Kaplica św. Barbary w Warszawie (Śródmieście)

Kaplica św. Barbary i Kościół świętych Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie

nr rej. 612 z dnia 1.07. 1965 (kaplica św. Barbary) A-1601 z 27.11.2020 (kościół Świętych Apostolów Piotra i Pawła)
Kaplica św. Barbary, widok od ulicy Wspólnej
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	Wspólna 68
Styl architektoniczny	neoromański
Architekt	pierwotny – Edward Cichocki, odbudowa 1944 – Stanisław Marzyński
Rozpoczęcie budowy	1782
Ważniejsze przebudowy	1883-1886, 1945-1957
Zniszczono	wysadzono go w 1944
Odbudowano	1957
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Kaplica św. Barbary i Kościół świętych Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kaplica św. Barbary i Kościół świętych Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kaplica św. Barbary i Kościół świętych Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie
52°13′33,74″N 21°00′28,35″E/52,226039 21,007875
Strona internetowa

Kaplica św. Barbary w Warszawie – kaplica na terenie pomiędzy dzisiejszymi ulicami Emilii Plater, Nowogrodzką, św. Barbary i Wspólną. Kaplica św. Barbary istnieje od 1782 roku. W latach 1883–1886 wzniesiono w jej sąsiedztwie nowy kościół św. Apostołów Piotra i Pawła całkowicie zniszczony w 1944 r. W latach 1946–1957 odbudowano go według zupełnie nowych planów.

Kaplica św.Barbary

Historia kościoła

Początki

Historia rozpoczyna się wraz z rokiem 1782, kiedy to założono Cmentarz Świętokrzyski. Na początku parafianie nie chcieli tam nikogo grzebać. Dopiero w 1788 roku cmentarz zaczął służyć swojemu przeznaczeniu z inicjatywy ks. Gabryela Wodzyńskiego, który napisał w swoim testamencie, iż chce, aby jego ciało właśnie tam pochowano. Jednak nie na długo cieszył się swoją popularnością, gdyż w 1836 roku władze zabroniły dalszego pochówku ze względu na tworzenie się ścieków wody zaskórnej. Cmentarz i kościółek leżący niedaleko niego zaczęły zamieniać się w ruiny.

Kaplica jako parafia

Kościół znów zaistniał, gdy 1 września 1866 roku przeznaczono go na kościół parafialny pod wezwaniem św. Barbary. Mógł on pomieścić zaledwie 200 osób. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na powiększenie budynku zapadła decyzja o jego rozbudowie. W 1881 roku wybudowano boczną kaplicę mieszczącą tyle samo osób. Jednak i ta rozbudowa okazała się niewystarczająca. Zaczęto więc w 1883 roku budować nowy, większy kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła.

Styl kaplicy

Kaplica jest zbudowana w stylu klasycystycznym. Zewnętrzny wystrój utrzymuje prostotę i równowagę układu, ma kształt spokojny i skromny. Charakteryzuje się oszczędnym stosowaniem dekoracji i zdobnictwa. Od strony podwórka znajduje się fasada o liniach prostych bez znacznych wygięć i skrętów (wyniosły front ukazuje lekko cofnięte wejście: wnękę opartą na pilastrach). Nad wejściem znajduje się tympanon w kształcie trójkąta. Pionowym akcentem wieńczącym budynek jest wieżyczka z umieszczonym w środku kielichem i hostią. Nad nią widnieje krzyż.

Ściana kaplicy

Ściana od strony ulicy Wspólnej zawiera kilka symbolicznych dekoracji. Na fryzie pod tympanonem umieszczony został napis z Ewangelii św. Jana: „A słowo ciałem się stało i mieszkało między nami”. W centrum znajduje się postać Św. Jana Ewangelisty. Apostoł trzyma w rękach księgę i pióro. Orzeł po jego prawej stronie trzyma w szponach zwój papieru z napisem Ewangelium. Po lewej stronie obrazu widzimy tablicę z trzema pierwszymi przykazaniami Dekalogu, natomiast prawa mieści pozostałe.

Napis na kaplicy

Nad wejściem umieszczono napis po łacinie:

Po polsku oznacza on:

napis nad wejściem do kaplicy

Kaplica dzisiaj

Obecnie na terenie kaplicy odbywają się ceremonie pożegnalne, prowadzone przez działający na terenie Parafii Św. Barbary dom pogrzebowy.

Bibliografia

• „Tygodnik Ilustrowany”, nr 28 tom II Warszawa, 14 lipca 1883 roku