Kamilla Kancewicz

Kamilla Kancewicz

Leonia Kancewicz

Data i miejsce urodzenia	30 listopada 1879 Warszawa
Data i miejsce śmierci	27 października 1952 Warszawa
Zawód, zajęcie	lekarz, polityk, publicystka
Narodowość	polsko-żydowska
Partia	PPS, KPP
Rodzice	Gustaw Horwitz Julia zd. Kleinmann
Partner	Jan Kancewicz
Dzieci	Jan Kancewicz
Krewni i powinowaci	Janina Mortkowiczowa, Jakub Mortkowicz, Hanna Mortkowicz-Olczakowa, Joanna Olczak-Ronikier, Maksymilian Horwitz
Odznaczenia

Kamilla Kancewicz z domu Horwitz, znana również jako Leonia Aleksandrowna Kancewicz (ur. 30 listopada 1879 w Warszawie, zm. 27 października 1952 tamże) – polska działaczka komunistyczna pochodzenia żydowskiego, psychiatra, redaktorka komunistycznego pisma Robotnica; członkini Polskiej Partii Socjalistycznej i opozycyjnej frakcji Komunistycznej Partii Polski.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie żydowskiej jako córka Gustawa Horwitza (1844–1882) i Julii de domo Kleinmann (1845–1912). Jej dziadek ze strony ojca, Lazar Horowitz (1804–1868) był naczelnym rabinem Wiednia.

W 1916 urodziła syna, Jana Kancewicza. W 1929 została oskarżona z paragrafu 102 Kodeksu Tagancewa i aresztowana. Więzienie opuściła w 1930, po czym wyemigrowała z synem do ZSRR. W okresie wielkiej czystki aresztowana przez NKWD i więziona. Powróciła do Warszawy po II wojnie światowej.

Pracowała jako dyrektor poradni zdrowia psychicznego w Warszawie. Jest autorką wielu opracowań i referatów dotyczących psychiatrii społecznej oraz pracy Schizofrenia w wieku dziecięcym (1923), w której zwracała uwagę na domniemaną rolę negatywnych warunków środowiskowych w patogenezie schizofrenii^[1].

Zmarła na atak serca, czytając informację Trybuny Ludu o aresztowaniach w Moskwie kremlowskich lekarzy pochodzenia żydowskiego^[2], co było uważane za wstęp do kolejnej fali terroru. Została pochowana w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A26-tuje-24)^[3].

Była siostrą Maksymiliana Horwitza.

Wybrane prace

• Über die Histologie des embryonalen Knochenmarkes, 1904
• Merkfähigkeit bei Hysterie und Psychopathie, 1914
• Schizofrenia w wieku dziecięcym, 1923
• Sterylizacja na usługach imperializmu. Służba Zdrowia 15/16, s. 4, 1952

Oznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1947)^[4]
• Order Sztandaru Pracy I klasy (1950)^[5]

Przypisy

Bibliografia

• Okoliczności śmierci w wywiadzie z Joanną Olczak-Ronikier w Tygodniku Powszechnym, 22.09.2002, nr 38 (2776).
• [red.], Kancewiczowa z Horwitzów Kamilla, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XI (redaktor naczelny Emanuel Rostworowski), Wrocław-Warszawa-Kraków 1964–1965, s. 599–600 (tu data śmierci: 17 października 1952)
• [red.], Horwitz-Kancewiczowa Kamila, [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, tom 2: E–J, redaktor naczelny Feliks Tych, Warszawa 1987, s. 556
• JoannaJ. Olczak-Ronikier JoannaJ., W ogrodzie pamięci, ISBN 83-240-0110-7 .