Kalendarium powstania warszawskiego – 6 sierpnia

Kalendarium
powstania warszawskiego
Flaga PPP.svg
lipiec
 30
31 
sierpień
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031 
wrzesień
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
październik
 1
2345678

6 sierpnia, niedziela

Powstańcy przebiegający ul. Chłodną

O godzinie 6.00 rusza natarcie oddziałów gen. Reinefartha na cmentarze. Niemcy wypierają z nich powstańców, ale wkrótce oddziały ze zgrupowania „Radosław” odbijają cmentarze ewangelicki i kalwiński.

Jednak główny kierunek natarcia sił niemieckich przebiega na osi ulic Chłodnej i Elektoralnej, w kierunku placu Żelaznej Bramy. W godzinach popołudniowych siły niemieckie osiągają Ogród Saski i pałac Brühla. Nawiązują kontakt z odciętą od dnia wybuchu powstania dzielnicą rządową i przebywającym w niej gubernatorem Ludwigiem Fischerem. Oddziały III Obwodu AK z Woli zostają rozbite. Część będzie dalej walczyć w powstaniu w rejonie ul. Grzybowskiej, reszta weźmie udział w walkach na Starym Mieście.

Rozpoczynają się kilkudniowe walki o magazyny na Stawkach. W czasie ich trwania budynki przechodziły wielokrotnie z rąk do rąk. Działania te powstrzymują niemieckie natarcie na Stare Miasto i umożliwiają przegrupowanie oddziałów powstańczych wycofanych z Woli.

Gen. Tadeusz Bór-Komorowski podejmuje decyzję o ewakuacji Komendy Głównej AK i Delegatury z dotychczasowej siedziby w fabryce Kamlera przy ul. Dzielnej 72 na Woli w kierunku Starego Miasta. Nowa kwatera Komendy Głównej mieści się (do 13 sierpnia) w gmachu szkoły powszechnej przy ul. Barokowej[1]. Tego samego dnia zgrupowanie kpt. Gustawa Billewicza wycofuje się z rejonu browaru Haberbuscha przy Grzybowskiej do gmachu sądów na Lesznie. Po ciężkich walkach, wycofują się z Woli do Śródmieścia oddziały pod dowództwem kpt. Wacława Stykowskiego.

W Śródmieściu zaczyna działać Harcerska Poczta Polowa. Na terenie warsztatów naprawczych taboru kolejowego w Pruszkowie Niemcy zakładają „Dulag 121” – obóz przejściowy dla ludności cywilnej, ewakuowanej ze stolicy. Przejdzie przezeń ponad pół miliona warszawiaków.

Tablica przy ul. Karolkowej 49

Trwa rzeź Woli. Na ulicy Wolskiej, w ruinach wypalonego budynku, koło Szpitala Zakaźnego św. Stanisława, rozstrzelani zostają mieszkańcy domu przy ul. Elektoralnej 47. Niemcy palą Szpital Karola i Marii przy ul. Leszno, gdzie mordują od 100 do 200 pacjentów oraz kilku członków personelu[2]. Tego dnia zostali również rozstrzelani redemptoryści z klasztoru przy ul. Karolkowej 49[3].

Tego dnia Józef Stalin wydał rozkaz frontom radzieckim na kierunku warszawskim o przejściu do „aktywnej obrony” co oznaczało zaprzestanie ofensywy na stolicę. Informację tę jako pierwsza podaje w Warszawie gazeta AK „Świt Polski”. W odpowiedzi, w dniu 8 sierpnia Radio Moskwa podejmuje działania dezinformacyjne, wzywając: aby nikt nie wierzył Świtowi, który kłamie mówiąc iż ustały pod Warszawą wszelkie działania Armii Czerwonej[4].

W dalszej części komunikatu Radio Moskwa rozpowszechnia kolejne nieprawdziwe informacje o rzekomym zaangażowaniu sił Armii Czerwonej w walkach:

Nie wierzcie temu, warszawiacy, nie wierzcie, bohaterowie (...) setki tysięcy żołnierzy sprzymierzonej armii czerwonej, a z nią 120-tysięczna armia gen. Berlinga walczy u wrót Warszawy (...) kwestią dni jest wyzwolenie wasze...[4]

Zginęła Krystyna Wańkowicz – córka pisarza Melchiora Wańkowicza, sanitariuszka w batalionie „Parasol”.

Tego dnia, w rocznicę wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej, na ulicy Długiej odbyła się jedyna podczas powstania defilada wojsk powstańczych. Żołnierze Batalionu „Gozdawa” przemaszerowali po mszy od kościoła garnizonowego do pałacu Raczyńskich[5].

Przypisy

  1. Robert Bielecki: Długa 7 w powstaniu warszawskim. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 1994, s. 37.
  2. Maja Motyl, Stanisław Rutkowski: Powstanie Warszawskie – rejestr miejsc i faktów zbrodni. Warszawa: GKBZpNP-IPN, 1994, s. 84.
  3. Janusz Dołbakowski, Marian Sojka (wyb. i opr.): Pamiętamy o Was… Pamięci 30 redemptorystów zamordowanych w Powstaniu Warszawskim. Pelplin: Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum”, 2000, s. 18–21. ISBN 83-88487-21-3.
  4. a b Cytat: Władysław Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski, Wydawnictwo Platan, Warszawa 2004, ​ISBN 83-89711-10-9​, tom 3, s. 695-696.
  5. Robert Bielecki: Długa 7 w powstaniu warszawskim. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 1994, s. 17.

Media użyte na tej stronie

Powstanie Warszawskie powstańcy przebiegający ulicą Chłodną.jpg
Powstanie Warszawskie, powstańcy przebiegający ulicą Chłodną
Flaga PPP.svg
Flaga Armii Krajowej; symbol na fladze jest złożeniem liter "P" i "W", będących skrótem od "Polska Walcząca" (zob. Znak Polski Walczącej)
Karolkowa 49.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Zuska (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Przy ul. Karolkowej 49 na warszawskiej Woli (fot Zu)