Kazimierz Deyna

Kazimierz Deyna
Ilustracja
Kazimierz Deyna (1970)
Data i miejsce urodzenia

23 października 1947
Starogard Gdański

Data i miejsce śmierci

1 września 1989
San Diego

Obywatelstwo

polskie

Wzrost

180 cm[1]

Pozycja

ofensywny pomocnik, cofnięty napastnik

Kariera juniorska
LataKlub
1958–1966Włókniarz Starogard Gdański
Kariera seniorska
LataKlubWyst.Gole
1966ŁKS Łódź1(0)
1966–1978Legia Warszawa304(94)
1978–1981Manchester City38(12)
1981–1984San Diego Sockers NASL105(49)
1984–1987San Diego Sockers MISL151(103)
W sumie:599(258)
Kariera reprezentacyjna
LataReprezentacjaWyst.Gole
1965–1966 Polska U-195(0)
1967–1972 Polska U-212(2)
1968–1978 Polska97(41)
W sumie:104(43)
Dorobek medalowy
Igrzyska olimpijskie
złotoMonachium 1972Piłka nożna
srebroMontreal 1976Piłka nożna
III miejsceRFN 1974piłka nożna
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Kazimierz Deyna
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

23 października 1947
Starogard Gdański

Data śmierci

1 września 1989

Przebieg służby
Lata służby

do października 1968

Siły zbrojne

Orzeł LWP.jpg Ludowe Wojsko Polskie

Kazimierz Deyna wymowa (ur. 23 października 1947 w Starogardzie Gdańskim, zm. 1 września 1989 w San Diego[1]) – polski piłkarz, oficer Ludowego Wojska Polskiego w stopniu porucznika[2]. Reprezentant Polski w latach 1968–1978, kapitan drużyny narodowej w latach 1973–1978. Król strzelców Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972.

Podstawy edukacji piłkarskiej zdobył w nieistniejącym już klubie ZKS Włókniarz Starogard Gdański[3], następnie trafił do kadry Gdańskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej, a później do reprezentacji Polski juniorów. Karierę kontynuował w Łodzi, Warszawie i Manchesterze, aby u schyłku piłkarskiej kariery osiąść w San Diego.

Zginął w wypadku samochodowym na międzystanowej drodze nr 15 w San Diego, w drodze powrotnej do domu. Pochowany został na El Camino Memorial Park w San Diego. W maju 2012 roku jego prochy przywiezione zostały do Polski. 6 czerwca 2012 został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 31C-tuje-20)[4], a w Warszawie przy stadionie Legii odsłonięto jego pomnik[5].

Najlepszy polski piłkarz XX wieku według tygodnika „Piłka Nożna”. Przez analityków sportu uważany jest za jednego z najlepszych polskich piłkarzy w historii[6].

Początki

Dzieciństwo

Urodził się 23 października 1947, w rodzinie Jadwigi z domu Sprengel[7] (ur. 29 kwietnia 1917, zm. 6 marca 1981) i Franciszka (ur. 28 października 1911 w Osieku, zm. 18 lutego 1976) Deynów, zamieszkałych w Starogardzie Gdańskim przy ulicy Lubichowskiej 86. Ojciec pracował na stanowisku robotniczym w Starogardzkiej Spółdzielni Mleczarskiej. Matka zajmowała się domem i wychowaniem licznego potomstwa. Kazimierz był piątym dzieckiem w rodzinie Deynów, nie licząc Wandy – siostrzenicy Franciszka, której rodzice zmarli podczas II wojny światowej[1]. Przyszły piłkarz miał ośmioro rodzeństwa: Irenę, Henryka, Franciszka, Teresę, Elżbietę, Marię, Jadwigę i Barbarę oraz przybraną siostrę Wandę. Najstarsi: Irena, Henryk, Franciszek i Wanda urodzili się w latach wojny, pozostała szóstka przyszła na świat po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej.

Edukację rozpoczął w Szkole Podstawowej nr 4 im. Juliusza Słowackiego mieszczącej się przy ulicy Warszawskiej. Po ukończeniu siedmioletniej szkoły podstawowej uczył się w Zasadniczej Szkole Zawodowej przy Zakładach Obuwniczych Neptun, gdzie przygotowywany był do zawodu elektryka. Po zakończeniu edukacji podjął pracę w charakterze modelarza w tym samym zakładzie, w którym odbywał praktykę zawodową[1].

Zainteresowanie sportem zaszczepili Kazimierzowi bracia i siostra Teresa. Starszy brat, Henryk, grał z powodzeniem w piłkę nożną w miejscowym Włókniarzu, a młodszy, Franciszek, był zawodnikiem najstarszego klubu piłkarskiego w Starogardzie, Starogardzkiego Klubu Sportowego. Deyna wśród rówieśników dominował niemal we wszystkich możliwych konkurencjach i należał do najlepszych na lekcjach wychowania fizycznego. Był dobrym lekkoatletą (próbował skakać wzwyż), grał znakomicie w piłkę ręczną siedmioosobową i tenisa stołowego[8].

