Jakub Kornhauser

Jakub Kornhauser
Ilustracja
Jakub Kornhauser, 2019
Data i miejsce urodzenia16 stycznia 1984
Kraków
Zawód, zajęcieliteraturoznawca, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Galeria

Jakub Kornhauser (ur. 16 stycznia 1984[1] w Krakowie[2]) – polski poeta, tłumacz, eseista, redaktor, krytyk literacki i literaturoznawca, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa.

Życiorys

Twórczość pisarską rozpoczął w okresie studiów. Poematy prozą i opowiadania publikował między innymi w „Twórczości”, „Odrze”, „Dekadzie Literackiej”, „Toposie” czy „Kwartalniku Artystycznym”[1]. W dorobku ma sześć tomów poezji, a jego twórczość tłumaczona była na kilkanaście języków[2]. W Gazecie Wyborczej – Magazynie Krakowskim w latach 2016-2018 publikował cykl poetyckich szkiców „Granice miasta” o tematyce rowerowo-krajoznawczej.

W 2014 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[3] na podstawie wyróżnionej rozprawy „Status przedmiotu w poezji europejskiego surrealizmu”[4]. Pracuje jako adiunkt w Instytucie Filologii Romańskiej UJ oraz w Ośrodku Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki UJ, którego jest współzałożycielem[5][6]. Współpracownik Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[7]. Zajmuje się między innymi teorią i historią XX-wiecznych ruchów awangardowych, literaturą eksperymentalną, poezją współczesną, kulturą Europy Środkowej i krajów romańskich.

Współpracuje z Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie[8] oraz Małopolskim Instytutem Kultury[9]. W ramach działalności portalu Małopolska To Go wytycza i opisuje trasy rowerowe po Małopolsce[10]. Zastępca redaktora naczelnego czasopisma naukowego „Romanica Cracoviensia”[11]. W latach 2015–2016 był członkiem zespołu redakcyjnego „Literatury na Świecie[12]. W 2015 oraz od 2017 roku redaktor Nowej Dekady Krakowskiej[13]. Członek zarządu Krakowskiej Fundacji Literatury[14]. W Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego współprowadzi od 2014 roku serię „awangarda/rewizje”[15]. Pomysłodawca i redaktor prowadzący serii „Rumunia Dzisiaj” w TAiWPN Universitas[16] oraz serii „wunderkamera” w Instytucie Mikołowskim.

Od 2016 roku członek jury Konkursu Młodej Poezji w ramach Festiwalu Miłosza (Kraków)[17], od 2017 członek jury Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Artura Fryza w ramach festiwalu "Złoty Środek Poezji" (Kutno)[18]. Ponadto przewodniczący lub członek jury wielu konkursów literackich, m.in. XXII Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina (Łódź 2016)[19], XV Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Kazimierza Ratonia (Olkusz 2019)[20], XXIX Konkursu Poetyckiego o Nagrodę im. K.K. Baczyńskiego (Łódź 2021)[21].

Życie prywatne

Rodzina

Jest wnukiem krakowskiego Żyda Jakuba Kornhausera (1913–1972)[22] i pochodzącej z Chorzowa Ślązaczki Małgorzaty Glombik (1914–1987)[23], synem poety i literaturoznawcy prof. dr. hab. Juliana Kornhausera oraz polonistki Alicji Wojny-Kornhauser. Jego siostrą jest Agata Kornhauser-Duda[24], zaś szwagrem prezydent RP Andrzej Duda[25].

Poglądy polityczne

W wywiadzie w 2016 roku Jakub Kornhauser stwierdził, że „jest rozczarowany (...) prezydenturą” swojego szwagra Andrzeja Dudy[25] i „szczerze mu współczuje, bo widzi, jak on się męczy. Mam wrażenie, że został ubrany w buty, w których nie chciał się znaleźć”[25]. W 2016 roku Kornhauser uczestniczył w demonstracjach Komitetu Obrony Demokracji[25]. Stwierdził, że „to, co robi PiS z Trybunałem Konstytucyjnym, to łamanie konstytucji. To jest dla mnie jasne i przeciw temu protestuję. Nie zdziwię się, jeśli prezydent Duda stanie za to przed Trybunałem Stanu”[25].

