Johann Jakob Wettstein

Johann Jakob Wettstein (także Wetstein, ur. 5 marca 1693 w Bazylei, zm. 23 marca 1754) – szwajcarski teolog i niderlandzki teolog remonstrancki, który wyróżnił się na polu krytyki tekstu Nowego Testamentu, był jednym z pierwszych krytyków Textus receptus.

Życiorys

Już w latach studenckich interesował się rozmaitymi wariantami tekstowymi Nowego Testamentu.

W 1716 roku próbował odczytać Kodeks Efrema i wydał szereg jego wariantów tekstowych.

W 1730 roku wydał „Prolegomena ad Novi Testamenti Graeci”, którego tekst różnił się od textus receptus. W Prolegomenie zastosował metodę badania tekstu biblijnego z wykorzystaniem cytatów Ojców kościoła. Dzieło nie spotkało się ze zrozumieniem. Największe oburzenie wywołało zastosowanie Ος εφανερωθη w 1 Tm 3,16 zamiast dotychczasowego Θεος εφανερωθη[a]. Wariant ten zaczerpnął z Kodeksu Aleksandryjskiego i Kodeksu Efrema. Wkrótce po ukazaniu się Prolegomeny wydalony został ze stanu duchownego ale w 1731 remonstranci zaoferowali mu katedrę filozofii w Amsterdamie[1].

W 1751 roku wydał Novum Testamentum Græcum, w którym wykorzystał więcej niż 300 greckich rękopisów[2]. Liczba wariantów tekstowych w aparacie krytycznym znacznie przewyższyła dotychczas podawane liczby. Nisko ocenił wartość przekładów łacińskich i również z tego powodu był krytykowany. W dziele tym podzielił rękopisy na trzy grupy: majuskuły, minuskuły i lekcjonarze. Wprowadził też system znakowania rękopisów. Na oznaczenie majuskułów posłużył się dużymi literami alfabetu łacińskiego (A, B, C, D), natomiast na oznaczenie minuskułów użył cyfr arabskich (1, 2, 3, 4).

Uwagi

  1. ↑ Textus receptus mówił: „Który jako Bóg objawił się w ciele”, u Wettsteina jedynie: „Który objawił się w ciele”.

Przypisy

  1. ↑ Bart D. Ehrman: Przeinaczanie Jezusa. (przeł.) Mieszko Chowaniec. Warszawa: Wydawnictwo CIS, 2009, s. 134-138. ISBN 978-83-85458-27-2.
  2. ↑ Frederic George Kenyon: Our Bible and the Ancient Manuscripts. Wyd. 4. London: 1903, s. 117.

Linki zewnętrzne