Początki kariery piłkarskiej

W 1958 Deyna rozpoczął karierę w klubie ZKS Włókniarz Starogard Gdański, trafiając pod opiekę Henryka Piotrowskiego[1]. Jako trampkarz zdobył z Włókniarzem wicemistrzostwo Wybrzeża (po porażce z Lechią Gdańsk 3:1, 21 czerwca 1962) i występował w drużynie juniorów. Strzelał dużo bramek w zespole występującym w wojewódzkiej lidze juniorów. Występował również w pierwszej seniorskiej drużynie klubu i wkrótce wywalczył w niej stałe miejsce, będąc jednocześnie członkiem kadry okręgu juniorów Gdańskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. Grywał w różnych zespołach, rozgrywał mecze w spartakiadach zakładowych (jako pracownik zakładów obuwniczych), występował w reprezentacji Starogardu seniorów (m.in. mecz z reprezentacją Wilna) oraz reprezentował barwy okręgu gdańskiego.

W lipcu 1965 został powołany na centralny obóz dla wyróżniających się juniorów w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, gdzie przez dwa tygodnie, pod kierunkiem kilku trenerów, m.in. Antoniego Brzeżańczyka, doskonalił swoje umiejętności piłkarskie. Celem zgrupowania była selekcja zawodników do kadry Polski juniorów, do której jednak Deyna nie zakwalifikował się[9].

Pierwsze osiągnięcia piłkarskie

Pierwszym znaczącym sukcesem Deyny był srebrny medal wywalczony w turnieju finałowym o Puchar Michałowicza w 1965[10]. Gdańszczanie udanie przeszli przez eliminacje (5:0 z Olsztynem i 2:1 z Bydgoszczą) i w Koninie po wygranych meczach z Wrocławiem (1:0) i Rzeszowem (3:1), przegrali z Opolem 0:1.

10 października 1965 Deyna zadebiutował w reprezentacji Polski juniorów w meczu z drużyną Czechosłowacji. Grał tylko pierwszą część meczu, po czym został zmieniony przez Jana Małkiewicza[11]. Pierwszym wyjazdowym meczem dla Deyny w tej reprezentacji był mecz z Niemiecką Republiką Demokratyczną w Altenburgu[11] (30 października 1965).

Jesienią 1965 roku rozpoczęła się walka o piłkarza pomiędzy najmocniejszymi klubami Trójmiasta: Arką Gdynia i Lechią Gdańsk. Rodzice Kazimierza podpisali w jego imieniu umowę z Arką, mimo że był on wciąż zawodnikiem Włókniarza; za podpisanie karty zawodniczej dwóch klubów jednocześnie, Deyna został ukarany: najpierw dwumiesięczną dyskwalifikacją (orzeczoną przez GOZPN), a później dziewięciomiesięczną dyskwalifikacją (orzeczoną przez PZPN). W wyniku dyskwalifikacji mógł występować w reprezentacji Polski juniorów, ale nie grał w rozgrywkach klubowych[1].

W styczniu 1966 wyjechał do brata Henryka, mieszkającego w Łodzi, podejmując jednocześnie treningi w tamtejszym Łódzkim Klubie Sportowym. Z Łodzi pojechał na kolejne mecze reprezentacji Polski: do Tarnowa na mecz z NRD (0:0), do Koszyc na mecz z Czechosłowacją (porażka Polski 0:1) oraz do Płocka na rewanżowy mecz z drużyną Czechosłowacji (1:1) w ramach eliminacji do turnieju UEFA. 2 października 1966 zadebiutował w zespole rezerw ŁKS-u w meczu na szczeblu III ligi z drużyną Włókniarza Białystok, w którym strzelił pięć goli, przyczyniając się do zwycięstwa zespołu 7:2[12]. Trener rezerw Leszek Jezierski zaproponował pierwszemu trenerowi ŁKS-u Longinowi Janeczkowi powołanie skutecznego napastnika do pierwszego składu[10]. Tydzień później, 8 października 1966, Kazimierz Deyna zadebiutował w polskiej pierwszej lidze, występując w drużynie ŁKS przeciwko Górnikowi Zabrze. Mecz skończył się bezbramkowym remisem[10].

Po rozegraniu jednego meczu w pierwszej lidze, Deyna został powołany do wojska w formie transferu do Legii Warszawa[10].

