Kawczyn (powiat kościański)
| wieś | |
 Wiatrak w Kawczynie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 158[1] |
| Strefa numeracyjna | 65 |
| Kod pocztowy | 64-000 |
| Tablice rejestracyjne | PKS |
| SIMC | 0371593 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kościan _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Kościan") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kościańskiego  | |
 52°07′40″N 16°41′02″E/52,127778 16,683889 | |
Kawczyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan[2][3].
W Kawczynie od dawnej drogi krajowej nr 5 odchodziła dawna droga wojewódzka nr 311. Ze względu na fakt, że w grudniu 2019 roku oddano do użytku drogę ekspresową S5, obie drogi przekwalifikowano na drogi powiatowe.
Wieś pierwszy raz została wzmiankowana w źródłach w roku 1307. Do 1820 roku nosiła nazwę Kawczyno. Wieś Kawczino położona była w 1580 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[4]. Wieś kilkukrotnie zmieniała swoich właścicieli wskutek dziedziczenia po kądzieli lub sprzedaży, jednym z właścicieli był Mikołaj Mielżyński, stolnik kaliski. Od 1686 roku pozostawała w rękach właścicieli Mikoszek. W 1740 roku wieś stała się prawie opustoszała wskutek ucieczek chłopów, w związku z czym w 1741 roku właściciele wsi, Romiszowscy, sprowadzili do niej luterańskich olędrów ze Śląska[5]. W przywileju zezwolono mieszkańcom na zbudowanie szkoły, zakazano natomiast odprawiania nabożeństw. W 1777 roku we wsi znajdowała się szkoła, służąca jednocześnie jako mieszkanie nauczyciela. Poza nauczaniem nauczyciele zajmowali się krawiectwem, a także – pomimo zakazu – odprawiali nabożeństwa luterańskie[6]. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Kawczyn należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[7]. Kawczyn należał do okręgu czempińskiego tego powiatu i stanowił część majątku Mikoszki, którego właścicielem był wówczas (1846) Ludwik Koczorowski[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Kawczyn liczył 112 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 20 dymów (domostw)[7].
Pod koniec XIX wieku Kawczyn liczył 23 zagrody i 154 mieszkańców, w większości (147) wyznania ewangelickiego[8]. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego[3].
W Kawczynie w 1977 zrekonstruowano wiatrak „Wojciech”, oryginalnie pochodzący z 1805 roku[9]. W niewielkiej odległości od drogi krajowej nr 5 znajduje się renesansowa rzeźba z piaskowca z 1592 z inskrypcjami w trzech językach[9].
Przypisy
- ↑ woj. wielkopolskie >> pow. poznański >> gmina Kościan. Wszystkie dane dla miejscowości Kawczyn. W: Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 812, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ a b Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 79.
- ↑ Zygmunt Cieplucha: Z przeszłości ziemi kościańskiej. Kościan: 1929, s. 184–185.
- ↑ Zygmunt Cieplucha: Z przeszłości ziemi kościańskiej. Kościan: 1929, s. 229.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 214.
- ↑ Kawczyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 913.
- ↑ a b Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 341. ISBN 83-7079-589-7.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Autor:
Mapa gminy Kościan, Polska
Autor:
Mapa powiatu kościańskiego, Polska