Jan Winiecki

Jan Winiecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1938
Sopot

Data i miejsce śmierci

7 czerwca 2016
Warszawa

Zawód, zajęcie

ekonomista

Alma Mater

Szkoła Główna Planowania i Statystyki

Stanowisko

członek Rady Polityki Pieniężnej (2010–2016)

Odznaczenia
Odznaka Honorowa „Bene Merito” Odznaka honorowa „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej”

Jan Stanisław Winiecki (ur. 21 czerwca 1938 w Sopocie, zm. 7 czerwca 2016 w Warszawie[1]) – polski ekonomista, doktor habilitowany nauk ekonomicznych, nauczyciel akademicki, członek Rady Polityki Pieniężnej w kadencji 2010–2016.

Życiorys

Ukończył studia na Wydziale Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Planowania i Statystyki. Na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego uzyskał w 1971 stopień doktora, a w 1978 habilitował się w zakresie międzynarodowej ekonomii politycznej[2]. Specjalizował się w komparatystyce systemowej, makroekonomii oraz międzynarodowych stosunkach gospodarczych[3].

Od 1964 do 1982 należał do PZPR, z której wystąpił w okresie stanu wojennego. Był zatrudniony na stanowisku kierownika Zakładu Polityki Gospodarczej Centrum Informacji Naukowej Technicznej i Ekonomicznej (1971–1973), następnie w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych (do 1982) i w Polskiej Akademii Nauk, skąd został w 1984 zwolniony z uwagi na współpracę z „Solidarnością”. Był doradcą ekonomicznym NSZZ „S”, a od 1985 pracownikiem naukowym w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych. W drugiej połowie lat 80. prowadził także wykłady na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[4].

W 1990 należał do założycieli i do 1995 pełnił funkcję prezesa Centrum im. Adama Smitha. Był doradcą prezydenta RP Lecha Wałęsy, a także dyrektorem wykonawczym Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Od 1994 do 2003 zajmował stanowisko profesora i kierownika Katedry Ekonomii na Europejskim Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą[5]. Zasiadał w radzie politycznej Ruchu Stu[6]. W wyborach parlamentarnych w 1997 bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora z ramienia Unii Prawicy Rzeczypospolitej w okręgu krakowskim[7].

Był dziekanem Wydziału Ekonomii Wyższej Szkoły Informatyki w Łodzi, a także profesorem tej uczelni oraz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie[3]. Prowadził wykłady m.in. w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie.

W 2004 był kandydatem posłów Platformy Obywatelskiej do Rady Polityki Pieniężnej[2]. Publikował felietony w różnych czasopismach[8][9]. W 2007 w jednym z nich[10] kwestionował kompetencje Sławomira Skrzypka do zajmowania stanowiska prezesa NBP. Ten ostatni skierował przeciwko niemu prywatny akt oskarżenia o zniesławienie. W sierpniu 2009 sąd rejonowy w Poznaniu skazał Jana Winieckiego na karę grzywny[11]. Przedmiotowy wyrok został uchylony do ponownego rozpoznania w styczniu 2010 decyzją Sądu Okręgowego w Poznaniu[12]. W lipcu 2012 w pierwszej instancji wobec Jana Winieckiego ponownie zapadł nieprawomocny wyrok skazujący go na grzywnę[13]. W wyniku postępowania odwoławczego w lutym 2013 wyrok ten został uchylony, a postępowanie karne prawomocnie umorzone z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu[14].

13 stycznia 2010 Senat (z rekomendacji senatorów Platformy Obywatelskiej) powołał go w skład Rady Polityki Pieniężnej[15] na okres sześcioletniej kadencji.

Odznaczenia i wyróżnienia

Został odznaczony Odznaką Honorową „Bene Merito” (2012)[16]. W 1992 otrzymał Nagrodę Kisiela, a w 2001 tytuł doctora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego[17]. W 2016 wyróżniony odznaką honorową „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej”[18].

