Karaś pospolity

Karaś pospolity

Carassius carassius[1]
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	karpiokształtne
Rodzina	karpiowate
Rodzaj	Carassius
Gatunek	karaś pospolity
Synonimy Cyprinus carassius Linnaeus, 1758 Carassius carassius carassius (Linnaeus, 1758) Carassius carassius jacuticus Kirillov, 1956 Carassius charax (Lesniewski, 1837) Carassius gibelio minutus (Kessler, 1856) Carassius humilis Heckel, 1837 Carassius linnaei Bonaparte, 1845 Carassius linnei Malm, 1877 Carassius linnei lacustrus Malm, 1877 Carassius linnei piscinarum Malm, 1877 Carassius oblongus Heckel & Kner, 1858 Carassius vulgaris Nordmann, 1840 Carassius vulgarus crassior Walecki, 1889 Cyprinus carassius Linnaeus, 1758 Cyprinus charax Lesniewski, 1837 Cyprinus gibelio minutus Kessler, 1856 Cyprinus moles Selys-Longchamps, 1842 Cyprinus moles Valenciennes, 1842 Carassius oblongus Heckel & Kner, 1858
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
najmniejszej troski

Karaś pospolity^[3], karaś^[4] (Carassius carassius) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Występowanie

Występuje w Europie (z wyjątkiem zlewiska Oceanu Lodowatego, północnej Szkocji, Irlandii, zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego, południowych i środkowych Włoch oraz zachodniej części Bałkanów) oraz w dorzeczach większych rzek syberyjskich aż po Lenę.

Preferuje małe i płytkie zbiorniki wodne (starorzecza, glinianki, torfianki). W Polsce jest spotykany we wszystkich nizinnych wodach śródlądowych, stojących i wolno płynących, w miejscach o porośniętym roślinami podłożu. Przebywa niedaleko brzegów, przy miękkim i mulistym dnie. Niewielkie jego ilości są hodowane w gospodarstwach stawowych.

Toleruje bardzo niską zawartość tlenu. Często w takich zbiornikach o wysokiej zawartości dwutlenku węgla i siarkowodoru tworzy formę karłowatą, która ma wysmukłe, wydłużone ciało i w wieku 8–10 lat osiąga zaledwie 9–10 cm długości.

Charakterystyka

Osiąga długość 40 (50) cm i masę 1 (2) kg. Ciało bardzo mocno wygrzbiecone i krótkie, pokryte dużymi, równo ułożonymi łuskami. Płetwa grzbietowa bardzo długa, sięga niemal do nasady trzonu ogonowego. Jej górna krawędź jest wypukła, a ostatni twardy promień piłkowany (około 30 ząbków), podobnie jak ostatni twardy promień płetwy odbytowej. Głowa nieduża, otwór gębowy mały, znajduje się na końcu pyska ustawiony nieco skośnie ku górze. Zęby gardłowe ustawione są w jednym szeregu. Grzbiet i boki brunatnozłociste z zielonkawym połyskiem, brzuch żółtawy lub biały. Płetwy piersiowe i brzuszne przy nasadzie są lekko zaczerwienione.

Odżywianie

Bezkręgowce wodne, żyjące w mulistym dnie lub w jego pobliżu, rzadko rośliny.

Rozród

Tarło trwa od V do VII. Samica średniej wielkości składa kilkakrotnie ok. 200 000 jaj na płytkich miejscach, porośniętych wodnymi roślinami, do których się przykleja. Wylęg po 5–7 dniach.

Znaczenie gospodarcze w Polsce

Małe, ponieważ rośnie bardzo powoli. Często występuje w wielkich ilościach, ale osiąga bardzo niewielkie rozmiary i wówczas rybacy traktują go jako chwast rybny, mimo że jego mięso jest bardzo smaczne.

Wędkarski wagowy rekord Polski: 4,16 kg; 48,5 cm (2016).

Zobacz też

• karaś srebrzysty
• ryby Polski

Przypisy

Bibliografia

• Maria Brylińska: Ryby słodkowodne Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13100-4.