Józef Sare

Józef Sare
Ilustracja
Józef Sare (przed 1907)
Data i miejsce urodzenia

1 września 1850
Chorowice

Data i miejsce śmierci

23 marca 1929
Kraków

Zawód, zajęcie

architekt

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Józef Sare, także Saare, Sarre (ur. 1 września 1850 w Chorowicach, zm. 23 marca 1929 w Krakowie) – polski architekt i budowniczy, wieloletni drugi wiceprezydent miasta Krakowa, poseł na Sejm Krajowy

Życiorys

Był synem żydowskiego budowniczego w Krakowie Salomona i Danieli z domu Kleinberger. Studia architektoniczne odbywał w Krakowie i w Wiedniu.

Jacek Malczewski Portret Józefa Sarego

Podjął pracę w c. k. technicznej służbie rządowej. Był zatrudniony w starostwie powiatu tarnowskiego, następnie w C. K. Namiestnictwie we Lwowie. Przed 1907 został starszym radcą budownictwa i kierował służbą techniczną w starostwie powiatu krakowskiego. Od 1905 do końca życia pełnił stanowisko wiceprezydenta Krakowa. Był posłem na Sejm Krajowy kadencji VIII (wybrany w 1907 w miejsce zmarłego Arnolda Rappaporta), IX (1908-1913), X (1913-1914). W 1910 otrzymał tytuł radcy dworu[1].

W czasie I wojny światowej był członkiem Sekcji Zachodniej Naczelnego Komitetu Narodowego. W październiku i listopadzie 1914, w związku z ewakuacją miasta po wybuchu wojny, rezygnacją pierwszego wiceprezydenta Henryka Szarskiego i czasową nieobecnością prezydenta Juliusza Leo, wykonywał obowiązki prezydenta Krakowa. W kwietniu 1919 witał w Krakowie w imieniu miasta generała Józefa Hallera. Wykonywał obowiązki prezydenta także po śmierci Jana Kantego Federowicza (lipiec 1924) oraz po odwołaniu komisarza rządowego Witolda Ostrowskiego a przed wyborem Karola Rollego (czerwiec 1926).

W 1919 został członkiem Rady Naczelnej Zjednoczenia Polaków Wyznania Mojżeszowego Ziem Polskich. Założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922[2].

Zaprojektował wiele krakowskich budynków, m.in. Kliniki Chirurgicznej i Okulistycznej oraz Kliniki Psychiatrycznej przy ul. M: Kopernika, gmach Gimnazjum w Tarnowie, budynek Gimnazjum św. Anny w Krakowie, Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie, V Gimnazjum w Krakowie, Gmach Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie i budynek Zakładu Medycyny Sądowej CM UJ przy ul. Grzegórzeckiej 16. Z jego inicjatywy miasto kupiło Las Wolski, który przeznaczono na park publiczny.

Został pochowany na nowym cmentarzu żydowskim w Krakowie.

Portret Sarego namalowany przez Józefa Mehoffera umieszczono w Muzeum Narodowym, a jedna z krakowskich ulic nosi jego imię.

Odznaczenie

Przypisy

  1. ↑ Odznaczenie wiceprezydenta miasta. „Nowości Illustrowane”. Nr 50, s. 3, 10 grudnia 1910. 
  2. ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
  3. ↑ Polonia Restituta. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 101 z 6 maja 1926. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie