Kamienica przy ulicy Młyńskiej 2 w Katowicach

Kamienica przy ulicy Młyńskiej 2

Kamienica od strony katowickiego Rynku
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Adres	ul. Młyńska 2 / ul. Pocztowa 5, 40-098 Katowice
Typ budynku	kamienica mieszkalno-handlowo-biurowa
Styl architektoniczny	neobarok
Architekt	Louis Dame
Kondygnacje	5+1
Ukończenie budowy	1898[1][2] lub 1900–1901[3]
Położenie na mapie Katowic Kamienica przy ul. Młyńskiej 2
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kamienica przy ul. Młyńskiej 2
Położenie na mapie województwa śląskiego Kamienica przy ul. Młyńskiej 2
50°15′31,15″N 19°01′15,03″E/50,258653 19,020842

Kamienica przy ulicy Młyńskiej 2 w Katowicach – narożna kamienica mieszkalno-handlowo-biurowa, położona w narożniku ulic Młyńskiej 2 i Pocztowej 5 w Katowicach, na terenie dzielnicy Śródmieście. Powstała ona na przełomie XIX i XX wieku w stylu neobarokowym prawdopodobnie według projektu Louisa Damego. Wpisana do gminnej ewidencji zabytków. Pomieszczenia kamienicy w znacznej części są zajmowane przez wydziały Urzędu Miasta Katowice.

Historia

Kamienica od strony północnej w okresie przedwojennym

Zanim powstała obecna kamienica, w jej miejscu stał jednopiętrowy budynek hotelu Kotzura o nazwie Hotel zum Prinz der Pruessen^[4] oraz dwukondygnacyjny, neorenensansowy dom^[2]. Obecna zaś kamienica została wzniesiona w 1898 roku^[2][1] bądź w latach 1900–1901^[4][3], a za projekt odpowiedzialny był prawdopodobnie Louis Dame^[5][2]. Budynek ten na początku XX wieku stał się częstym motywem pocztówek z Katowic^[6].

W budynku ulokowano placówkę Miejskiej Komunalnej Kasy Oszczędnościowej, której prezesem w okresie międzywojennym był prezydent Katowic Adam Kocur. W okresie międzywojnia budynek mieścił również Biuro Adresowe i Biuro Meldunkowe Magistratu^[7], a także część placówek miejskich, w tym m.in.: Urząd Statystyczny, Urząd Stanu Cywilnego, Biura Mieszkaniowe, Turystyczne i Prasowe oraz Policję Miejską^[8]. W okresie Polski Ludowej na parterze kamienicy działał oddział banku PKO^[7].

W 1999 roku w kamienicy pod adresem Młyńska 2 mieściła się księgarnia muzyczna, I oddział Katowice PKO Banku Państwowego oraz Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Katowicach^[9], natomiast pod adresem Pocztowa 5: Zarząd Wojewódzki Związku Sybiraków, Zarząd Okręgowy Związku Inwalidów Wojennych RP, oddział miejski w Katowicach Polskiego Związku Emerytów i Rencistów i Inwalidów oraz sklep z tkaninami jedwabnymi^[10]. W marcu 2002 roku rozstrzygnięto konkurs na hejnał miasta Katowice, który jest do dziś odgrywany z wieży kamienicy^[11].

Charakterystyka

Fragment szczytu naroża kamienicy z widocznymi dwoma kolumnami w formie postaci kobiecych, a pomiędzy nimi u góry inskrypcja z datami 1900–1901 oraz zegar

Kamienica znajduje się na terenie katowickiej dzielnicy Śródmieście. Ma ona dwa adresy: ulica Młyńska 2 i ulica Pocztowa 5. Jest to kamienica mieszkalno-handlowo-biurowa z 1898 roku^[2][1] bądź z lat 1900–1901^[4]. Wybudowana została w stylu neobarokowym, a zaprojektował ją architekt Louis Dame^[5]. Powstała ona z czerwonej cegły na planie trójkąta^[12]. W ściętym narożniku mieści się wejście na dziedziniec wewnętrzny^[6]. Powierzchnia zabudowy kamienicy wynosi 676 m². Ma ona 5 kondygnacji nadziemnych i 1 podziemną^[13]. Kamienica jest przykryta dwuspadowym dachem z lukarnami^[6].

Elewacja kamienicy ma bogate detale, w szczególności w narożu^[14]. Narożnik zwieńczony jest kopułą nawiązującą do rozwiązań barokowych. Po bokach zegara widnieją szczyty z oknami zwieńczone sterczynami. Naroże tworzy lekko wysunięty wykusz z trzema balkonami, ujętymi na poziomie drugiej i trzeciej kondygnacji dwiema kolumnami^[14] w wielkim porządku. Na poziomie czwartej kondygnacji widoczne są rzeźby kobiet umieszczone na kolumnach. Całość zamyka szczyt z kartuszem z inskrypcją zawierającą daty 1900–1901^[5].

W skrajnych osiach obydwu elewacji zastosowano pozorne ryzality z ozdobnymi szczytami zwieńczonymi sterczyną^[14]. Elewacja od strony ulicy Młyńskiej ma łącznie trzy pozorne ryzality, natomiast od strony ulicy Pocztowej dwa (w pierwszej i ostatniej osi)^[6]. W czwartej osi elewacji od strony ulicy Pocztowej znajdują się balkony z tralkowymi balustradami. Dodatkowo obydwie elewacje ozdabiają pilastry w wielkim porządku. Okna ujęte są w ozdobne obramienia, na poziomie drugiej kondygnacji zwieńczone naczółkami. Dekoracje wokół okien trzeciej i czwartej kondygnacji są nieco skromniejsze^[14].

W budynku zachowała się oryginalna klatka schodowa w jego wschodniej części, stalowe dwubiegowe schody z tralkową drewnianą balustradą oraz ceramiczne posadzki^[6].

Kamienica wpisana jest do gminnej ewidencji zabytków – kartę opracowało Biuro Konserwatora Zabytków Urzędu Miasta Katowice w grudniu 2012 roku^[3]. W systemie REGON pod koniec sierpnia 2021 roku pod adresem ul. Młyńska 2 i ul. Pocztowa 5 zarejestrowane były po dwa podmioty gospodarcze^[15], w tym oddział Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej pod adresem ul. Pocztowa 5^[16]. Ponadto działa tu część wydziałów Urzędu Miasta Katowice^[7].

Z wieży kamienicy codziennie o godzinie 12:00^[12] odgrywany jest hejnał miasta Katowice^[11].

Przypisy

Bibliografia

• JerzyJ. Abramski JerzyJ., Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000, ISBN 83-913341-0-4  (pol.).
• MichałM. Bulsa MichałM., Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, ISBN 978-83-63780-28-9  (pol.).
• BarbaraB. Klajmon BarbaraB., Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8  (pol.).
• BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Spacer po Katowicach. Chleb ze złotej mąki, katowice.wyborcza.pl, 25 sierpnia 2016 [dostęp 2021-08-29]  (pol.).