Kariera klubowa

Legia Warszawa

Fragment wystawy poświęcony Kazimierzowi Deynie w Muzeum Legii Warszawa
Graffiti przedstawiające Kazimierza Deynę
Mural na warszawskim Żoliborzu (przy ul. Powązkowskiej)

W Legii Kazimierz Deyna zadebiutował w meczu I ligi, 20 listopada 1966 przeciwko Ruchowi Chorzów[13], zaś pierwszego gola dla tego klubu zdobył w wygranym na wyjeździe meczu z GKS Katowice 13 maja 1967 (bramkę zdobył w 81 minucie, jako czwartą w tym spotkaniu dla Legii). Wiosną 1967 występował już w większości spotkań pierwszoligowych. Zespół zakończył sezon 1966/1967 na czwartej pozycji w Ekstraklasie[14].

W drugim sezonie w barwach Legii, Deyna zdobył wicemistrzostwo Polski. Wystąpił we wszystkich 26 meczach ligowych, zdobywając 12 bramek.

W sezonie ligowym 1968/1969, gdy trenerem był Edmund Zientara, Legia zdobyła mistrzostwo Polski (na finiszu rozgrywek pięć punktów przewagi nad Ruchem Chorzów[15]). W sezonie tym Deyna wystąpił 23 razy w zespole mistrza Polski, grając łącznie 1994 minuty.

W sezonie 1969/1970 Legia po raz drugi z rzędu zdobyła mistrzostwo Polski. Deyna wystąpił w 23 spotkaniach, strzelając 5 goli. W Pucharze Mistrzów warszawski zespół doszedł do półfinału rozgrywek, w którym uległ Feyenoordowi w dwumeczu 0:2.

Sezon 1970/1971 Legia z Kazimierzem Deyną w składzie skończyła na drugim miejscu[14]. Deyna grał w przeważającej większości spotkań ligowych, strzelał bramki.

W sezonie 1971/1972 zdobył brązowy medal w ligowych rozgrywkach, występując we wszystkich spotkaniach I ligi, w pełnym wymiarze czasowym (łącznie 2340 minut).

W sezonie 1972/1973 drużyna uplasowała się na ósmym miejscu, a w kolejnych dwóch podopieczni Jaroslava Vejvody zajęli kolejno miejsca 4. (sezon 1973/1974) i 6. (sezon 1974/1975). Deyna grał w większości spotkań.

W sezonie 1975/1976 Deyna otrzymał od sędziego Aleksandra Suchanka czerwoną kartkę za niesportowe zachowanie wobec Henryka Wieczorka, zawodnika Górnika Zabrze. Była to jedyna czerwona kartka w karierze ligowej wielokrotnego kapitana Legii[16].

W następnych czterech sezonach Legia pod kierownictwem Andrzeja Strejlaua osiągnęła dwa razy ósme miejsce, raz piąte, i raz w ostatnim sezonie (1978/1979) występów Deyny w Legii (grał tylko w rundzie jesiennej), szóste.

W swoim meczu nr 303 w Legii, rozegranym w Warszawie przeciwko Odrze Opole, Deyna zdobył swoje ostatnie bramki w polskiej lidze, z których jedną wspominał później Józef Młynarczyk: Jedna z tych bramek, którą Kazik mi strzelił, śni mi się do dzisiaj. Nadal nie wiem, jak on to zrobił. Piłka wpadła mi po prostu za kołnierz. Teraz już nie, ale kiedyś bardzo mnie to męczyło. Ale Deyna nie tylko ze mnie zrobił balona[16]. Swój ostatni mecz ligowy w Legii Warszawa, Kazimierz Deyna rozegrał 5 listopada 1978, występując przeciwko Widzewowi Łódź[17].

W warszawskiej Legii zagrał w 304 meczach I ligi. Więcej spotkań w tymże klubie rozegrał tylko Lucjan Brychczy (368 spotkań). Strzelił 94 bramki, zajmując także pod tym względem drugie miejsce wśród zawodników Legii. Kazimierz Deyna w warszawskiej Legii grał z numerem 10, który od sezonu 2006/07 jest w stołecznym klubie zastrzeżony[18].

Występy w Wielkiej Brytanii i USA

Od 1974 o pozyskanie Deyny starały się m.in. Saint-Étienne, A.C. Milan, Inter Mediolan, AS Monaco, Real Madryt i Bayern Monachium, lecz za każdym razem rozmowy kończyły się fiaskiem – Deyna, jako oficer Ludowego Wojska Polskiego nie mógł wyjechać do krajów NATO. Zgodę władz państwowych na wyjazd z Polski otrzymał dopiero po drugim występie w mistrzostwach świata (1978). Oczekując na sfinalizowanie transferu, rozegrał prawie całą rundę jesienną w swoim macierzystym klubie (wystąpił łącznie w 11 meczach ligowych i 2 meczach pucharowych).

Po kilku miesiącach negocjacji, menedżer Kazimierza Deyny, Ted Miodoński, doprowadził do podpisania 22 listopada 1978, kontraktu z angielskim klubem Manchester City[19]. Anglicy mieli za pozyskanie zawodnika zapłacić sto pięćdziesiąt tysięcy funtów, rozegrać dwa mecze z Legią (jeden w Warszawie, drugi w Manchesterze) oraz ufundować dla polskiego klubu komplet sprzętu piłkarskiego firmy Adidas[19].

