Jan Mastalerczyk

Jan Mastalerczyk (ur. 14 października 1910 w Turbi, zm. 21 grudnia 1927 w Dzikowie) – harcerz polski, tragicznie zmarły w akcji ratowania płonącego zamku Tarnowskich w Dzikowie.

Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej, był synem Józefa i Anny Choroszy. Ukończył szkołę powszechną w Turbi, po czym podjął naukę w Państwowym Gimnazjum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnobrzegu. Działał w harcerstwie, był od 1926 zastępowym w zastępie "Jeleni" I Drużyny Harcerskiej im. generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Z powodzeniem uprawiał lekkoatletykę na poziomie szkolnym.

Zmarł tragicznie 21 grudnia 1927 w czasie pożaru zamku Tarnowskich w Dzikowie, ratując zgromadzone tam skarby kultury polskiej, m.in. rękopis Pana Tadeusza Mickiewicza. Był wówczas uczniem VI klasy gimnazjum. Wraz z Mastalerczykiem śmierć poniosło ośmioro osób, m.in. znany biegacz Alfred Freyer. Mastalerczyk pochowany został początkowo na cmentarzu parafialnym w Miechocinie, a po ekshumacji – na cmentarzu parafialnym w rodzinnej Turbi.

Jego imię nadano jednej z drużyn harcerskich w gimnazjum, do którego uczęszczał. Jest wymieniony na tablicy pamiątkowej w kaplicy zamku w Dzikowie. Fragment poematu Garść popiołu poświęcił Mastalerczykowi (podobnie jak innym ofiarom pożaru w Dzikowie) poeta Marian Piechal.

Bibliografia

• Filip Materkowski, Garść popiołu. Heroiczna walka w Dzikowie, "Gość Sandomierski", nr 1, 9 stycznia 2011, s. VI
• Marian Piechal, Garść popiołu, "Dzikovia", nr 32, X–XII 2007, s. 15–19
• Tadeusz Zych, Tarnobrzeski słownik biograficzny, tom III, Tarnobrzeg 2007, s. 63