Jacek Karnowski (samorządowiec)

Jacek Karnowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1963
Gdańsk

Prezydent Sopotu
Okres

od 1998

Poprzednik

Jan Kozłowski

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal „Pro Memoria” Srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” Srebrny Medal „Za Zasługi dla Policji” Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego Pro Ecclesia et Pontifice
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Plakat Jacka Karnowskiego w trakcie kampanii w wyborach w 2010

Jacek Krzysztof Karnowski (ur. 16 sierpnia 1963 w Gdańsku) – polski polityk, doktor nauk ekonomicznych, samorządowiec, od 1998 prezydent Sopotu – najdłużej urzędujący w historii miasta.

Życiorys

Syn Karola i Teresy[1]. Ojciec pełnił kierownicze funkcje w DOKP w Gdańsku[2]. Jacek Karnowski ukończył w 1988 studia na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Gdańskiej. W 2008 obronił na Uniwersytecie Gdańskim pracę doktorską z zakresu nauk ekonomicznych[3] pt. Warunki rozwoju miast centralnych metropolii w Polsce. Aspekty finansowe[4].

Jest członkiem nadzwyczajnym Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, założycielem sopockiego WOPR (w którym był ratownikiem), sternikiem jachtowym i motorowodnym oraz instruktorem narciarskim.

Działalność polityczną rozpoczął na studiach w 1986 jako członek Ruchu Młodej Polski. Od 1990 do 1998 sprawował funkcję wiceprezydenta Sopotu. W wyborach w 1991 bezskutecznie kandydował do Sejmu z listy Koalicji Republikańskiej. Od 1992 działał w Partii Konserwatywnej i następnie w Stronnictwie Konserwatywno-Ludowym (m.in. jako przewodniczący regionu). W 1998 z listy AWS po raz kolejny został radnym, w tym samym roku następnie objął urząd prezydenta miasta. W 2001 znalazł się wśród założycieli regionalnych struktur Platformy Obywatelskiej. W 2002 w pierwszej turze wygrał bezpośrednie wybory na urząd prezydenta miasta. W 2006 został prezydentem również w pierwszej turze, uzyskując 63,47% głosów.

W lipcu 2008 trójmiejski przedsiębiorca Sławomir Julke[5] zawiadomił prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przez Jacka Karnowskiego przestępstwa żądania korzyści majątkowej w postaci dwóch mieszkań w zamian za zgodę na dobudowanie piętra w zabytkowej kamienicy (tzw. afera sopocka). Jacek Karnowski zaprzeczył oskarżeniom i stwierdził, że biznesmen rzeczywiście prosił go o zgodę na przebudowę budynku, został jednak odesłany do konserwatora zabytków[6]. Po ujawnieniu nagrania rozmowy w tej sprawie[7] zawiesił swoje członkostwo w Platformie Obywatelskiej[8], a następnie z niego zrezygnował[9].

W styczniu 2009 prokurator przedstawił mu osiem zarzutów, m.in. korupcyjnych, składając wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania, który nie został uwzględniony przez sąd[10]. Jacek Karnowski poparł pomysł zorganizowania referendum lokalnego w przedmiocie jego odwołania. Wniosek, pod którym podpisało się ponad 4,5 tysiąca osób, złożyła w Krajowym Biurze Wyborczym w Gdańsku grupa obywatelska[11]. Wcześniej (pod koniec lutego) projekt uchwały w przedmiocie takiego referendum przygotowali radni PO[12], lecz potem zrezygnowali z jego przegłosowania[13]. Datę referendum wyznaczono na 17 maja 2009[14]. W głosowaniu osiągnięto wymagany próg frekwencji (ok. 40%), spośród głosujących większość ok. 62% opowiedziała się przeciwko odwołaniu Jacka Karnowskiego z zajmowanego stanowiska[15].

W czerwcu 2010 prokurator Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku skierował akt oskarżenia o sześć czynów[16] (miesiąc wcześniej postępowanie co do dwóch zarzutów zostało umorzone[17]). We wrześniu 2010 uprawomocniło się orzeczenie sądu I instancji, na mocy którego z uwagi na braki w materiale dowodowym akt oskarżenia został zwrócony prokuratorowi[18]. W grudniu tego samego roku Jacek Karnowski po raz czwarty został prezydentem Sopotu[19], był też w międzyczasie wiceprezesem Związku Miast Polskich.