W wyborach parlamentarnych w 2015 roku poparł kandydata Zielonych, który startował z listy Zjednoczonej Lewicy[25]. Stwierdził, że „pokłada nadzieje na zmianę polityki w stronę troski o dobro wspólne” w Zielonych i Partii Razem[25], oraz że chciałby, „żeby polityk był urzędnikiem, który wykonuje swoją pracę dla dobra państwa, nie partii, zaplecza, pociotków. W PiS, mam wrażenie, ludzi kompetentnych jest jeszcze mniej niż w innych partiach”[25].

Religia

Stwierdził, że „nie ma potrzeby ekspresji religijnej”[25]. „Religia w instytucjonalnym wymiarze jest dziś dla mnie trudna do przyjęcia, jestem nastawiony antyklerykalnie. Tworzenie homogenicznych struktur, charakterystyczne dla katolicyzmu, ale także dla innych wyznań, buduje silną pokusę dominacji i wykluczania wszystkich, którzy mają inny pogląd. (...) Religia jako komponent tożsamości wydaje mi się czymś nienaturalnym i dziwnym, sztucznym rytuałem, oddalającym człowieka od prawdziwej duchowości”[25].

Książki naukowe

  • De la lettre aux belles-lettres: études dédiées à Regina Bochenek-Franczakowa (2012) – współredakcja[26];
  • Horyzonty wyobraźni: fantazja i fantastyczność we współczesnej kulturze (2012) – współredakcja[27];
  • Auteur, personnage, lecteur dans les lettres d'expression française (2014) – współredakcja[28];
  • Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej (2014) – współredakcja, opracowanie, przekład[29];
  • Całkowita rewolucja. Status przedmiotów w poezji surrealizmu (2015) – monografia autorska[30]
  • Autour du théâtre / Wokół teatru (2015) – współredakcja[31]
  • Awangarda i krytyka. Kraje Europy Środkowej i Wschodniej (2015) – współredakcja[32]
  • Rzeczy do nazwania. Wokół Kornhausera (2016) – współredakcja[33]
  • Awangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje (2017) – monografia autorska[34]
  • Le badaud et le regardeur (2017)[35] – współredakcja
  • Tradycje eksperymentu / Eksperyment jako doświadczenie (2019) – współredakcja[36]
  • Apollinaire – «l’esprit nouveau» – les avant-gardes (2019) – współredakcja[37]
  • Preteksty, posłowia. Małe kanony literatury światowej (2019) – monografia autorska[38]
  • Teorie awangardy. Antologia tekstów (2020) – współredakcja[39]
  • Najnowsze literatury romańskie. Na granicach tożsamości (2020) – redakcja[40]
  • Polityki/Awangardy (2021) – współredakcja[41]

Inne publikacje

  • Niebezpieczny paragraf (2007) – tom poezji[42]
  • Niejasne istnienia: (prozy poetyckie) (2009)[43]
  • Drożdżownia (2015) – prozy poetyckie[44]
  • Wolność krzepi (2018) – tom esejów[45]
  • Dziewięć dni w ścianie (2019) – prozy poetyckie[46]
  • Premie górskie najwyższej kategorii (2020) – prozo-eseje[47]
  • Krwotoki i wiewiórki (2021) – tom poezji[48]
  • Brzydko tną twoje noże? (2021) – tom poezji[49]

Przekłady z języków obcych

Książki:

  • Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej (2014) – przekłady manifestów, esejów rumuńskich awangardystów (m.in. Iona Vinei, Ilarie Voronki, Geo Bogzy, Gherasima Luki, Gellu Nauma)
  • Dumitru Crudu, Fałszywy Dymitr (2018) – wraz z Joanną Kornaś-Warwas[50]
  • Gherasim Luca, Bierny wampir (2018)[51]
  • Gellu Naum, Vasco da Gama i inne cykle poetyckie (2019)[52]
  • Miroljub Todorović, Świnia jest najlepszym pływakiem (2020) – wraz z Kingą Siewior[53]
  • Gherasim Luca, Kleptoobiekt śpi i inne prozy (2020)[54]
  • Henri Michaux, Meskalina i muzyka (2021) – wraz z Wacławem Rapakiem[55]

Czasopisma:

Przekłady awangardowej literatury rumuńskiej i mołdawskiej w „Literaturze na Świecie”, „Nowej Dekadzie Krakowskiej”, „Wizjach” czy „Wyspie” (Dumitru Crudu, Gherasim Luca, Gellu Naum, Miruna Vlada)[56], serbskiej (Miroljub Todorović) w „Wizjach”[57] oraz belgijskiej (Paul Nougé)[58], francuskiej (m.in. André Breton, Tristan Tzara) i niemieckiej (Hans Arp, Max Ernst, Richard Huelsenbeck) w „Nowej Dekadzie Krakowskiej”[59].

