Jadwiga Sałek-Deneko

Jadwiga Sałek-Deneko
ps. Kasia
Data i miejsce urodzenia1911
Łódź
Data i miejsce śmierci6 stycznia 1944
Warszawa
Przyczyna śmiercizamordowana za pomaganiem Żydom
Narodowośćpolska
Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Jadwiga Sałek-Deneko ps. Kasia (ur. 1911 w Łodzi, zm. 6 stycznia 1944 w Warszawie[1]) – polska działaczka społeczna, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.

Życiorys

Pochodziła z rodziny kolejarzy. Po zdaniu matury przeprowadziła się z Łodzi do Warszawy, gdzie podjęła pracę jako wychowawczyni w zakładzie wychowawczym Nasz Dom. W latach 1934–1938 kontynuowała naukę w Studium Pracy Społeczno-Oświatowej Wolnej Wszechnicy Polskiej[1].

Jej mąż poległ w kampanii wrześniowej[1]. W czasie okupacji niemieckiej była jedną z najbliższych współpracowniczek Ireny Sendlerowej[2]. W swoim mieszkaniu przy ul. Obozowej 76 wraz z bratem Tadeuszem Sałkiem prowadzili pogotowie opiekuńcze dla wyprowadzanych z warszawskiego getta żydowskich dzieci oraz poszukujących schronienia dorosłych[3].

Od 1941 należała do Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, gdzie zajmowała się m.in. kolportażem prasy[4].

Została aresztowana 25 listopada 1943 przy ul. Świętojerskiej wraz z Ludomirem Marczakiem i grupą 13 Żydów. Została stracona w ruinach getta warszawskiego wraz z grupą żydowskich kobiet 6 stycznia 1944[5].

Odznaczona pośmiertnie Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[4].

W styczniu 1987 Instytut Jad Waszem nadał pośmiertnie Jadwidze Sałek-Deneko oraz jej bratu tytuły Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[6].

Przypisy

  1. a b c Halina Grubowska: Ta, która ratowała Żydów. Rzecz o Irenie Sendlerowej. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, 2014, s. 33. ISBN 978-83-61850-39-7.
  2. Halina Grubowska: Ta, która ratowała Żydów. Rzecz o Irenie Sendlerowej. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, 2014, s. 29. ISBN 978-83-61850-39-7.
  3. Halina Grubowska: Ta, która ratowała Żydów. Rzecz o Irenie Sendlerowej. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, 2014, s. 49. ISBN 978-83-61850-39-7.
  4. a b Halina Grubowska: Ta, która ratowała Żydów. Rzecz o Irenie Sendlerowej. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, 2014, s. 34. ISBN 978-83-61850-39-7.
  5. Władysław Bartoszewski: Warszawski pierścień śmierci 1939–1944. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 348. ISBN 978-83-247-1242-7.
  6. Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holokaustu. Polska. Tom II. Kraków: Fundacja Instytut Studiów Strategicznych, 2009, s. 640. ISBN 978-83-87832-59-9.

Media użyte na tej stronie

POL Order Krzyża Grunwaldu 3 Klasy BAR.svg
Baretka: Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Righteous Among the Nations medal simplified.svg
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations