Kamienica Prażmowskich w Warszawie
 nr rej. nr rej.: 236/515 z 1.07.1965 | |
 Kamienica Prażmowskich, fasada (2021) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | Warszawa |
| Adres | ul. Krakowskie Przedmieście 87 |
| Typ budynku | kamienica |
| Ukończenie budowy | około 1660 (północna) |
| Ważniejsze przebudowy | 1754, 1762–1768 |
| Zniszczono | spłonęła w 1939, 1944 |
| Odbudowano | 1948–1949 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
| 52°14′48,67″N 21°00′47,37″E/52,246853 21,013158 | |
Kamienica Prażmowskich, także kamienica Pastoriusa, Leszczyńskich, Rautenstrauchów lub Dobrycza – rokokowo-klasycystyczna kamienica znajdująca się w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście 87.
Historia
Zbudowana ok. 1660 dla Joachima Pastoriusa, lekarza i historiografa królewskiego, jako dwupiętrowa z czteroosiową fasadą. Od połowy XVII wieku była własnością ławnika warszawskiego K. Waltera, od 1666 Mikołaja Prażmowskiego kanclerza wielkiego koronnego i prymasa Polski.
W 1754, po przejęciu przez rodzinę Leszczyńskich, przebudowana na rokokowy pałacyk z pięcioosiową fasadą według projektu Jakuba Fontany. Od strony ul. Senatorskiej znajduje się drugi dom frontowy w stylu klasycystycznym. W miejscu południowej części kamienicy przed 1795 dobudowano nowy segment.
Następnie przeszła w ręce rodu Rautenstrauchów. W 1804 została kupiona przez kupca Stefana Dobrycza.
Spalona podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939. Wnętrza zniszczone w 1944, jednak fasada przetrwała wojnę z niewielkimi uszkodzeniami. Fragmentarycznie rozebrana przy budowie tunelu Trasy W–Z, została odbudowana w latach 1948–1949 według wyglądu z końca XVIII wieku na podstawie projektu Zygmunta Stępińskiego. W latach 2002–2003 została odrestaurowana. Nad wejściem do kamienicy znajduje się jedna z dwóch odtworzonych po wojnie w Warszawie tablic libertacyjnych[1].
Kamienica jest połączona z sąsiednią kamienicą Johna. Jest siedzibą Domu Literatury.
Wygląd
Kamienica rokokowo–klasycystyczna, czterokondygnacyjna, pięcioosiowa. Fasada główna ozdobiona portalem, balkony z ażurowymi balustradami. W portalu znajduje się krata z herbem Leszczyńskich[2].
Mariusz Karpowicz zaliczył ją do najpiękniejszych kamienic rokokowych w Polsce[3].
Przypisy
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 7, 114. ISBN 83-01-06109-X.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 310. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Mariusz Karpowicz: Sztuka polska XVIII w.. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i FIlmowe, 1985, s. 111.
Bibliografia
- Bartłomiej Kaczorowski: Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994. ISBN 83-01-08836-2.
- Jerzy S. Majewski: Warszawa nieodbudowana. Królestwo Polskie 1815–1840. Warszawa: VEDA, 2009. ISBN 978-83-61932-00-0.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kamienica Prażmowskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 87 w Warszawie
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tablica libertacyjna przy ul. Krakowskie Przedmieście 87 w Warszawie