Józef Mariański-Bayerlein
Józef Mariański-Bayerlein (ur. 21[1] lub 22 lutego 1868 w Wirach[2] lub na Dębcu w Poznaniu[1], zm. 23 marca 1940 w Rybniku[2]) – polski duchowny katolicki, werbista, misjonarz w Argentynie.
Życiorys
Był jednym z pierwszych absolwentów Domu Misyjnego Świętego Krzyża werbistów w Nysie. W 1903 otrzymał święcenia kapłańskie, a w 1904 wyjechał na misje do Argentyny i pracował najpierw w Apóstoles[1], a potem w Azaras. Charakteryzując się znakomitymi zdolnościami organizacyjnymi służył Polonii argentyńskiej (m.in. w 1904 za pieniądze brata otworzył pierwszą polską szkołę w prowincji Misiones[1]), nie pomijając również potrzeb ludności miejscowej, w związku z czym w 9 listopada 1947 wystawiono mu w Azara pomnik (wcześniej, 13 maja 1943 wmurowano ku jego czci tablicę pamiątkową w miejscowym kościele[1]). Założył polską ochronkę, czytelnię "Quo vadis" i polskie czasopismo regionalne "Orędownik" (1924). Swoją działalnością narażał się lokalnym władzom i na krótko został aresztowany. Od 1909 z Azary wyjeżdżał do nieodległej Brazylii, gdzie służył Polakom mieszkającym nad górną Paraną[1]. W 1932 wrócił do Polski, gdzie inicjował założenie parafii w Górnej Grupie. Od 1935 przebywał w Chludowie, gdzie w nowicjacie werbistów pełnił rolę spowiednika nowicjuszy. W 1936 przeniesiono go do Rybnika, gdzie był inicjatorem sprowadzenia sióstr Służebniczek Ducha Świętego do Polski, co miało miejsce 14 i 15 lipca 1939[1]. Z Rybnika po wybuchu II wojny światowej ewakuował się do Kielc. Trudne warunki ewakuacji nadwyrężyły jego zdrowie i po powrocie do Rybnika zapadł na zdrowiu i wkrótce zmarł na zawał serca. Pochowano go na cmentarzu w Rybniku[2].
W Misiones doczekał się biografii wydanej w językach polskim i hiszpańskim[1]. W 1927, za zasługi dla Polonii argentyńskiej, został odznaczony orderem Polonia Restituta[2].