Jerzy Józef Szembek
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | 14 czerwca 1851 Ujście |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 7 sierpnia 1905 Poręba Żegoty |
| Arcybiskup metropolita mohylewski | |
| Okres sprawowania | 1903–1905 |
| Biskup diecezjalny płocki | |
| Okres sprawowania | 1901–1903 |
| Wyznanie | katolicyzm |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Prezbiterat | 19 marca 1893 |
| Nominacja biskupia | 15 kwietnia 1901 |
| Sakra biskupia | 30 czerwca 1901 |
| Data konsekracji | 30 czerwca 1901 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | Petersburg | ||||||||
| Miejsce | kościół św. Katarzyny | ||||||||
| Konsekrator | Bolesław Hieronim Kłopotowski | ||||||||
| Współkonsekratorzy | Antanas Baranauskas Karol Antoni Niedziałkowski | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Jerzy Józef Elizeusz Szembek[1] (ur. 14 czerwca 1851 w Ujściu, zm. 7 sierpnia 1905 w Porębie Żegoty) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny płocki w latach 1901–1903, arcybiskup metropolita mohylewski i administrator apostolski diecezji mińskiej w latach 1903–1905.
Życiorys
Urodził się 14 czerwca 1851[2] w Ujściu na Podolu w rodzinie Józefa Szembeka i Józefy z Moszyńskich[3][4]. Dzieciństwo spędził w Warszawie przy rodzicach, następnie kształcił się w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, które ukończył z wyróżnieniem w 1869. Studiował historię literatury polskiej i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jako 38-latek wstąpił do seminarium duchownego w Saratowie. Tamże 19 marca 1893 otrzymał święcenia prezbiteratu[3].
Pracował jako duszpasterz w Astrachaniu i proboszcz parafii katedralnej w Saratowie[5], gdzie odbudował zniszczony kościół, zorganizował szkółki parafialne oraz utworzył dwa przytułki dla bezdomnych[3]. Był profesorem seminarium duchownego w Saratowie. Uzyskał godność kanonika kapituły katedralnej[5].
15 kwietnia 1901 papież Leon XIII prekonizował go biskupem diecezjalnym diecezji płockiej[3]. Święcenia biskupie otrzymał 30 czerwca 1901 w kościele św. Katarzyny w Petersburgu[4]. Konsekrował go Bolesław Hieronim Kłopotowski, arcybiskup metropolita mohylewski, któremu asystowali Antanas Baranauskas, biskup diecezjalny sejneński, i Karol Antoni Niedziałkowski, biskup diecezjalny łucki i żytomierski[1]. Diecezję płocką objął 7 lipca 1901[5]. Jako jej ordynariusz przeprowadził gruntowną przebudowę katedry[4].
9 listopada 1903 decyzją papieża Piusa X został mianowany arcybiskupem metropolitą mohylewskim i administratorem apostolskim diecezji mińskiej[3][1]. Rządy w archidiecezji przejął 9 maja 1904. Zwołał pierwszy zjazd biskupów metropolii mohylewskiej, na którym wystąpił w obronie praw Kościoła[5]. W związku z carskim ukazem wprowadzającym wolność wiary rozpoczął wizytowanie ośrodków katolickich guberni mohylewskiej[3].
Konsekrował biskupa diecezjalnego kujawsko-kaliskiego Stanisława Zdzitowieckiego (1902), biskupa diecezjalnego Tyraspolu Josefa Aloisa Kesslera (1904) i biskupa diecezjalnego płockiego Apolinarego Wnukowskiego (1904), a także był współkonsekratorem podczas sakry biskupa diecezjalnego Tyraspolu Edwarda von Roppa (1902)[1].
Podczas objazdu archidiecezji zachorował na tyfus[6][3]. Zmarł 7 sierpnia 1905[1][7] w Porębie Żegoty[6], gdzie zatrzymał się u stryjecznego brata[8]. Tamże 10 sierpnia 1905 został pochowany[3].
Przypisy
- ↑ a b c d e Józef Jerzy Szembek (ang.). catholic-hierarchy.org. [dostęp 2014-11-17].
- ↑ Jako data urodzenia podawany jest także 2 stycznia 1851. P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 429. ISBN 83-211-1311-7. Józef Jerzy Szembek (ang.). catholic-hierarchy.org. [dostęp 2014-11-17].
- ↑ a b c d e f g h R. Winiarek: Jerzy Józef Elizeusz hrabia Szembek (1851–1905). gazetacz.com.pl (arch.). [dostęp 2020-03-27].
- ↑ a b c Nowy metropolita mohylowski. „Gazeta Lwowska”. Nr 260, rok 93, s. 2–3, 1903-11-13. [dostęp 2014-11-17].
- ↑ a b c d P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 429. ISBN 83-211-1311-7.
- ↑ a b † Ks. Metropolita mohylowski Jerzy hr. Szembek. „Gazeta Lwowska”. Nr 180, rok 95, s. 2, 1905-08-09. [dostęp 2014-11-18].
- ↑ P. Nitecki (Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 429. ISBN 83-211-1311-7) jako datę śmierci podaje 26 lipca 1905.
- ↑ Zgon arcybiskupa Szembeka. „Nowości Illustrowane”. Nr 34, rok 2, s. 13, 1905-08-19. [dostęp 2019-01-04].
Linki zewnętrzne
- Jerzy Józef Szembek w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2014-11-17]
Media użyte na tej stronie
Jerzy Józef Szembek (-1906)