Kanonierki typu İntibah

Kanonierki typu İntibah
Użytkownicy Imperium Osmańskie
StoczniaTersane-i Amire, Konstantynopol
Wejście do służby1866
Wycofanie1909
Zbudowane okręty3
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność165 ton
Długość40,4 m
Szerokość6,7 m
Zanurzenie3,2 m
Napęd1 maszyna parowa,
1 kocioł, 1 śruba, 960 ihp
Prędkość12 w
Załoga35
Uzbrojenie4 × 18 funtów (pierwotne)

Kanonierki typu İntibah – typ trzech wczesnych kanonierek parowych marynarki Imperium Osmańskiego, z drugiej połowy XIX w. Okręty te służyły podczas wojen rosyjsko-tureckiej (1877–1878), w czasie której wiodący okręt tego typu został, jako pierwsza jednostka w historii, zatopiona samobieżną torpedą Whiteheada.

Okręty zamówiono w 1865 roku i w tym samym roku położono stępkę pod dwa z nich; rok później pierwsze dwa okręty zostały zwodowane i przyjęte do służby (trzeci z rocznym opóźnieniem). Miały drewniane kadłuby o długości 40,4 m, szerokości 6,7 m i zanurzeniu 3,2 m. Okręty wyposażone były w jedną, jednocylindrową maszynę parową, która napędzała jedną śrubę; parę dostarczał pojedynczy kocioł. Zapas węgla wynosił 20 ton; kanonierki miały też w pełne ożaglowanie typu szkuner. Na próbach rozwijały prędkość 12 węzłów, ale w latach 1880. osiągały tylko 8 w.[1]

Pierwotne uzbrojenie składało się z czterech dział osiemnastofuntowych. W 1877 roku przezbrojono je w dwie armaty kal. 100 mm i jedną 57 mm, a w 1880 roku ponownie, w cztery działa 76 mm QF[a] Kruppa i 2 działka szybkostrzelne Hotchkissa[1].

W skład typu wchodziły trzy okręty:

  • „İntibah” – stępkę położono w 1866 roku, zwodowano, przeprowadzono próby i przyjęto do służby rok później[1]. W czasie wojny rosyjsko-tureckiej, 15 stycznia 1878 roku (26 stycznia[2] starego porządku) został trafiony torpedami kutrów „Czesme” i „Sinope” i zatopiony, jako pierwsza ofiara torpedy samobieżnej[3]. Wystrzelone z dystansu poniżej 85 metrów torpedy doszczętnie zniszczyły niewielką jednostkę, pełniącą wówczas służbę dozorową na redzie Batumi[4]. Na okręcie zginęło 23 członków załogi[1].
  • „Müjderesan” – budowę rozpoczęto w 1865 roku, w 1866 okręt zwodowano i po próbach przyjęto do służby. W latach 1888–1889 został wyremontowany w macierzystej stoczni, a następnie rozpoczął służbę w Basrze, gdzie w 1908 roku został wycofany ze służby i sprzedany w celu rozbiórki[1].
  • „Ziver-i Deriya” – zwodowana, przetestowana i przyjęta do służby w 1866, którą pełniła aż do wycofania w 1909 roku[1].

Uwagi

  1. Czyli strzelające amunicją z łuską, w odróżnieniu od zwykłych dział odtylcowych

Przypisy

  1. a b c d e f Langensiepen i Güleryüz 1995 ↓, s. 162.
  2. Langensiepen i Güleryüz 1995 ↓, s. 6.
  3. Jan Gozdawa-Gołębiowski: Od wojny krymskiej do bałkańskiej. Gdańsk: 1985, s. 239. ISBN 83-215-3259-4.
  4. Paweł Piotr Wieczorkiewicz: Historia wojen morskich. T. II: Wiek pary. Londyn: Wydawnictwo Puls, 1995, s. 245. ISBN 1-85917-030-7.

Bibliografia

  • Bernd Langensiepen, Ahmet Güleryüz: The Ottoman Steam Navy 1828–1923. London: Conway Maritime Press, 1995. ISBN 978-0-85177-610-1. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg
The Ottoman flag of 1844–1922. Late Ottoman flag which was made based on the historical documents listed in the Source section. Note that a five-pointed star was rarely used in the star-and-crescent symbol before the 19th century.