nagrobny Janiny Gałowej na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Zaprojektowany przez Józefa Gosławskiego (1932). Stan sprzed renowacji. Kwatera "Q".
POL Warszawa Sejm reliefs outside 01.jpg
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Alegoryczne płaskorzeźby na gmachu Sejmu RP w Warszawie wykonane w 2016 roku według projektu Józefa Gosławskiego z lat 50. XX wieku.
Zamenhof awers.jpg
Autor: Piotr Jamski, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Medal z Ludwikiem Zamenhofem (awers), zaprojektowany w 1959 przez Józefa Gosławskiego.
PL Lubon Zabikowo Nigdy wojny 07.JPG
Autor: Adam Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Nigdy wojny w Żabikowie (dzielnica Lubonia) zaprojektowany przez Józefa Gosławskiego w 1956. Znajduje się w miejscu dawnego hitlerowskiego obozu karno-śledczego istniejącego w latach 1943-45
POL Jozef Goslawski 1960.jpg
Autor: Wanda Gosławska, Licencja: GFDL
Józef Gosławski (1908-1963) - polski rzeźbiarz i medalier
POL MDM Muzyka3.jpg
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grupa rzeźbiarska Muzyka znajdująca się na MDM-ie w Warszawie, przy ul. Koszykowej 34/50. Zaprojektowana przez Józefa Gosławskiego, zrealizowana z udziałem Wandy Gosławskiej i Stanisława Gosławskiego w 1952 roku.