Manchester City

Koszulka Kazimierza Deyny w której grał w Manchesterze City

Po dwutygodniowej adaptacji Kazimierz Deyna zadebiutował w nowym klubie w przegranym 1:2 meczu z Ipswich Town[20]. W sezonie 1978/1979 rozegrał w barwach Manchesteru City 13 meczów ligowych. W Manchesterze przez długi czas szukano mu właściwego miejsca w rozstawieniu zespołu: próbowano ustawiać go na pozycji środkowego napastnika, przesuwano ze środka pomocy na skrzydła. Menadżerowie i trenerzy angielscy nie potrafili zagospodarować Deyny w swoim zespole[21].

18 września 1979 na boisku Legii w meczu Legia – Manchester City, Kaka pierwszą połowę zagrał w barwach Legii, a drugą – w swoim nowym angielskim klubie. Mecz obserwowało 25 tys. ludzi, a Deyna strzelił dla obu zespołów po jednej bramce w każdej połowie[16]. Ostatecznie Legia zwyciężyła 2:1. Był to ostatni występ Kazimierza Deyny na boisku w Polsce.

W kolejnym sezonie ligowym w Anglii (1979/1980) Deyna rozegrał 22 mecze, strzelając pięć bramek. W ostatnim roku pobytu na wyspach zagrał w 3 meczach ligowych, nie strzelając żadnej bramki i zagrał jeden mecz w ćwierćfinale Pucharu UEFA, występując w Mönchengladbach, w meczu BorussiaManchester City. Anglicy przegrali 1:3, a Kaka – wprowadzony w 63. minucie gry – strzelił honorowego gola[22][23]. Coraz rzadsze występy w pierwszej jedenastce Manchesteru City i przesunięcie do zespołu rezerw sprawiło, że Deyna zaczął poszukiwać nowego klubu[21]. Początkowo myślał o przeniesieniu się do jednego z klubów na kontynencie, jednak kiedy pojawiła się szansa wyjazdu do Stanów Zjednoczonych, za namową menedżera Teda Miodońskiego, podpisał kontrakt z San Diego Sockers[21]. Dla Manchesteru City strzelił łącznie 13 goli[21].

W okresie gry w Anglii w październiku 1980 nocą powracając autem do domu był śledzony przez pojazd policji, który wówczas zderzył się z innym samochodem, w wyniku czego zostało rannych sześć osób, po czym Deyna został zatrzymany przez funkcjonariuszy i po złożeniu zeznań zwolniony (dzień później grając w rezerwach Manchesteru City zdobył zwycięskiego gola w meczu przeciw Burnley)[24].

Stany Zjednoczone

Koszulka Kazimierza Deyny, w której grał w San Diego Sockers

W lutym 1981 za 35 tys. dolarów został piłkarzem San Diego Sockers[25]. Zadebiutował 28 marca 1981 w wygranym 2:1 meczu z Vancouver Whitecaps. W tym klubie grał regularnie przez siedem lat (zarówno w rundzie zasadniczej, jak i play offs). W NASL rozegrał łącznie 105 spotkań. W meczu z Tampa Bay Rowdies (12 sierpnia 1983) pobił rekord skuteczności Giorgio Chinaglii, zdobywając w amerykańskiej punktacji 13 punktów (8 za cztery bramki i 5 za asysty).

Drugim nurtem zainteresowań piłkarskich Deyny była gra w hali[16]. Drużyna, w której występował, zdobyła trzykrotnie miano najlepszej drużyny USA (1983, 1985, 1986)[26]. Osiągnięcia punktowe z hali Kazimierza Deyny z sezonów 1982/1983 i 1984/1985 były jednymi z lepszych w lidze MISL. Kazimierz Deyna łącznie zdobył pięć tytułów mistrzowskich w barwach San Diego Sockers, za każdy z nich otrzymując okolicznościowy sygnet od prezydenta klubu (jeden z nich znajduje się w Muzeum Legii Warszawa, w ekspozycji poświęconej Kazimierzowi Deynie)[16]. Ostatni mecz zawodowo rozegrał 31 maja 1987 przeciwko Tacoma Stars[26].

Kariera reprezentacyjna

Lata 1968–1972

W reprezentacji Polski, w której jego pierwszym trenerem był Ryszard Koncewicz, zadebiutował w wieku 21 lat, 24 maja 1968 na Stadionie Śląskim w Chorzowie, w wygranym 8:0 meczu przeciwko reprezentacji Turcji[27]. Deyna był rezerwowym zawodnikiem kadry. Z ławki rezerwowych wchodził w meczach z reprezentacjami Brazylii i Holandii. W 1969 strzelił 2 gole w meczu przeciwko Luksemburgowi, a także jedyną bramkę w meczu z Bułgarią w Sofii oraz w meczu rozegranym na warszawskim Stadionie Dziesięciolecia[28].

