Jagielno (województwo dolnośląskie)

Artykuł

50°38′1″N 17°12′16″E

- błąd

39 m

WD

50°38'N, 17°12'E

- błąd

2319 m

Odległość

333 m

Jagielno
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

strzeliński

Gmina

Przeworno

Liczba ludności (III 2011)

223[1]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-130[2]

Tablice rejestracyjne

DST

SIMC

0854653

Położenie na mapie gminy Przeworno
Mapa konturowa gminy Przeworno, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Jagielno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jagielno”
Położenie na mapie powiatu strzelińskiego
Mapa konturowa powiatu strzelińskiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jagielno”
Ziemia50°38′01″N 17°12′16″E/50,633611 17,204444

Jagielno (niem. Deutsch Jägel[3]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, w gminie Przeworno.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Nazwa

Nazwa wywodzi się od polskiej nazwy kaszy jaglanej - jagieł. Historię powstania nazwy miejscowości opisuje spisana po łacinie w latach 1269–1273 Księga henrykowska podając dwie zlatynizowane staropolskie nazwy Iagelno oraz Gagelno. W łacińskim tekście księga wyjaśnia genezę powstania nazwy Jagielno: "In diebus autem antiquis stabat in villam Ianusow quedam arbor, magno platanus, que arbor in Polonico uocatur Iawor. Ad cuius arboris radicem oriebatur fons, qui fons ab ipsa arbore appellabatur tunc temporis Iauworica. De illo fonte egreditur riuulus, qui hodierna die transit villam Heinrichow, sed ipse riuulus uocatur Iagelno, ea uidelicet racione, quia Poloni antiquitus in connallibus eiusdem riuuli sepe seminabant milium. Unde eciam castellum, quod nunc est inter Wadichowiz et claustrum, appellatur Gagelno."[4] czyli w tłumaczeniu na język polski: "W dawnych czasach stało we wsi Januszów pewne wielkie drzewo, które po polsku zwie się jawor. U konarów tego drzewa biło źródło, które od tego drzewa zwane było wówczas Jaworzyca. Z tego źródła płynie potok, który dzisiaj przepływa przez wieś Henryków, lecz sam potok zwie się Jagielno, a to z tego mianowicie powodu, ponieważ Polacy od dawna w dolince tego potoku często siali jagły. Stąd też i gród, który obecnie znajduje się między Wadochowicami, a klasztorem, nazywa się Jagielno"[5][6].

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w staropolskiej formie Jagelno.[7][8]

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[9]:

  • zespół pałacowy:
    • pałac, z pierwszej połowy XVII w., przebudowany w XVIII w., końcu XIX w.
    • park, z XVIII w., 1840 r., początku XX w.

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny żółty droga Szklary-Samborowice (szlak zielony) - Jagielno - Krynka - Przeworno - Strużyna - Kaszówka - Jegłowa kop. - Gromnik - Biały Kościół – Nieszkowice – Czerwieniec – Kowalskie – Żelowice – Piotrkówek – Ostra Góra – Niemcza - Gilów - Piława Dolna - Góra Parkowa - Bielawa - Kalenica - Nowa Ruda - Tłumaczów - Radków - Pasterka - Karłów - Skalne Grzyby - Batorów - Duszniki-Zdrój - Szczytna - Zamek Leśna - Polanica-Zdrój - Bystrzyca Kłodzka - Igliczna - Międzygórze - Przełęcz Puchacza[10]

Przypisy

  1. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 369 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  4. ↑ Gustav Adolf Stenzel 1854 ↓, s. 17.
  5. ↑ Stanisław Michalkiewicz 1964 ↓, s. 21.
  6. ↑ R. Grodecki 1949 ↓, s. 86.
  7. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  8. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  9. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 146. [dostęp 2012-09-30].
  10. ↑ Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 3.08.2015

Bibliografia

  • Gustav Adolf Stenzel: Liber Fundationis Claustri Sanctae Mariae Virginis in Henrichow. Breslau: Josef Max & Komp., 1854.
  • Michalkiewicz Stanisław: Dzieje Śląska w wypisach. Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych: 1964, s. 21.
  • Grodecki R.: Księga Henrykowska. Poznań-Wrocław: 1949, s. 86.
Gmina Przeworno
Wsie
Osady
Przysiółki

POL gmina Przeworno COA.svg

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.