Kanakinumab

Kanakinumab
Identyfikacja
Inne nazwy i oznaczenia

Ilaris

DrugBank

DB06168

Klasyfikacja medyczna
ATC

L04 AC08

Farmakokinetyka
Biodostępność

ok. 70%

Okres półtrwania

26 dni

Metabolizm

nieokreślony

Wydalanie

nieokreślone

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

zastrzyk podskórny

Objętość dystrybucji

6,01 l (u pacjenta ważącego 70 kg)

Kanakinumab (nazwa handlowa Ilaris, wcześniej znany jako ACZ885)[1] – ludzkie przeciwciało monoklonalne rozpoznające interleukinę 1β. Nie wykazuje zdolności do wywoływania reakcji krzyżowych z innymi interleukinami z rodziny interleukiny 1, włącznie z interleukiną 1α[2].

Wskazania

Kanakinumab został zatwierdzony w czerwcu 2009 przez amerykańską Agencję Żywności i Leków oraz w październiku 2009 przez Europejską Agencję Leków jako lek do stosowania w okresowych zespołach zależnych od kriopiryny (CAPS, od ang. cryopyrin-associated periodic syndrome)[3][4]. Termin CAPS odnosi się do grupy zespołów autoimmunologicznych, a mianowicie rodzinnego zespołu autoimmunologicznego indukowanego zimnem (FCAS), zespołu Muckle’a-Wellsa i wieloukładowej choroby zapalnej o początku w okresie noworodkowym (NOMID).

Lek został opracowany przez firmę Novartis w celu leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów, jednak badań nie zdołano ukończyć do października 2009[5]. W 2008 substancja była poddawana badaniom klinicznym I fazy odnośnie zastosowania w leczeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc[6], dny moczanowej i choroby wieńcowej[7].

Wydane w 2013 roku Europejskie publiczne sprawozdanie oceniające (EPAR) dotyczące leku Ilaris dopuszcza jego zastosowanie poza zespołami z grupy CAPS w:

Działanie

U pacjentów z CAPS i SIJA kanakinumab ogranicza stan zapalny poprzez wiązanie produkowanej w nadmiarze prozapalnej interleukiny 1β. Natomiast w ostrym dnawym zapaleniu stawów gromadzące się złogi kryształów moczanów w stawach powodują w następstwie wzrost stężenia interleukiny 1β. Związanie interleukiny przez kanakinumab pozwala ograniczyć objawy zapalne towarzyszące chorobie[9].

Uwagi dotyczące leku

  • Stosowanie leku wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia poważnych infekcji.
  • Nieznany jest wpływ leku na rozwój nowotworów (jednak jak każdy inny lek immunosupresyjny może sprzyjać ich rozwojowi).
  • Podczas stosowania leku zaobserwowano reakcje nadwrażliwości.
  • Pacjentom nie wolno podawać szczepionek żywych podczas terapii kanakinumabem.
  • U pacjentów z ogólnoustrojowym młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów podczas terapii lekiem nie zaobserwowano wzrostu zapadalności na zespół aktywacji makrofagów (jednak na podstawie tych krótkotrwałych obserwacji nie można wysnuć ostatecznych wniosków)[9].

Interakcje

  • Nie zaleca się stosowania kanakinumabu w skojarzeniu z inhibitorami TNF ze względu na zwiększenie ryzyka wystąpienia poważnych infekcji.
  • W przypadku stosowania leków o wąskim indeksie terapeutycznym metabolizowanych przez cytochrom P450 (np. warfaryna) należy monitorować stężenie leku i jego wpływ na organizm oraz w razie konieczności dostosować dawkę leku przy jednoczesnym stosowaniu z kanakinumabem[9].

Przypisy

  1. Eugen Dhimolea. Canakinumab. „MAbs”. 2 (1), s. 3–13, 2010. DOI: 10.4161/mabs.2.1.10328. PMID: 20065636. PMCID: PMC2828573. 
  2. HJ Lachmann, Kone-Paut I, Kuemmerle-Deschner JB i wsp.. Use of canakinumab in the cryopyrin-associated periodic syndrome. „New Engl J Med”. 360 (23), s. 2416–25, 4 czerwca 2009. DOI: 10.1056/NEJMoa0810787. PMID: 19494217. 
  3. New biological therapy Ilaris approved in US to treat children and adults with CAPS, a serious life-long auto-inflammatory disease. Novartis, 200-06-18. [dostęp 2009-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-22)].
  4. Yuet Wan: Canakinumab (Ilaris) and rilonacept (Arcalyst) approved in EU for treatment of cryopyrin-associated periodic syndrome. National electronic Library for Medicines, 2009-10-29. [dostęp 2010-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-26)].
  5. Safety, Tolerability and Efficacy of ACZ885 (Canakinumab) in Patients With Active Rheumatoid Arthritis, [w:] ClinicalTrials.gov [online], National Institutes of Health, NCT00784628 [dostęp 2010-08-21] (ang.).
  6. Yasothan U, Kar S. Therapies for COPD. „Nat Rev Drug Discov”. 7 (4), s. 285, 2008. DOI: 10.1038/nrd2533. 
  7. Cardiovascular Risk Reduction Study (Reduction in Recurrent Major CV Disease Events), [w:] ClinicalTrials.gov [online], National Institutes of Health, NCT01327846 [dostęp 2017-11-18] (ang.).
  8. Streszczenie EPAR dla ogółu społeczeństwa – Ilaris (kanakinumab) (pol.). EMA. [dostęp 2014-06-14].
  9. a b c Ilaris – ulotka USA