W 1972 wystąpił w dwóch pojedynkach z Bułgarią- w przegranym 3:1 meczu w Starej Zagorze oraz w wygranym 3:0 meczu siebie[29].

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1972

Podczas igrzysk olimpijskich w Monachium wystąpił w wygranych meczach z Kolumbią (5:1), Ghaną (4:0) i z NRD (2:1)[29]. W zremisowanym 1:1 meczu z reprezentacją Danii strzelił jedyną bramkę dla Polski[30]. Podczas meczu z reprezentacją Związku Radzieckiego zdobył w końcówce meczu bramkę na 2:1 z rzutu karnego[31]. W kolejnym meczu z udziałem Deyny przeciwko Maroko reprezentacja wygrała 5:0. Podczas finałowego meczu igrzysk olimpijskich Deyna strzelił obie bramki dla reprezentacji Polski, a ta zdobyła złoty medal[32].

Lata 1973–1974

W 1973 wystąpił w meczach eliminacji mistrzostw świata przeciwko reprezentacji Walii (28 marca w Cardiff i 26 września w Chorzowie) i reprezentacji Anglii (6 czerwca w Chorzowie oraz 17 października w Londynie)[33].

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974

(c) Bundesarchiv, Bild 183-N0706-0039 / Mittelstädt, Rainer / CC-BY-SA 3.0
Kazimierz Deyna gratuluje zdobycia bramki Grzegorzowi Lacie w meczu z Brazylią w 1974 roku
(c) Bundesarchiv, Bild 183-N0623-0018 / CC-BY-SA 3.0
Kazimierz Deyna w objęciach kolegów po strzeleniu bramki Dino Zoffowi w meczu z Włochami w 1974 roku

W pierwszym meczu mistrzostw świata wystąpił przeciwko reprezentacji Argentyny, który reprezentacja Polski wygrała 3:2[34]. W kolejnym meczu Polacy pokonali Haiti 7:0, a Deyna strzelił jednego z goli[35]. Podczas kolejnego meczu, z reprezentacją Włoch, wygranego 2:1[36], Deyna zdobył bramkę po potężnym uderzeniu zza pola karnego. Utarła się plotka, że siła strzału była tak mocna, że polskiemu kapitanowi pękł but i musiał zmienić go w trakcie przerwy[37]. W kolejnym meczu turnieju strzelił gola reprezentacji Jugosławii. O zwycięstwach polskiej reprezentacji pisały m.in. „La Libre Belgique”, „Aftenposten”, „Corriere della Sera”, „Le Figaro”, „Neues Deutschland”[35]. W półfinale, rozgrywanym w deszczu, reprezentacja Polski przegrała z reprezentacją RFN 0:1[35]. W meczu o 3. miejsce jego drużyna wygrała z Brazylią 1:0.

Lata 1975–1976

W pierwszym meczu w 1975 przeciwko reprezentacji Stanów Zjednoczonych strzelił trzy bramki. Wystąpił w meczach eliminacji mistrzostw Europy przeciwko reprezentacjom Holandii i Włoch[38]. 5 i 9 lipca 1975 zagrał w Montrealu w meczach przeciwko reprezentacji Kanady, zdobywając w każdym ze spotkań po dwa gole[38]. W 1976 roku rozegrał w reprezentacji trzy mecze towarzyskie. Strzelił gola w wygranym 3:0 meczu z reprezentacją Brazylii.

Letnie Igrzyska Olimpijskie 1976

Na igrzyskach olimpijskich w Montrealu wystąpił w pięciu spotkaniach. W pierwszym meczu turnieju zagrał w zremisowanym 0:0 meczu z reprezentacją Kuby. W drugim spotkaniu przeciwko reprezentacji Iranu strzelił swoją jedyną bramkę w turnieju. W kolejnych wygranych spotkaniach, 5:0 z reprezentacją Korei Północnej i 2:0 z reprezentacją Brazylii, nie udało mu się strzelić gola. Wystąpił również w przegranym 1:3 meczu finałowym z reprezentacją NRD, zdobywając srebrny medal[38].

Lata 1977–1978

W kwietniu 1977 zagrał w meczach towarzyskich z reprezentacjami Węgier i Irlandii. 1 maja 1978 zagrał w wygranym 2:1 meczu przeciwko reprezentacji Danii w Kopenhadze i w wygranym 3:1 meczu w Limassol przeciwko Cyprowi[38]. 10 czerwca 1977 wystąpił w meczu przeciwko reprezentacji Peru zdobywając bramkę. 12 czerwca wystąpił w wygranym 2:1 meczu przeciwko Boliwii w La Paz, tydzień później w przegranym 1:3 meczu przeciwko reprezentacji Brazylii, a 24 sierpnia w przegranym 1:2 meczu z reprezentacją Austrii. 21 września strzelił bramkę w wygranym 4:1 meczu przeciwko Danii. W meczu przeciwko Portugalii 29 października i przeciwko Szwecji 29 listopada strzelił po jednym golu[38].