W grudniu 2011 prokurator Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku ponownie skierował akt oskarżenia przeciwko Jackowi Karnowskiemu, tym razem zarzucając mu popełnienie czterech przestępstw korupcyjnych i urzędniczych (m.in. dotyczący rzekomego żądania od Sławomira Julke korzyści majątkowej w postaci dwóch mieszkań)[20], w sprawie pozostałych czynów doszło do umorzenia postępowania na etapie śledztwa. Sąd Rejonowy w Sopocie umorzył postępowanie co do trzech czynów oraz ponownie dokonał zwrotu prokuratorowi w części związanej z działaniami Sławomira Julke. Sąd Okręgowy w Gdańsku w wyniku zażalenia prokuratora utrzymał umorzenie co do jednego z zarzutów oraz co do zwrotu, uchylając je w pozostałym zakresie[21]. W grudniu 2013 prokurator umorzył postępowanie w odniesieniu do kolejnych zarzutów, w tym związanych z nagraniem przedstawionym przez Sławomira Julke[22]. W październiku 2015 Jacek Karnowski został przez Sąd Rejonowy w Sopocie w I instancji uniewinniony od popełnienia większości pozostałych zarzucanych mu czynów, jednocześnie postępowanie o czyn polegający na poświadczeniu nieprawdy zostało warunkowo umorzone[23]. W październiku 2016 decyzję tę utrzymał w mocy Sąd Okręgowy w Gdańsku[24]. W styczniu 2018 Sąd Najwyższy za bezzasadną uznał kasację prokuratora od tego wyroku[25].

W 2014 i 2018 z powodzeniem ubiegał się o prezydencką reelekcję, wygrywając wówczas wybory w pierwszej turze[26][27].

Zasiadł w kapitule nagrody im. księdza Józefa Tischnera[28]. Został też współprzewodniczącym jury konkursu rzeźbiarskiego Baltic Horizons[29]. W 2021 został przewodniczącym samorządowego stowarzyszenia Tak! Dla Polski[30].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2003 odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (za zasługi w działalności samorządowej)[31]. Otrzymał także papieski medal Pro Ecclesia et Pontifice, Medal „Pro Memoria”, odznakę Zasłużony Działacz Kultury, Srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, Złotą Odznakę Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej, Honorową Odznakę Rzemiosła, Srebrny Medal za zasługi dla Policji, Odznakę Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego[32], Złotą Odznakę Polskiego Związku Koszykówki oraz Nagrodę im. Grzegorza Palki. W 2019 podczas X Kongresu Regionów we Wrocławiu został wyróżniony tytułem „Superprezydenta” tygodnika „Newsweek Polska” za trzykrotne zwycięstwo w rankingu najlepszych prezydentów miast[33][34].

