Jerzy Antczak

Jerzy Antczak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 grudnia 1929
Włodzimierz

Zawód

reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

Jadwiga Barańska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka Nagrody Państwowej – awers

Jerzy Antczak (ur. 25 grudnia 1929 we Włodzimierzu) – polski reżyser telewizyjny, teatralny i filmowy.

Życiorys

Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Lublińcu[1]. Następnie ukończył Wyższą Szkołę Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi, dyplom uzyskał w 1953.
Jako aktor debiutował na deskach Teatru Powszechnego w Łodzi; później zajmował się też reżyserią, od końca lat 50. aktywny już tylko jako reżyser[2].
W 1957 był dyrektorem teatru „715” w Łodzi, w 1959 naczelnym reżyserem Łódzkiego Ośrodka Telewizyjnego, a od 1963 naczelnym reżyserem Warszawskiego Ośrodka Telewizyjnego[3].

W latach 1963–1975 był naczelnym reżyserem Teatru Telewizji. Reżyserował osobiście m.in. Kordiana J. Słowackiego, Trzy siostry Czechowa, Szklaną menażerię T. Williamsa; również ważne spektakle Teatru Faktu (Epilog Norymberski). 22 lipca 1964 z okazji 20-lecia Polski Ludowej otrzymał zespołową nagrodę państwową I stopnia za twórczość artystyczną w teatrze telewizji[4].

Laureat nagrody państwowej I stopnia (indywidualnej 1964 i 1970, zespołowej 1976).

W 1977 jego film Noce i dnie był nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny[5].

Od 1979 mieszka w USA, gdzie jest wykładowcą (z tytułem profesora) Uniwersytetu Kalifornijskiego (UCLA) w Los Angeles, na Wydziale Filmu i Telewizji.

Na początku lat 90. czasowo przebywał w Polsce, realizując dwa filmy: Dama kameliowa i Chopin. Pragnienie miłości oraz dwa przedstawienia teatru TV: „Cezar i Pompejusz” oraz „Ścieżki chwały”.

14 września 2013 otrzymał Platynowe Lwy za całokształt twórczości na 38. Festiwalu Filmowym w Gdyni[6].

Żoną Antczaka jest od 1956 roku aktorka Jadwiga Barańska, z którą ma syna Mikołaja (ur. 1964).

Wybrana filmografia

Teatry telewizji

Jerzy Antczak zrealizował dla telewizji około 130 przedstawień.

Wybrane pozycje

Książki

Jerzy Antczak wydał dwie autobiografie:

  • Noce i dnie mojego życia (2009);
  • Jak ja ich kochałem (2020).

Odznaczenia i nagrody[7]

Odznaczenia

Złote Ekrany

  • 1964: Kordian
  • 1966: Wystrzał
  • 1971: Epilog Norymberski

Inne nagrody

  • Nagrody Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (pięciokrotnie)
  • 1966: Palermo Światowy Festiwal Radia i Telewizji – Mistrz film TV. „Prix Italia”
  • 1968: Sofia, Bułgaria Festiwal Teatrów Interwizji – „Notes” Grand Prix
  • 1976: Nagroda specjalna Międzynarodowej Unii Krytyki Filmowej za Noce i dnie
  • 2003: Chopin. Pragnienie miłości, The WorldFest-Houston International Film Festival, The Platinum Remi Award – „Platyna” dla najlepszego dramatu
  • 2008: Epilog norymberski, The WorldFest-Houston International Film Festival, The Platinum Remi Award – „Platyna” dla najlepszego filmu z gatunku „dokudrama”
  • 2013: Platynowe Lwy za całokształt twórczości na 38. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
  • 2015: Złota Sowa Polonii za twórczość filmową
  • 2015: Diamentowe Lwy za najlepszy film Noce i dnie na 40-lecie Festiwalu Filmowego w Gdyni (2015)

Przypisy

  1. Znani absolwenci. mickiewicz.net.pl. [dostęp 2020-10-21]. (pol.).
  2. Jerzy Antczak. Culture.pl. [dostęp 2021-09-13].
  3. Sto warszawiaków i warszawianek. „Warszawski Kalendarz Ilustrowany „Stolicy” – 1967”, s. 21, 1966. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika „Stolica”. 
  4. Dziennik Polski, rok XX, nr 171 (6363), s. 3.
  5. The 49th Academy Awards | 1977. oscars.org. [dostęp 2021-09-01]. (ang.).
  6. "Ida" wygrywa 38. Gdynia - Festiwal Filmowy!. mkidn.gov.pl, 2013-09-14. [dostęp 2021-09-01]. (pol.).
  7. Jerzy Antczak | Ciekawostki. filmweb.pl. [dostęp 2021-09-01]. (ang.).
  8. Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2021-09-01]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jerzy Antczak.jpg
Autor: Sławek Skonieczny, Licencja: CC BY-SA 2.0
Polish film director Jerzy Antczak.
Odznaka Nagrody Państwowej – awers.jpg
Odznaka Nagrody Państwowej – awers
Jerzy Antczak 2002.jpg
Autor: Cezary Piwowarski, Licencja: CC BY 3.0
Jerzy Antczak, reżyser.