Rok 1978 rozpoczął w reprezentacji od występu 22 marca w wygranym 3:1 meczu z reprezentacją Luksemburga. W kolejnym wygranym 5:2 spotkaniu na stadionie Warty w Poznaniu przeciwko reprezentacji Grecji strzelił dwa gole. Tydzień później strzelił bramkę w wygranym 3:0 meczu przeciwko reprezentacji Irlandii.

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1978

Na mistrzostwach świata w Argentynie wystąpił we wszystkich rozegranych przez Polskę spotkaniach. W pierwszym meczu przeciwko RFN był wynik 0:0. Kolejne spotkanie z reprezentacją Tunezji zakończyło się zwycięstwem 1:0. W następnym, wygranym 3:1, spotkaniu przeciwko reprezentacji Meksyku strzelił jedyną bramkę na Mundialu[39]. W kolejnym spotkaniu przeciwko reprezentacji Argentyny nie wykorzystał rzutu karnego[40]. Wystąpił także w wygranym 1:0 meczu przeciwko reprezentacji Peru. Ostatnim występem Deyny w reprezentacji Polski był występ w przegranym 1:3 meczu przeciwko reprezentacji Brazylii[39].

Ostatnie lata

Na przełomie 1987 i 1988, na wzór Harlem Globetrotters, Deyna wraz z Gertem Wieczorkowskim i kolegami z San Diego założył klub The Legends[41]. Jako siedzibę wybrano meksykańskie miasto Tijuana, ze względu na korzystniejszy niż w USA system podatkowy[42]. Celem klubu było popularyzowanie piłki nożnej w USA, promocja tego sportu w USA przed mistrzostwami świata 1994, przypomnienie dawnych gwiazd europejskiego futbolu na boiskach amerykańskich i wyjazdy do Europy dla przypomnienia się widowni starego kontynentu. Jednocześnie Deyna chciał zająć się szkoleniem – podejmował próby pracując z amerykańskimi chłopcami w ramach obozów sportowych Kaz Deyna World Soccer Camps[42]. Krążyła nawet w USA opinia, iż miał zostać jednym z asystentów głównego trenera przygotowującego reprezentację Stanów Zjednoczonych do mistrzostw świata w 1994 (USA było gospodarzem tego turnieju)[42].

Marzeniem Deyny był powrót do Polski i założenie szkółki piłkarskiej dla dzieci[42]. Dopóki nie było to możliwe, łączył występy na boisku w roli zawodnika z pracą w charakterze trenera. Zagrał także w amerykańskim filmie Johna Hustona pt. Ucieczka do zwycięstwa (tytuł oryginalny Escape to Victory), u boku znakomitych aktorów i piłkarzy (m.in. Co Prinsa, Paula van Himsta, Sørena Lindsteda, Johna Warka, Kevina O’Callaghana, Maksa von Sydow, Hallvara Thoresena, Osvaldo Ardilesa, Michaela Caine’a, Pelé, Bobby Moore’a, Mike Summerbee)[43].

Menadżer Ted Miodoński, któremu Deyna przez wiele lat wierzył bezgranicznie, okazał się oszustem. Znając numery kont bankowych Deyny i mając pełnomocnictwa, ukradł zawodnikowi kwotę ok. miliona dolarów[42]. Sprawę z manipulowaniem kontami piłkarza odkryła jego żona Mariola Deyna. Zawodnik stracił nie tylko wiele pieniędzy, ale również pogorszyły się jego stosunki w rodzinie[44].

W lipcu 1989 wraz z reprezentacją Polski oldbojów, tzw. Orły Górskiego grał w nieoficjalnych mistrzostwach Europy oldbojów w Danii. Mecz z Włochami, zakończony wynikiem 3:1, był jego ostatnim w karierze[45].

Śmierć

Wiadomość w jednej z lokalnych gazet w San Diego z dnia 1 września 1989 roku, informująca o śmierci Kazimierza Deyny
Pierwotne miejsce pochówku Kazimierza Deyny – cmentarz El Camino Memorial Park w San Diego
Grób Kazimierza Deyny, powstały w 2012 r. na Wojskowych Powązkach, po sprowadzeniu prochów piłkarza ze Stanów Zjednoczonych.

Zginął w nocy z 31 sierpnia na 1 września 1989 w wypadku samochodowym na sześciopasmowej autostradzie I-15, na północ od Miramar Road. Podczas powrotu do domu, kierowany przez niego biały Dodge Colt z 1974 roku, z całą siłą uderzył w tył zepsutej, choć prawidłowo zaparkowanej na prawym skrajnym pasie (awaryjnym) ciężarówki Ford F-600, należącej do Meksykanina Manuela Vasqueza[46].

