Józef Karol Potocki

Józef Karol Potocki

Marian Bohusz, Kresowiec, Jan Weznaki

Data i miejsce urodzenia	16 listopada 1854 Prużana
Data i miejsce śmierci	ok. 1898 Warszawa

Józef Karol Potocki herbu Szeliga (ps. Marian Bohusz, Kresowiec^[1], ur. 16 listopada 1854 w Prużanie, zaginął około 1 lipca 1898^[2] w Warszawie) – polski poeta, tłumacz, wydawca i publicysta.

Życiorys

Syn Aleksandra Potockiego i Kasyldy z Jabłońskich, brat Antoniego, literata i krytyka, oraz Felicji żony Jana Ludwika Popławskiego. W latach 1876–1880 studiował na wydziale przyrodniczo-matematycznym na Uniwersytecie Warszawskim. Był członkiem Ligi Polskiej w 1887 roku^[3]. Jego artykuły publicystyczne i utwory poetyckie ukazywały się m.in. na łamach „Tygodnika Powszechnego”, „Wędrowca” i „Prawdy”. Był jednym ze współzałożycieli pisma „Głos”, był też jego redaktorem i wydawcą pisma „Walka”^[1]. W 1894 roku został przez władze rosyjskie aresztowany, a następnie zesłany do Odessy za udział w demonstracji patriotycznej. Z zesłania wrócił w 1897 roku.

Postać Potockiego utrwalił na kartach Ludzi bezdomnych Stefan Żeromski. Lata współpracy z czasopismem „Głos” (tam ukazywały się pierwsze opowiadania i nowele Żeromskiego) zaowocowały kontaktami ze znanymi społecznikami, ludźmi idei tego czasu. W pamiętniku Joasi pojawia się postać Mariana Bohusza.

Był autorem poezji (m.in. wiersza Nowe hasło), artykułów publicystycznych oraz rozpraw socjologicznych (m.in. opublikowanego pośmiertnie zbioru Współzawodnictwo i współdziałanie), tłumaczem (przełożył m.in. Systemat filozofii syntetycznej i Zasady socjologii Herberta Spencera oraz Kształcenie woli Julesa Payota^[1]).

Pseudonim literacki Józefa Potockiego upamiętniał zmarłą na zesłaniu narzeczoną Marię Bohuszewiczównę^[4].

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Markiewicz: Pozytywizm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004. ISBN 83-01-13849-1.

Linki zewnętrzne

• Dzieła Józefa Karola Potockiego w bibliotece Polona