Kaseton

Strop kasetonowy w bazylice San Lorenzo we Florencji

Kaseton (skrzyniec) – wieloboczne, najczęściej kwadratowe, zagłębienie widoczne od spodu stropu, sklepienia lub kopuły charakterystyczne dla architektury rzymskiej i renesansowej.

Kaseton w stropach drewnianych otrzymywany jest przez wprowadzenie dodatkowych belek lub listew w polach pomiędzy belkami stropowymi. Stosowano je również w murowanych sklepieniach. Pierwotnie były związane z konstrukcją stropów belkowych wspartych na słupach lub kolumnach, później stały się elementem wyłącznie dekoracyjnym, wykuwanymi w kamieniu, lub formowanymi w stiuku i tynku.

Umieszczane były także od spodu na gzymsach, arkadach. Elementem zdobiącym są profilowane krawędzie belek, rzeźby (np. głowy wawelskie na Zamku Królewskim), dekoracje malarskie itp. Spotyka się także dekoracje malarskie wykonane na płaszczyźnie stropu dające złudzenie kasetonów (kasetony pozorne). Niejednokrotnie na jednym stropie występują różne formy i wielkości kasetonów.

We współczesnym budownictwie występuje szereg różnych typów materiałów określanych jako kasetony:

  • kasetony elewacyjne
  • kasetony sufitowe
  • kasetony reklamowe

Zazwyczaj są to regularne formy przestrzenne z lekkich materiałów, mające kształt prostopadłościenny i dające powtarzalny wzór na elewacji i suficie.

Zobacz też

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Ceiling SM Maggiore.jpg
Caisson ceiling in the central nave of Basilica di Santa Maria Maggiore in Rome, by Giuliano da Sangallo (16th century). The ceiling was gilt with the first gold from Americas.
7524vik Wawel. Foto Barbara Maliszewska.jpg
Autor: Barbara Maliszewska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
7530vik Wawel. Foto Barbara Maliszewska.jpg
Autor: Barbara Maliszewska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Einblick LH2 San Lorenzo Florenz.jpg
Autor: Stefan Bauer, www.ferras.at, Licencja: CC BY-SA 2.5
Einblick ins Langhaus (Richtung Chor) der Basilica di San Lorenzo di Firenz
Coffered ceilings of Mir Castle.jpg
Autor: Ritzo ten Cate from Groningen, Netherlands, Licencja: CC BY-SA 2.0
Coffered ceilings of Mir Castle
PantheonOculus.01.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0