Jerzy Lewszecki

Jerzy Lewszecki
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

24 listopada 1913
Szczorse

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 1955
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

3 Pułk Artylerii Ciężkiej
4 Pułk Artylerii Ciężkiej
10 Dywizjon Artylerii Ciężkiej
3 Karpacki Pułk Artylerii Przeciwpancernej

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920-1941)

Jerzy Lewszecki (ur. 24 listopada 1913 w majątku Szczorse, zm. 2 sierpnia 1955 w Warszawie) – podporucznik artylerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych.

Życiorys

W maju 1931 złożył maturę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Chełmnie. Następnie uczył się w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. 4 sierpnia 1934 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1934 i 81. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a minister spraw wojskowych wcielił do 3 Pułku Artylerii Ciężkiej w Wilnie[1]. W lutym 1939 został przeniesiony do 4 Pułku Artylerii Ciężkiej w Łodzi[2] na stanowisko dowódcy plutonu w 7. baterii. 2 lipca 1939 na stadionie Wojskowego Klubu Sportowego w Łodzi wziął udział w zawodach o „Nagrodę przechodnią 4 Grupy Artylerii”. W trakcie zawodów, koń na którym startował uległ kontuzji. Winnym wypadku okazał się jeździec, który był pod wpływem alkoholu[3][a]. W kampanii wrześniowej 1939 walczył na stanowisku oficera zwiadowczego 10 Dywizjonu Artylerii Ciężkiej[2]. Został odznaczony Krzyżem Walecznych[2].

30 września 1939 w Warszawie dostał się do niemieckiej niewoli i przebywał w niej do 29 kwietnia 1945[4]. 23 lipca tego roku został przyjęty do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech i przydzielony do 3 Karpackiego Pułku Artylerii Przeciwpancernej[5]. W październiku 1946 został przyjęty do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia[6]. Od grudnia 1952 do kwietnia 1953, w stopniu kapitana, prowadził wykłady z zachowania tajemnicy wojskowej dla uczniów szkoły podchorążych artylerii[2][b]. W tym czasie nawiązał kontakt z płk. Wincentym Bąkiewiczem, byłym szefem Oddziału II Sztabu 2 Korpusu Polskiego i wyraził zgodę na prowadzenie działań wywiadowczych na terenie Polski[7].

W listopadzie 1953 roku został wysłany z misją zwiadowczą do Polski, przekraczając nielegalnie granicę wraz ze Stanisławem Rajkowskim. W marcu 1954 roku aresztowany o to, że w czasie od grudnia 1952r. do 17 marca 1954r. na terenie Anglii, Niemiec Zachodnich i Polski działając na szkodę Polski wstąpił na służbę II Oddziału przy tzw. rządzie londyńskim i prowadził działalność wywiadowczą na rzecz wywiadu amerykańskiego, skazany został na karę śmierci wyrokiem z 19 marca 1955 wydanym przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie. Wyrok wykonano 2 sierpnia 1955[8].

Pochowany prawdopodobnie na terenie dzisiejszej kwatery "Ł" zwanej "Łączką", wśród innych pogrzebanych potajemnie ofiar zamordowanych w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. 1 listopada 1998 roku został tam odsłonięty pomnik jego pamięci.

Uwagi

  1. Opisany wypadek może, ale nie musi tłumaczyć, dlaczego Jerzy Lewszecki do 1939 nie awansował na porucznika.
  2. Autorzy nie precyzują charakteru tej szkoły. Prawdopodobnie chodzi o jeden z kursów podchorążych zorganizowanych w ramach Brygadowego Koła Młodych „Pogoń”.

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 15 sierpnia 1934 roku, s. 214, 223.
  2. a b c d Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 199.
  3. Kuprianis 2010 ↓, s. 360.
  4. Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 199-200.
  5. Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 200-201.
  6. Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 201.
  7. Zeidler i Zeidler 2009 ↓, s. 202.
  8. Stanisław Rajkowski, Przeciw komunistycznemu zniewoleniu, Siedlce: „Ulmak”, 2001, ISBN 83-87226-40-8, OCLC 749382533.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).