Julian Szczerba

Julian Konstanty Szczerba

major żandarmerii
Data i miejsce urodzenia	26 kwietnia 1894 Lwów
Data i miejsce śmierci	7 października 1943 Oflag VI B Dössel
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	1 Pułk Piechoty 26 Szwadron Żandarmerii Polowej Etapowej 3 Dywizjon Żandarmerii 5 Dywizjon Żandarmerii Grupa Operacyjna „Śląsk”
Stanowiska	dowódca szwadronu żandarmerii zastępca dowódcy dywizjonu dowódca żandarmerii grupy operacyjnej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Informacja o zgonie Juliana Szczerby przesłana jego bratu przez Niemiecki Czerwony Krzyż w 1943 roku. Dokument oryginalny w posiadaniu rodziny.

Julian Konstanty Szczerba (ur. 26 kwietnia 1894 we Lwowie, zm. 7 października 1943 w Oflagu VI B Dössel) – major żandarmerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Julian Konstanty Szczerba urodził się 26 kwietnia 1894 roku we Lwowie^[1]. Tam też ukończył gimnazjum filologiczne. Należał do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Od 15 listopada 1912 roku pełnił służbę w Związku Strzeleckim we Lwowie jako dowódca plutonu oraz instruktor. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich. Początkowo służył w 1 pułku piechoty^[2]. Od 30 marca 1915 roku był wykazany w VI baonie, w którym pełnił służbę do września 1917 roku. Zachorował, leczył się w Modlinie, Przemyślu, Krakowie, po czym przebywał w Stacji Zbornej w Wiedniu^[3]. Po kryzysie przysięgowym został aresztowany i uwięziony w Przemyślu. Po ucieczce z więzienia ponownie aresztowany i więziony w Bolechowie, a następnie jako politycznie podejrzany został internowany w obozie Chust na Węgrzech i w Attimis we Włoszech. Następnie został wcielony do cesarskiej i królewskiej armii^[2]. Służył w 10 pułku piechoty, a następnie w 4 pułku strzelców. 2 września 1918 roku zdezerterował^[3]. Po przybyciu do Warszawy wstąpił do żandarmerii Polskiej Siły Zbrojnej. W listopadzie 1918 roku wziął udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie^[2].

19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w żandarmerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich^[4]. W 1921 roku dowodził 26 szwadronem żandarmerii polowej etapowej^[5]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 1 dywizjonie żandarmerii polowej etapowej, a jego oddziałem macierzystym był 9 dywizjon żandarmerii wojskowej^[6]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii. Jego oddziałem macierzystym był 3 dywizjon żandarmerii^[7]. Służbę w 3 dywizjonie żandarmerii w Grodnie pełnił przez kolejnych dwanaście lat^{[8][9][10][11]}. 1 grudnia 1924 roku awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii^[12]. Później został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 7,5 lokatą w korpusie oficerów żandarmerii^[13].

W 1934 roku został przeniesiony do 5 dywizjonu żandarmerii w Krakowie na stanowisko zastępcy dowódcy dywizjonu^[14]. 27 czerwca 1935 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii^[15]. Na stanowisku zastępcy dowódcy dywizjonu pozostawał do 1939 roku^[16].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku był dowódcą żandarmerii Grupy Operacyjnej „Śląsk”^[17]. W czasie kampanii dostał się do niemieckiej niewoli.

Zmarł 7 października 1943 roku w Oflagu VI B Dössel i został pochowany na tamtejszym cmentarzu^[18].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)^[19]
• Złoty Krzyż Zasługi^[20]
• Srebrny Krzyż Zasługi (3 sierpnia 1928)^[21][1]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Tadeusz Wawrzyński. Oficerowie żandarmerii kawalerowie Krzyża i Medalu Niepodległości. „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej”. 24, s. 104–116, 2001. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe. 
• Jan Suliński: Żandarmeria organ bezpieczeństwa armii 1918–1945. Warszawa: Kompas II, 2003. ISBN 83-912638-5-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Danuta Poźniakowska-Hanak. Żandarmeria Polowa i Wojskowa w latach 1918–1939. „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej”. 28, 2006. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe. 
• Julian Szczerba. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-05-19].
• Aleksander Zadorecki, Borys Zadorecki: Cmentarz Dössel. Spis alfabetyczny pochowanych. BorOl, 2010. [dostęp 2017-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-10)].