Kasinka Mała
| Artykuł | 49°42′25″N 20°01′58″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°43'0.1"N, 20°1'59.9"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 1143 m |
| wieś | |
 Kasinka Mała i widok na Szczebel | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Dolna Wieś, Górna Wieś |
| Wysokość | 360–600[1]. m n.p.m. |
| Liczba ludności (2006) | 3388[2] |
| Strefa numeracyjna | 18 |
| Kod pocztowy | 34-734[3] |
| Tablice rejestracyjne | KLI |
| SIMC | 0451429 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Mszana Dolna _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Mszana Dolna") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
 49°42′25″N 20°01′58″E/49,706944 20,032778 | |
Kasinka Mała – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Mszana Dolna[4][5].
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Zamieszkana jest głównie przez górali zagórzańskich.
Położenie
Wieś położona między trzema szczytami Beskidu Wyspowego: Szczeblem, Lubogoszczą i Kiczorą. Zajmuje oba brzegi Raby, a także dolinę potoku Kasinianka[6].
Integralne części wsi
| przysiółki | Bednarzówka, Brzanówka, Brzegi, Chąsiówka, Cieże, Do Babiarza, Do Barana, Do Bartoszka, Do Bolsęgi, Do Bydłonie, Do Chowańca, Do Cyrka, Do Czarnoty, Do Daniela, Do Dyzmy, Do Filipiaka, Do Gawrona, Do Grochala, Do Grzesiaka, Do Jakubiaka, Do Jędrzkowca, Do Juszczaka, Do Kani, Do Karczmarczyka, Do Kopcia, Do Kotarby, Do Kowala, Do Krupy, Do Krzysztofka, Do Kuca, Do Kurzawy, Do Lacha, Do Lipienia, Do Michalaka, Do Młyna, Do Moczugi, Do Mrożka, Do Muchy, Do Nawary, Do Niedośpiała, Do Owsianiaka, Do Piotra, Do Płoskonki, Do Podleśniaka, Do Sełusa, Do Siekacza, Do Stożka, Do Szarka, Do Szczypki, Do Szewca, Do Widzisza, Do Woźniaka, Do Wróbla, Dwór, Dzirgonie, Gliniki, Gocałki, Górki, Górna Wieś, Górnie, Grzesiaki. Hyrb, Kalety, Kazamaty, Ksiki, Kulówka, Kuśnierze, Łabuzówka, Łabuzy, Łopuszne, Majeranówka, Miasto, Mirki, Muchówka, Podgrobla, Podgródek, Podlesie, Podświątkówka, Pokuta, Potok, Pulkówka, Pyrze, Rażne, Snoza, Świątkówka, Widzisze Niżne, Żabówka, Zadworze, Zagroda, Zagródcze, Zarabie, Żądłówka, |
| części wsi | Do Żądły |
Historia
Początki istnienia wsi sięgają 1360 roku – była to wówczas własność zakonu Cystersów ze Szczyrzyca[7]. Pierwsza wzmianka o Kasince Małej pochodzi z 1448. Wieś znana była wówczas jako osada Ogonówka, posiadała prężnie działający młyn i wchodziła w skład dóbr królewskich pod zarządem szlacheckim[8].
Wieś nie miała szczęścia do zarządców – kolejni szlachcice nakładali na chłopów dodatkowe powinności i opłaty, ograniczali handel zbożem, oraz oddawali się hulaszczym praktykom. Nic więc dziwnego, że wieś stała się ośrodkiem ruchu antyfeudalnego. Na czele buntu chłopskiego w latach 1649–1654 stanęli bracia Sebastian i Filip Bolisęgowie. Kolejny bunt przeciw pańszczyźnie wzniecili chłopi w 1812, a w 1846 napadli na miejscowy dwór[8].
Ludność Kasinki przyłączyła się również do wielkiego strajku chłopskiego w 1937, zorganizowanego przez działaczy Stronnictwa Ludowego. W czasie tego strajku na roli Szczypkowej zginęło 9 protestujących po tym, jak policja otwarła ogień do tłumu. Wydarzenie to upamiętniono w 1967 poprzez odsłonięcie tablicy pamiątkowej przez delegację władz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z Władysławem Gomułką na czele[8].
W 1987 roku wieś odznaczona została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[9].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Turystyka
- Atrakcje turystyczne
- W murowanym kościele Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny z 1913 roku znajduje się cenny ołtarz barokowo-neogotycki oraz barokowe posągi z XVIII wieku[8].
- Na górze Lubogoszcz znajduje się również ośrodek rekreacyjno-wypoczynkowy YMCA.
- XIX-wieczna kaplica z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, słynącym łaskami w okolicy[8].
- Kapliczka z przełomu XIX i XX wieku na granicy z Mszaną Dolną. Znajduje się w niej murowana rzeźba, przedstawiająca trzeci upadek Chrystusa[8].
- Willa Szczepańskich, znajdująca się na stoku Lubogoszczy[8].
- Szlaki turystyczne
– czarny szlak turystyczny z Lubnia poprzez Szczebel i Kasinkę Małą na Lubogoszcz.
Sport
W miejscowości działa klub sportowy „LKS Zenit Kasinka Mała”. założony w 1974 r. Drużyna ta znajduje się aktualnie w klasie A (Limanowski Podokręg PN).
Religia
Na terenie Kasinki znajduje się parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny[10]. Funkcję kościoła parafialnego pełni murowany Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, wybudowany w latach 1912–1913 na podstawie projektu Jana Sasa-Zubrzyckiego[11].
Kasinka Mała w literaturze
Akcja następujących dzieł literackich związana jest z Kasinką Małą:
- Leopold von Sacher-Masoch, „Die Seelenfängerin”. Wiedeń 1886.
- Jan Józef Szczepański, „Portki Odysa”. Warszawa 1954.
- Christiane Ruth, „Kasinka. Eine Sommergeschichte. Erzählung”. Berlin 1997.
Urodzeni w Kasince Małej
- Stanisław Fijałek – ksiądz kanonik, proboszcz, budowniczy kościoła i kurhanu w Karniowicach.
Przypisy
- ↑ „Beskid Myślenicki...”. s. 267.
- ↑ http://www.wrotamalopolski.pl/NR/rdonlyres/78954CC4-1992-4DD3-A953-2759A37C3664/332268/StrategiaRozwojuGminyMszanaDolnapoprawiona.pdf.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 424 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ „Parafie...”. s. 226.
- ↑ a b c d e f g „Beskid Myślenicki...”. s. 268.
- ↑ M.P. z 1987 r. nr 22, poz. 188.
- ↑ „Parafie...”. s. 225.
- ↑ Ł. Stożek. Kościół parafialny w Kasince Małej – zapomniane dzieło Jana Sasa-Zubrzyckiego. „Wiadomości Konserwatorskie”. Nr 47, s. 80–86, 2016.
Bibliografia
- Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 225–230. ISBN 978-83-88383-43-4.
- Dariusz Dyląg, Piotr Sadowski: Beskid Myślenicki: przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2005, s. 267–269. ISBN 83-89188-41-4. [dostęp 2011-06-30].
- Ł. Stożek, Kościół parafialny w Kasince Małej – zapomniane dzieło Jana Sasa-Zubrzyckiego, „Wiadomości Konserwatorskie” 2016, Nr 47, s. 80–86.
- Siedziba gminy: Mszana Dolna
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Czarny szlak turystyczny.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kasinka Mała i widok na Szczebel