Przypisy

  1. Dane osoby z katalogu. ipn.gov.pl. [dostęp 2017-08-25].
  2. Rajmund Głembin, Józef Golec: Poczet ojców miasta Sopot. Cieszyn: Offsetdruk i Media, 2016. ISBN 978-83-943511-3-7.
  3. Piotr Weltrowski. Prezydent doktor Karnowski. „Dziennik Bałtycki”, 21 kwietnia 2008. 
  4. Jacek Karnowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2018-09-24].
  5. Sopocki przedsiębiorca informował o sprawie Karnowskiego premiera. gazeta.pl, 15 lipca 2008. [dostęp 2015-09-04].
  6. Prezydent Sopotu domagał się łapówki?. wp.pl, 11 lipca 2008. [dostęp 2015-09-04].
  7. Karnowski: Ja bym w to nie wchodził, tylko moja mama.... gazeta.pl, 12 lipca 2008. [dostęp 2015-09-04].
  8. Izabela Kacprzak, Piotr Nisztor: Karnowski zawiesił członkostwo w PO. rp.pl, 12 lipca 2008. [dostęp 2015-09-04].
  9. Karnowski zrezygnował z członkostwa w PO. wp.pl, 21 lipca 2008. [dostęp 2015-09-04].
  10. Karnowski nie został aresztowany. gazeta.pl, 29 stycznia 2009. [dostęp 2015-09-04].
  11. Jest wniosek o referendum. naszdziennik.pl, 5 marca 2009. [dostęp 2015-09-04].
  12. Radni PO złożyli wniosek o referendum ws. odwołania prezydenta Sopotu. money.pl, 26 lutego 2009. [dostęp 2020-05-17].
  13. Czystka w PO. tvn24.pl, 28 marca 2009. [dostęp 2020-02-15].
  14. Karnowski straci stanowisko? Referendum dopiero 17 maja. rmf.fm, 24 marca 2009. [dostęp 2020-05-17].
  15. Oficjalne wyniki sopockiego referendum. gazeta.pl, 18 maja 2009. [dostęp 2015-09-04].
  16. Prezydent Sopotu Jacek Karnowski oskarżony o korupcję. gazeta.pl, 16 czerwca 2010. [dostęp 2015-09-04].
  17. Karnowski coraz mniej podejrzany. tvn24.pl, 1 maja 2010. [dostęp 2020-02-15].
  18. Sąd w sprawie Karnowskiego: „unicestwia akt oskarżenia”. money.pl, 14 września 2010. [dostęp 2020-05-17].
  19. Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2015-09-04].
  20. Prokuratura ponownie oskarża Karnowskiego. rp.pl, 30 grudnia 2011. [dostęp 2015-09-04].
  21. Sprawa Karnowskiego wróciła na wokandę. rp.pl, 23 kwietnia 2012. [dostęp 2015-09-04].
  22. Śledztwo w sprawie prezydenta Sopotu umorzone. rp.pl, 17 grudnia 2013. [dostęp 2015-09-04].
  23. Jacek Karnowski uniewinniony w aferze sopockiej. rmf24.pl, 16 października 2015. [dostęp 2015-10-16].
  24. Afera sopocka. Prezydent Karnowski uniewinniony od zarzutów korupcji. gazeta.pl, 7 października 2016. [dostęp 2016-10-07].
  25. Prezydent Sopotu ostatecznie uniewinniony. trojmiasto.pl, 25 stycznia 2018. [dostęp 2018-05-21].
  26. Jacek Karnowski po raz piąty prezydentem Sopotu. interia.pl, 17 listopada 2014. [dostęp 2015-09-04].
  27. Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-10-22].
  28. Kapituła. nagrodatischnera.pl. [dostęp 2022-06-17].
  29. Baltic Horizons – Konkurs. baltichorizons.com. [dostęp 2022-09-23].
  30. Powołano największe stowarzyszenie polskich samorządowców „Tak! Dla Polski”. pap.pl, 15 grudnia 2021. [dostęp 2022-11-21].
  31. M.P. z 2003 r. nr 45, poz. 671.
  32. 38 samorządowców z województwa pomorskiego wyróżnionych Odznaką Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego. mac.gov.pl, 3 września 2015. [dostęp 2015-09-04].
  33. Nagrody na X Kongresie Regionów we Wrocławiu: Paweł Adamowicz prezydentem roku 2018, Gdańsk w czołówce rankingów. gdansk.pl, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-12].
  34. Dariusz Ćwiklak. Ranking prezydentów. „Newsweek Polska”. Nr 43, s. 38, 24 października 2022. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Medal Pro Memoria BAR.png
Baretka Medalu "Pro Memoria"
POL Srebrny Medal Za Zasługi dla Pożarnictwa BAR.png
Baretka Srebrnego Medalu Za Zasługi dla Pożarnictwa
POL Odznaka Hon za Zaslugi dla Samorz Terytorial BAR.svg
Baretka: Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego.
Odznaka-zasluzony-dzialacz-kultury PL.png
Polish decoration Zasłużony Działacz Kultury (Meritorious Culture Activist)
Sopot ulica Bohaterów Monte Cassino 25 – Dom Handlowy Monte.JPG
Autor: Tomasz Przechlewski, Licencja: CC BY 2.0
Sopot, ul. Bohaterów Monte Cassino 25, Dom Handlowy „Monte”. Kampania wyborcza Jacka Karnowskiego w trakcie wyborów samorządowych w 2010 r.
POL Srebrny Medal Za Zasługi dla Policji BAR.svg
Autor: LukGasz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Srebrny Medal Za Zasługi dla Policji - baretka
Jacek Karnowski - Sopot - 2018 by 1rhb.jpg
Autor: Rudolf H. Boettcher, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jacek Karnowski, prezydent miasta - Sopot - (2018)
Ribbon.Crossproecclesiaetpontifice.jpg
Ribbon of the Cross "pro ecclesia et pontifice" - Holy See - Vatican