Józef Pająk

Józef Pająk

podpułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	30 stycznia 1893 Lwów, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	1940 Charków, USRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	do 1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego 22 Pułk Ułanów Podkarpackich X Brygada Jazdy 6 Samodzielna Brygada Kawalerii Centrum Wyszkolenia Kawalerii 5 Pułk Ułanów Zasławskich 3 Pułk Szwoleżerów Mazowieckich, 27 Pułk Ułanów
Stanowiska	zastępca dowódcy i dowódca pułku kawalerii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Józef Pająk^[a] (ur. 30 stycznia 1893 we Lwowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 30 stycznia 1893 we Lwowie, w rodzinie Józefa i Zofii ze Świerczewskich. 1 czerwca 1911 w Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie otrzymał świadectwo dojrzałości^[2]. W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do 8 pułku ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego. W szeregach tego oddziału walczył na wojnie z bolszewikami.

Po zakończeniu działań wojennych kontynuował zawodową służbę wojskową w macierzystym 8 pułku ułanów, a następnie w Dowództwie Okręgu Generalnego „Lwów” i 22 pułku ułanów w Przemyślu, jako zastępca dowódcy pułku. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem dniem z 1 czerwca 1919 i 84. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii). W 1923 był szefem sztabu X Brygady Jazdy w Przemyślu^[3]. W listopadzie 1924 roku został przydzielony do 6 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Stanisławowie na stanowisko dowódcy szwadronu pionierów. 16 grudnia 1924 roku został przeniesiony do Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu na stanowisko instruktora w Oddziale Szkolnym. Pełniąc służbę w Grudziądzu pozostawał oficerem nadetatowym 22 pułku ułanów podkarpackich^[4][5]. 3 maja 1926 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[6]. W latach 1927–1929 był komendantem Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, a później zastępcą dowódcy 5 pułku ułanów w Ostrołęce. W marcu 1930 roku został przeniesiony do 3 pułku szwoleżerów w Suwałkach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[7][8][9]. 17 stycznia 1933 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[10]. W latach 1937–1939 dowodził 27 pułkiem ułanów w Nieświeżu.

W czasie kampanii wrześniowej po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady^[11]. Awans został ogłoszony w dniu 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 5559
• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[12]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich
• Odznaka 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego

Zobacz też

• Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Trzecie Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum im. Mickiewicza we Lwowie za rok szkolny 1910/11. Lwów: Drukarnia i Litografia Piller-Neumann, 1911.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
• Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.