José da Cunha de Azevedo Coutinho

José Joaquim da Cunha de Azevedo Coutinho[1] (ur. 1742 w Campos, zm. 12 września 1821 w Lizbonie) – portugalski duchowny katolicki, biskup, inkwizytor oraz ekonomista.

Życiorys

Urodził się na terenie dzisiejszej Brazylii (wówczas kolonii portugalskiej). W latach 70. XVIII wieku wyjechał na studia na uniwersytet w Coimbrze. Uzyskał tytuł licencjata prawa kanonicznego w 1785 i w tym samym roku przyjął święcenia subdiakonatu, a w czerwcu 1786 święcenia kapłańskie. Równolegle został też urzędnikiem trybunału inkwizycyjnego w Lizbonie.

12 września 1794 został mianowany biskupem diecezji Olinda w Brazylii. Przybył do swej diecezji dopiero cztery lata później, jednak w 1802 ponownie powrócił do Portugalii. 6 października 1806 został przeniesiony do diecezji Elvas, a 11 września 1818 otrzymał nominację na generalnego inkwizytora Portugalii. W 1820 poparł jednak liberalną rewolucję w kraju i w marcu 1821 nie sprzeciwił się ostatecznemu zniesieniu inkwizycji, będąc tym samym ostatnim w dziejach zwierzchnikiem portugalskiej inkwizycji.

Azevedo Coutinho jest autorem dzieła Ensaio economico sobre o comercio de Portugal e suas colonias, opublikowanego w Lizbonie w 1794[2] i poświęconego gospodarce portugalskich kolonii, w tym zwłaszcza Brazylii. Był on zwolennikiem liberalizacji handlu między Portugalią a jej koloniami, krytykował organizację pracy w kopalniach i opowiadał się za większą autonomią gospodarczą kolonii, przy utrzymaniu ich politycznej zależności od Portugalii. Był także autorem kilku innych dzieł poświęconych gospodarce kolonii. Sprzeciwiał się zniesieniu niewolnictwa w koloniach.

Zmarł w wieku 79 lat. Ponad rok przed śmiercią, w maju 1820, zrezygnował z biskupstwa Elvas.

Przypisy

  1. Jego nazwisko jest podawane też jako da Cunha Azeredo Coutihno.
  2. Dostępna na www.archive.org.

Bibliografia

  • José Joaquim da Cunha de Azeredo Coutinho
  • Francisco Bethencourt: The Inquisition. A Global History. Cambridge University Press, 2009, s. 426–427. ISBN 978-0-521-74823-0.
  • Remigius Ritzler: Hierarchia Catholica. T. VI. Padwa: 1958, s. 317. (łac.).
  • A.J. Saraiva, H.P. Salomon, I.S.D. Sassoon, The Marrano Factory: The Portuguese Inquisition and Its New Christians 1536-1765, BRILL 2001, s. 379