Wybrane publikacje

  • Ekonomiczne instrumenty polityki zagranicznej we współczesnych stosunkach międzynarodowych, PISM, Warszawa 1975.
  • Ewolucja programów pomocy technicznej ONZ oraz ich struktura instytucjonalna. Zagadnienia prawne, PISM, Warszawa 1971.
  • Gorbachev’s way out? A proposal to ease change in the Soviet system by buying out the privileges of the ruling stratum, The Centre for Research into Communist Economies, Londyn 1988.
  • Gospodarka bez ekonoma (red.), Polskie Wydawnictwa Profesjonalne, Warszawa 2006.
  • Import technologii a handel zagraniczny w krajach socjalistycznych. Perspektywy lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, CINTE, Warszawa 1987.
  • Instytucjonalne bariery rozwoju gospodarczego. Polska niezakończona transformacja (red.), CAS, Warszawa 1996.
  • Intelektualna odyseja teorii ekonomii w XX wieku. Powrót do porzuconej idei rynków, prywatnej własności i wolności gospodarczej, CAS, Warszawa 1996.
  • Konkurencyjność polskiej gospodarki. Eksport, bilans płatniczy, polityka kursowa (red.), TEP, Warszawa 1998.
  • Kryzys Globalny. Początek, czy koniec? (red.), Regan Press, Gdańsk 2009.
  • Perspektywy przedsiębiorstw międzynarodowych w gospodarce światowej, PISM, Warszawa 1983.
  • Polemiki w drodze (do kapitalizmu). Wybór komentarzy, polemik i wywiadów z lat dziewięćdziesiątych, C.H. Beck, Warszawa 2001.
  • Polski program przejścia w połowie 1991 roku: zagrożenia dla stabilizacji, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 1991.
  • Privatization in Poland: a comparative perspective, J.C.B. Mohr, Tybinga 1992.
  • Źródła inflacji w gospodarce rynkowej i w gospodarce planowej, PWN, Warszawa 1996.

Przypisy

  1. Zmarł profesor Jan Winiecki, money.pl, 9 czerwca 2016 [dostęp 2016-06-09].
  2. a b 4 kadencja, 66 posiedzenie, 1 dzień, sejm.gov.pl, 7 stycznia 2004 [dostęp 2020-05-25].
  3. a b Dr hab. Jan Stanisław Winiecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-01-25].
  4. Winiecki naszym kandydatem do RPP, interia.pl, 2 lipca 2009 [dostęp 2010-01-25].
  5. Jan Winiecki kandydatem Senatu do RPP (sylwetka), wp.pl, 18 grudnia 2009 [dostęp 2010-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-12].
  6. Rada polityczna Ruchu 100, ruch100.org.pl [zarchiwizowane 1997-01-21].
  7. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 września 1997 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 21 września 1997 r. (M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 621).
  8. Jan Winiecki, Prężenie muskułów a realia energetyki, money.pl, 4 listopada 2012 [dostęp 2020-05-25].
  9. Jan Winiecki, Zbudujemy drugą Polskę! Ale jaką?, liberte.pl, 19 grudnia 2014 [dostęp 2020-05-25].
  10. Proces Skrzypek vs Winiecki – od nowa, wprost.pl, 14 stycznia 2010 [dostęp 2020-05-25].
  11. Sąd: Jan Winiecki pomówił prezesa NBP, money.pl, 17 sierpnia 2009 [zarchiwizowane 2016-08-16].
  12. Profesor Jan Winiecki wywalczył kolejny proces, naszemiasto.pl, 14 stycznia 2010 [dostęp 2010-01-25].
  13. Sąd: Jan Winiecki winny pomówienia Sławomira Skrzypka, onet.pl, 31 lipca 2012 [dostęp 2013-02-08].
  14. Sprawa zniesławienia umorzona. Prof. Winiecki zostaje w RPP, tvn24.pl, 15 lutego 2013 [zarchiwizowane 2016-03-04].
  15. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 stycznia 2010 r. w sprawie powołania członków Rady Polityki Pieniężnej (M.P. z 2010 r. nr 4, poz. 23).
  16. Odznaki Honorowe Bene Merito, msz.gov.pl, 2012 [zarchiwizowane 2014-10-06].
  17. Doktorzy Honorowi Uniwersytetu Gdańskiego, ug.edu.pl [dostęp 2010-01-25].
  18. Lista odznaczonych (2003–2018), nbp.pl [dostęp 2022-09-14].

Media użyte na tej stronie

POL Odznaka Honorowa Bene Merito BAR.svg
Baretka Odznaki Honorowej "Bene Merito".
POL Odznaka Hon Za Zaslugi dla Bank RP BAR.svg
Baretka: Odznaka honorowa "Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej".
Jan Winiecki 2015 AB.jpg
Autor: Andrzej Barabasz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jan Winiecki is a Polish economist.