Jezioro Genewskie

Ten artykuł od 2012-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Jezioro Genewskie Jezioro Lemańskie
Mapa Jeziora Genewskiego
Położenie
Państwo	Szwajcaria  Francja
Miejscowości nadbrzeżne	Genewa, Lozanna
Wysokość lustra	372,05 m n.p.m.
Wyspy	Ile de la Harpe, Ile de Peilz
Morfometria
Powierzchnia	581,4 km²
Wymiary • max długość • max szerokość	72,3 km 13,8 km
Głębokość • średnia • maksymalna	154 m 309 m
Objętość	89 km³
Hydrologia
Rzeki zasilające	Rodan
Rzeki wypływające	Rodan
Położenie na mapie Alp Jezioro Genewskie
46°26′N 6°33′E/46,433333 6,550000

Jezioro Genewskie

Ujście Rodanu do Jeziora Genewskiego

Jezioro Genewskie (hist. Jezioro Lemańskie, fr. Lac Léman lub Lac de Genève, wł. Lago Lemano lub Lago di Ginevra, niem. Genfersee) – jezioro położone na granicy Szwajcarii i Francji, znajduje się w obniżeniu tektonicznym między Alpami i Jurą. Największe jezioro w Alpach i Europie Zachodniej. Jezioro Genewskie nie zostało uznane największym jeziorem w Szwajcarii, ze względu na obszar należący również do Francji.

Podstawowe dane liczbowe dotyczące jeziora

• powierzchnia 581,4 km²; jezioro tradycyjnie dzieli się na dwie części: le Petit Lac („Małe Jezioro”, od Genewy po Yvoire we Francji), liczące 81,2 km² czyli ok. 15% powierzchni, oraz le Grand Lac („Wielkie Jezioro”, od Yvoire do Villeneuve);
• głębokość maksymalna 308,99 m^[1], średnia 154 m;
• długość maksymalna (wzdłuż linii łączącej Villeneuve i Genewę) 72,3 km;
• szerokość maksymalna (pomiędzy Évian-les-Bains i Lozanną) 13,8 km;
• objętość wód jeziora ok. 89 miliardów m³;
• długość linii brzegowej 200,2 km, z tego na Szwajcarię przypada 142,2 km (kanton Vaud – 102 km, kanton Valais – 7,6 km, kanton Genewa – 32,6 km), a na Francję (departament Haute-Savoie) – 58 km;
• powierzchnia basenu jeziora (wraz z jeziorem) 7.976 km²;
• podział powierzchni jeziora: do Szwajcarii należy 345 km², a do Francji – pozostałe 236,4 km²;
• średnie położenie lustra wody na wysokości 372,05 m n.p.m.

• do jeziora wpływa kilkaset rzek i rzeczek, z których największą jest Rodan; Rodan jest również jedyną rzeką wypływającą z jeziora. Wyprowadza on z jeziora średnio 243 m³ wody/s;
• na jeziorze jest 5 wysp (nie licząc wystających z wody skał i większych głazów);
• według różnych obliczeń, jezioro wypełni się w sposób samoistny osadami za ok. 42 000 (według Colleta) do 64 000 (według Forela) lat;
• na jeziorze obserwowany jest cykliczny przypływ, którego wysokość wynosi 4,4 mm (cztery i cztery dziesiąte milimetra), natomiast amplituda ruchów sejszowych na Jeziorze Genewskim może osiągać 20 cm na wysokości Morges i około 40 cm w rejonie Genewy;
• gdyby udało się osuszyć jezioro, Rodan potrzebowałby 16 lat i 11 miesięcy, by wypełnić misę jeziorną do obecnego poziomu;
• gdyby między portami w Morges i Évian-les-Bains naciągnąć idealnie prosto linę, to na środku szerokości jeziora byłaby ona zanurzona ok. 6 metrów pod lustrem wody (wynika to z kulistości Ziemi);
• gdyby cała ludność świata (ok. 6,6 miliarda w listopadzie 2007 r.) zanurzyła się w jeziorze, jego poziom podniósłby się zaledwie o ok. 70 cm.
• jezioro stało się inspiracją do stworzenia m.in. "Liryków lozańskich" Adama Mickiewicza i "Rozłączenia" Juliusza Słowackiego.

Na północnym brzegu jeziora znajdują się winnice, zgrupowane w dwa rejony winiarskie: La Côte na zachód od Lozanny i Laveaux na wschód od tego miasta.

Nad jeziorem leżą miasta Genewa, Lozanna i Nyon oraz liczne ośrodki turystyczne, wypoczynkowe, sportowe i uzdrowiskowe m.in.:

• Montreux – słynie z festiwalu jazzowego
• Vevey
• Thonon-les-Bains
• Évian-les-Bains
• Morges.

Przypisy