Działalność edytorska

  • Julian Kornhauser, Wiersze zebrane (2016) – współredakcja, opracowanie[60]
  • Gustaw Herling-Grudziński, Dzieła zebrane tom 5, Opowiadania wszystkie vol. 1 (2016) – opracowanie
  • Julian Kornhauser, Proza zebrana (2017) – współredakcja, opracowanie[61]
  • Julian Kornhauser, Krytyka zebrana, tom I (2018) – współredakcja, opracowanie[62]
  • Julian Kornhauser, Krytyka zebrana, tom II (2019) – współredakcja, opracowanie[63]
  • Julian Kornhauser, „braków nie ma żadnych”. Pokrzywy i olchy. Wiersze (2020) – redakcja, opracowanie[64]

Przekłady na języki obce

  • język francuski: La fabrique de levure (tłum. Isabelle Macor; 2018)[65]
  • język serbski: Beli kvadrat na beloj pozadini (tłum. Biserka Rajčić; 2019)[66]

Wyróżnienia

  • nominacja do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego 2016 za tom Drożdżownia[67]
  • Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2016 za tom Drożdżownia[68]
  • nominacja do nagrody Europejski Poeta Wolności 2018 za przekład tomu Dumitru Crudu Fałszywy Dymitr (wraz z Joanną Kornaś-Warwas)[69]
  • nominacja do Prix de la Revue NUNC 2019 za La fabrique de levure (tłum. Isabelle Macor)[70]
  • nominacja do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej 2020 za tom Dziewięć dni w ścianie[71]
  • Nagroda Literacka Znaczenia 2021 za książkę Premie górskie najwyższej kategorii[72]
  • nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2021 w kategorii przekład za tłumaczenie tomu Miroljuba Todorovicia Świnia jest najlepszym pływakiem (wraz z Kingą Siewior)[73]
  • nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia 2021 w kategorii esej za książkę Premie górskie najwyższej kategorii[73]
  • wyróżnienie w kategorii przewodnik literacki w ramach Nagród Magellana 2021 za Premie górskie najwyższej kategorii[74]
  • Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO 2021[75]