Maksymalna prędkość na tym odcinku drogi wynosiła 55 mil na godzinę, czyli niecałe 90 kilometrów na godzinę[46]. Kazimierz Deyna znacznie to ograniczenie przekroczył, znajdując się jednocześnie pod wpływem alkoholu[46]. Policjanci nie stwierdzili śladów hamowania[47], a koroner Charles Kelly, napisał w raporcie, że przyczyną śmierci były liczne obrażenia głowy, klatki piersiowej, a w ślad za nimi także obrażenia wewnętrzne. Urazy były tak liczne i widoczne, że Kazimierz Deyna pochowany został z zabandażowaną głową[46]. Zidentyfikowano go na podstawie prawa jazdy, które wyjątkowo trzymał w kieszeni dżinsów oraz okolicznościowego sygnetu. Informacja o jego śmierci była medialnym tematem numer jeden[48].

Pogrzeby

W Stanach Zjednoczonych

Kazimierz Deyna pochowany został 9 września 1989 na wielowyznaniowym cmentarzu w El Camino Memorial Park Madonna Lawn w San Diego (pod numerem 203-D)[49][46]. W uroczystościach pogrzebowych wzięło udział około 100 osób[46]. Po mszy świętej celebrowanej w klasztorze karmelitów przez ks. Mariana Sikorskiego, trumna z ciałem Kazimierza Deyny została przewieziona na cmentarz El Camino Memorial Park. Nieśli ją piłkarze zawodowego klubu San Diego Sockers[16].

W Polsce

W 2012 urna z prochami Kazimierza Deyny została sprowadzona do Polski. 6 czerwca 2012 w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie została odprawiona ponowna msza święta pogrzebowa, po której urna spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[50]. Uroczystość miała charakter państwowy[51]. Na uroczystości obecni byli m.in. ówczesna minister sportu i turystyki Joanna Mucha, prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego Andrzej Kraśnicki, który wręczył wdowie po piłkarzu, Marioli, Złoty Medal Polskiego Komitetu Olimpijskiego przyznany pośmiertnie Kazimierzowi Deynie[52], muzyk Stanisław Sojka oraz ówczesny selekcjoner reprezentacji Polski w piłce nożnej Franciszek Smuda[53]. Został pochowany na kwaterze C 31 TUJE 20[54].

Kariera wojskowa

Kazimierz Deyna do października 1968[28] odbywał zasadniczą służbę wojskową w Ludowym Wojsku Polskim, a dokładniej był sportowcem w CWKS Legia, lecz oficjalnie na zwykłym etacie wojskowym w jednej z jednostek wojskowych garnizonu Warszawa. Pod koniec służby zasadniczej został mianowany na stopień starszego kaprala, a po jej ukończeniu natychmiastowo przeniesiony do zawodowej służby wojskowej otrzymując tym samym stopień plutonowego (który był pierwszym stopniem każdego żołnierza zawodowego w LWP) i w ramach zasług dochodząc kolejno do stopnia chorążego,a następnie stopni oficerskich[55]. Jak wspominał po latach Sekretarz Generalny klubu CWKS Legia Warszawa płk. Kazimierz Konarski po Mistrzostwach Świata w 1974 i ukończeniu wieczorowo szkoły średniej (co było jedynym warunkiem narzuconym przez samego gen. Wojciecha Jaruzelskiego), Deyna został awansowany do stopnia podporucznika[36] (awans na porucznika otrzymał 12 października 1974 roku, podczas klubowych obchodów 31 rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego w nagrodę za zajęcie III miejsca na mundialu[56])[57]. Przynależność do Ludowego Wojska Polskiego spowodowała, że Deyna nie mógł wyjechać do krajów NATO. Zgodę władz państwowych na wyjazd z Polski otrzymał dopiero po drugim występie w mistrzostwach świata (1978).

Osiągnięcia

Drużynowe

Krajowe

  • 1969
  • 1969
    • finalista Pucharu Polski w barwach Legii Warszawa
  • 1970
    • Mistrz Polski w barwach Legii Warszawa
  • 1972
    • finalista Pucharu Polski w barwach Legii Warszawa
  • 1973
    • zdobywca Pucharu Polski w barwach Legii Warszawa

Międzynarodowe

  • 1970
  • 1971
    • ćwierćfinalista Pucharu Europy w barwach Legii Warszawa
  • 1972
    • mistrz olimpijski z Monachium[58]
    • król strzelców turnieju olimpijskiego w Monachium – 9 goli[58]
  • 1974
  • 1976
  • 1978
  • 1982
    • mistrzostwo w North American Soccer League
  • 1983
    • mistrzostwo w Major Indoor Soccer League
  • 1984
    • mistrzostwo w North American Soccer League
  • 1985
    • mistrzostwo w Major Indoor Soccer League
  • 1986
    • mistrzostwo w Major Indoor Soccer League

