Kaucja wyborcza

Kaucja wyborcza – instytucja funkcjonująca w prawie wyborczym wielu państw, której istotą jest wymóg wpłacenia określonej kwoty pieniężnej podczas rejestracji kandydata lub listy wyborczej. W zdecydowanej większości stosujących tę instytucję państw kaucja jest zwracana, jeśli kandydat lub lista przekroczy określony próg poparcia, natomiast przepada w przypadku niespełnienia tego wymogu[1]. W Kanadzie kaucja zwracana jest każdemu kandydatowi, jednakże pod warunkiem terminowego dopełnienia formalności związanych z finansowaniem kampanii wyborczej[2].

Zasadniczym celem stosowania kaucji jest ograniczenie liczby kandydatów poprzez zniechęcenie do kandydowania osób lub ugrupowań, które nie mają realnych szans na uzyskanie istotnego poparcia[1]. Instytucja kaucji nie odbiera takim kandydatom możliwości wzięcia udziału w wyborach, a tym samym nie ogranicza niczyjego biernego prawa wyborczego, wprowadza jednakże element ryzyka finansowego.

Przykładowe kaucje wyborcze

państwoorganwysokość kaucjiwarunek zwrotu kaucji
AustraliaIzba Reprezentantów1000 AUDuzyskanie przez kandydata 4% głosów w jednomandatowym okręgu wyborczym[3]
AustraliaSenat2000 AUDuzyskanie przez listę wyborczą 4% w skali danego stanu lub terytorium[3]
FidżiParlament Fidżi1000 FJDuzyskanie przez kandydata 1% głosów w skali całego kraju[4]
IndieLok Sabha10 000 INRuzyskanie przez kandydata 1/6 głosów w okręgu wyborczym[5]
JaponiaIzba Reprezentantów3 000 000 JPYuzyskanie przez kandydata 10% głosów w jednomandatowym okręgu wyborczym[6]
KanadaIzba Gmin1000 CADterminowe złożenie wymaganych sprawozdań finansowych z kampanii wyborczej[2]
Wielka BrytaniaIzba Gmin500 GBPuzyskanie przez kandydata 5% głosów w jednomandatowym okręgu wyborczym[7]

Przypisy

  1. a b Marcin Rulka, Jarosław Zbieranek: Kaucje wyborcze jako mechanizm przejrzystości procesu wyborczego. Instytut Spraw Publicznych. [dostęp 2015-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-09)].
  2. a b Canada - House of Commons (ang.). IPU Parline. [dostęp 2015-01-25].
  3. a b Standing as a candidate (ang.). Australian Electoral Commission. [dostęp 2015-01-25].
  4. FIJI - Parliament (ang.). IPU Parline. [dostęp 2015-01-25].
  5. INDIA - Lok Sabha (House of the People) (ang.). IPU Parline. [dostęp 2015-01-25].
  6. JAPAN - Shugiin (House of Representatives) (ang.). IPU Parline. [dostęp 2015-01-25].
  7. UNITED KINGDOM - House of Commons (ang.). IPU Parline. [dostęp 2015-01-25].