Przypisy

  1. a b Katalog Biblioteki Narodowej; Kornhauser, Jakub (1984-) (pol.). alpha.bn.org.pl. [dostęp 2015-05-26].
  2. a b Jakub Kornhauser (pol.). awangarda-srodka.pl. [dostęp 2015-05-26].
  3. Dr Jakub Kornhauser, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2015-05-26].
  4. Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego: Doktoraty 2014.
  5. dr Jakub Kornhauser (pol.). usosweb.uj.edu.pl. [dostęp 2015-05-26].
  6. dr Jakub Kornhauser. polonistyka.uj.edu.pl. [dostęp 2017-12-25].
  7. Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej - Sztuka pisania, wfpik.amu.edu.pl [dostęp 2021-06-04].
  8. Jakub Kornhauser (pol.). conradfestival.pl. [dostęp 2015-05-26].
  9. Małopolski Instytut Kultury, mik.krakow.pl [dostęp 2020-05-11] (pol.).
  10. Trasy - Małopolska To Go, malopolskatogo.pl [dostęp 2020-05-11] (pol.).
  11. Romanica Cracoviensia. ejournals.eu. [dostęp 2017-12-25].
  12. Zespół Literatury na Świecie (pol.). Przemek Dębowski & Kuba Mikurda. [dostęp 2016-03-29].
  13. Nowa Dekada. nowadekada.pl. [dostęp 2017-12-25].
  14. Nowe projekty KFL. nowadekada.pl. [dostęp 2017-12-25].
  15. Seria awangarda/rewizje. polonistyka.uj.edu.pl. [dostęp 2017-12-25].
  16. UNIVERSITAS - księgarnia internetowa, universitas.com.pl [dostęp 2020-05-11] (pol.).
  17. VI Ogólnopolski Konkurs Młodej Poezji – rusza nabór! - Magiczny Kraków, www.krakow.pl [dostęp 2021-06-04].
  18. Złoty Środek Poezji ⋆ Kutnowski Dom Kultury, Kutnowski Dom Kultury [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  19. Salon Literacki, Salon Literacki: Wyniki XXII Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina, Salon Literacki [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  20. KONKURS IM. KAZIMIERZA RATONIA, Galeria Sztuki Współczesnej, 19 lipca 2015 [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  21. SLKKB – Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  22. Julian Kornhauser: Dom, sen i gry dziecięce. Opowieść sentymentalna. Kraków: Znak, 1995, s. 15-16. ISBN 83-7006-457-4.
  23. Julian Kornhauser: Dom, sen i gry dziecięce. Opowieść sentymentalna. Kraków: Znak, 1995, s. 9-14. ISBN 83-7006-457-4.
  24. Kornhauser: Publikacja „Newsweeka” nie jest antysemicka. 2015-03-17. [dostęp 2015-03-18].
  25. a b c d e f g h i j Violetta Szostak: Jakub Kornhauser. Surrealista na rowerze. Gazeta Wyborcza. Duży Format, 9 czerwca 2016. [dostęp 2020-05-30].
  26. red. Wacław Rapak, red. Jakub Kornhauser, red. Iwona Piechnik: De la lettre aux belles-lettres / Od litery i listu do literatury. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2012. ISBN 978-83-233-3338-8.
  27. Jakub Kornhauser, Dagmara Zając: Horyzonty wyobraźni. Fantazja i fantastyczność we współczesnej kulturze. Kraków: Wydawnictwo „Scriptum”, 2012. ISBN 978-83-60163-86-3.
  28. red. Marzena Chrobak, red. Jakub Kornhauser, red. Wacław Rapak: Auteur, personnage, lecteur dans les lettres d'expression française. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2014. ISBN 978-83-763-8420-7.
  29. red. Jakub Kornhauser, red. Kinga Siewior: Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2015. ISBN 978-83-233-3815-4.
  30. Jakub Kornhauser: Całkowita rewolucja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015. ISBN 978-83-233-3970-0.
  31. Wacław Rapak, Jakub Kornhauser, Olga Bartosiewicz: Autour du théâtre/Wokół teatru. Kraków: Wydawnictwo Scriptum Tomasz Sekunda. ISBN 978-83-64028-92-2.
  32. pod redakcją Jakub Kornhauser, Małgorzata Szumna, Michalina Kmiecik: Awangarda i krytyka. Kraje Europy Środkowej i Wschodniej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016. ISBN 978-83-233-4015-7.
  33. Książka "Rzeczy do nazwania. Wokół Kornhausera", czyli refleksje o poecie. onet.pl, 5 lutego 2017. [dostęp 2017-12-25].
  34. Jakub Kornhauser, Awangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje. wuj.pl. [dostęp 2017-12-25].
  35. Le badaud et le regardeur, ruj.uj.edu.pl [dostęp 2020-05-11].
  36. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego - Tradycje eksperymentu/eksperyment jako doświadczenie, wuj.pl [dostęp 2020-01-03] (pol.).
  37. Apollinaire – « l’esprit nouveau » – les avant-gardes, wuj.pl [dostęp 2020-05-31] (pol.).
  38. Universitas, Preteksty, posłowia. Małe kanony literatury światowej, Jakub Kornhauser, 978-83-242-3626-8, universitas.com.pl [dostęp 2020-05-31] (pol.).
  39. Teorie awangardy: antologia tekstów, wuj.pl [dostęp 2020-05-31] (pol.).
  40. Jakub Kornhauser, Najnowsze literatury romańskie : na granicach tożsamości, Kraków : Wydawnictwo "scriptum", 2020, ISBN 978-83-66812-06-2 [dostęp 2021-06-04].
  41. Polityki / Awangardy, wuj.pl [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  42. Jakub Kornhauser: Niebezpieczny paragraf. Rzeszów: Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, 2007. ISBN 978-83-898-9153-2.
  43. Jakub Kornhauser: Niejasne istnienia: (prozy poetyckie). Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2009. ISBN 978-83-610-0240-6.
  44. Jakub Kornhauser: Drożdżownia. Poznań: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, 2015. ISBN 978-83-64504-43-3.
  45. Dni Dziedzictwa, dnidziedzictwa.pl [dostęp 2020-05-11] (ang.).
  46. https://wbp.shoparena.pl/pl/p/Kornhauser-Jakub-Dziewiec-dni-w-scianie/655
  47. Ćwiczenia z patrzenia rowerowego / Literatura / dwutygodnik.com, www.dwutygodnik.com [dostęp 2020-12-29] (pol.).
  48. Krwotoki i wiewiórki / Jakub Kornhauser., katalogi.uj.edu.pl [dostęp 2022-01-01] (pol.).
  49. Brzydko tną twoje noże?, Wydawnictwo Warstwy [dostęp 2022-01-01] (pol.).
  50. Europejski Poeta Wolności – Fałszywy Dymitr, europejskipoetawolnosci.pl [dostęp 2020-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-16] (pol.).
  51. Gherasim Luca, silesius.wroclaw.pl [dostęp 2020-01-03] (pol.).
  52. Instytut Mikołowski, www.instytutmikolowski.pl [dostęp 2020-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-03].
  53. Świnia jest najlepszym pływakiem :: Biuro Literackie [dostęp 2020-05-31] (pol.).
  54. Instytut Mikołowski, www.instytutmikolowski.pl [dostęp 2020-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-28].
  55. Meskalina i muzyka, Poezjem.pl [dostęp 2022-01-01].
  56. Literatura na Świecie. Strona główna, www.literaturanaswiecie.art.pl [dostęp 2020-05-11].
  57. Miroljub Todorović - Magazyn Wizje, magazynwizje.pl [dostęp 2020-01-03].
  58. http://nowadekada.pl/nowa-dekada-krakowska-2016-nr-45/
  59. http://nowadekada.pl/dada/
  60. Cały Kornhauser – Wiersze zebrane. [dostęp 2017-12-25].
  61. Kornhauser Julian - Proza zebrana. wbp.poznan.pl. [dostęp 2017-12-25].
  62. https://wbp.shoparena.pl/pl/p/Kornhauser-Julian-Krytyka-zebrana.-T.-I/649
  63. Kornhauser Julian - Krytyka zebrana. T. II, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury [dostęp 2020-05-31] (pol.).
  64. Universitas, „braków nie ma żadnych”. Pokrzywy i olchy. Wiersze, Julian Kornhauser, 978-83-242-3685-5, universitas.com.pl [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  65. La fabrique de levure, Jakub Kornhauser, par Hans Limon, www.lacauselitteraire.fr [dostęp 2020-01-03] (fr.).
  66. Beli kvadrat na beloj pozadini - Treći Trg, trecitrg.rs [dostęp 2020-01-03] (serb.).
  67. Orfeusz - Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego - nominowani 2016. orfeusz-nagroda.pl. [dostęp 2017-02-18].
  68. Jakub Kornhauser laureatem Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, polityka.pl [dostęp 2016-06-11].
  69. Europejski Poeta Wolności – Nominacje 2018, europejskipoetawolnosci.pl [dostęp 2020-01-03] (pol.).
  70. Lauréats Prix 2019 de la revue NUNC | Editions Corlevour, editions-corlevour.com [dostęp 2020-01-03] (fr.).
  71. Sylwia Miłkowska, Nominacje do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za rok 2019 i 2020, Nagroda im. Wisławy Szymborskiej, 17 maja 2021 [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  72. Aktualności - Jakub Kornhauser wyróżniony Nagrodą Literacką „Znaczenia”, ksiazkoweklimaty.pl [dostęp 2021-06-04].
  73. a b Nagroda Literacka GDYNIA. Znamy nominacje XVI edycji [dostęp 2021-06-04] (pol.).
  74. Nagrody Magellana 2021 dla książek turystycznych przyznane, instytutksiazki.pl, 29 czerwca 2021 [dostęp 2022-01-01] (pol.).
  75. Ogłoszono wyniki II edycji Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO, instytutksiazki.pl, 16 kwietnia 2021 [dostęp 2022-01-01] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Jakub Kornhauser 1.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Karol Maliszewski i Jakub Kornhauser
RK1908 MG 1764 Jakub Kornhauser.jpg
Autor: Rafał Komorowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jakub Kornhauser, Miesiąc Spotkań Autorskich 2019, Wrocław, Polska
Jakub Kornhauser 3.jpg
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jakub Kornhauser i Magdalena Rabizo-Birek, VI Festiwal Góry Literatury, Radków, taras na Górze Guzowatej, 15.07.2020