Indywidualne

Krajowe

  • 1969
  • 1972
  • 1973
    • Piłkarz Roku w Polsce według Katowickiego „Sportu”
    • 5. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
    • Piłkarz Roku w Polsce według tygodnika „Piłka Nożna”
  • 1974
    • Piłkarz Roku w Polsce według tygodnika „Piłka Nożna”
    • 2. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
  • 1976
    • 9. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
  • 1977
    • Laureat klasyfikacji o „Złote Buty” według Katowickiego „Sportu” – 1. miejsce
    • 9. miejsce w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku
  • 1978
    • Laureat klasyfikacji o „Złote Buty” według Katowickiego „Sportu” – 2. miejsce
  • 1989
  • 1994
    • „Piłkarz 75-lecia” w plebiscycie PZPN i „Piłka Nożna”, przy udziale „Przeglądu Sportowego”, „Sportu” i „Tempa”, przeprowadzonego z okazji 75-lecia PZPN. Wyniki ogłoszono 26.11.1994 roku podczas gali z udziałem laureatów w Centrum Konferencyjnym Wojska Polskiego w Warszawie
  • 2000
    • „Piłkarz XX wieku w Polsce” według tygodnika „Piłka Nożna”, w plebiscycie głosowano od września do grudnia 2000 roku, oddano 43 508 głosów, Kazimierz Deyna uzyskał 17 724 głosy. Wyniki ogłoszono w numerze świątecznym (19–26 grudnia 2000 roku)
  • 2019
    • zaliczony do jedenastki stulecia PZPN (na pozycji środkowego pomocnika)[59]

Międzynarodowe

  • 1972
  • 1973
  • 1974
  • 1982
    • Sockers Most Valuable Midfielder w lidze MISL w sezonie 1982/83 – najszybciej strzelone trzy gole – w 15,53 min w meczu przeciw Edmonton 03.01.1982 roku
  • 1983
    • wybrany do All Star – Major Soccer Indoor League w sezonie 1982/83
    • Ustanowił rekord North American Soccer League pod względem liczby punktów, zdobytych w jednym meczu – 13 pkt za cztery bramki i pięć asyst, w meczu San Diego Sockers – Tampa Bay Rowdies – 12.08.1983 r.
  • 1984
    • wybrany do All Star – North American Soccer League w sezonie 1983/84
  • 2008
    • 10 kwietnia 2008 roku angielski magazyn „Four Four Two” ogłosił listę najlepszych zagranicznych piłkarzy w historii Premier League. Kazimierz Deyna znalazł się na 48. miejscu w zestawieniu[61]
  • 2009
    • 25 lutego 2009 roku tygodnik „The Sunday Times” umieścił Kazimierza Deynę w pierwszej pięćdziesiątce najwybitniejszych piłkarzy Manchesteru City. Deyna znalazł się na 47. pozycji, wyprzedzając m.in. gwiazdę reprezentacji Brazylii – Robinho[62]

Odznaczenia

Statystyki

Statystyka oficjalnych występów w klubach z Europy

SezonKlubLigaLigi krajowe[67]Puchary krajoweEuropejskie PucharyŁącznie
MeczówBramekMeczówBramekMeczówBramekMeczówBramek
1966/1967Polska Łódzki Klub SportowyI Liga1000001[67]0[67]
1966/1967Polska Legia Warszawa1261100137
1967/196823620442910
1968/1969261265623819
1969/197023543833511
1970/19712334461338
1971/1972261068403618
1972/197325874333515
1973/197427832523512
1974/19752650020285
1975/1976261121002812
1976/197728940223411
1977/197828941003210
1978/19791122100133
1978/1979Anglia Manchester CityFirst Division1362011167
1979/19802260000226
1980/198130000030
Podsumowanie
RazemPolska Łódzki Klub SportowyI Liga10000010
Polska Legia Warszawa3049445304017389141
Anglia Manchester CityFirst Division381220114113
Łącznie34310647304118431154

Źródło: deyna.info[68]

Statystyka występów w North American Soccer League i Major Indoor Soccer League

Występując w ligach North American Soccer League oraz Major Indoor Soccer League, Deyna grał wyłącznie w klubie San Diego Sockers.

SezonLigaMeczeBramki
1981North American Soccer League3915
19822611
19831815
1984228
1982/83Major Indoor Soccer League5459
1984/855438
1985/86294
1986/87142
Podsumowanie
RazemNorth American Soccer League10549
Major Indoor Soccer League151103
Łącznie256152

Statystyka występów w reprezentacji Polski

Reprezentacje juniorskie i młodzieżowe

RokReprezentacjaMeczówBramek
1965reprezentacja juniorów20
196630
1967reprezentacja młodzieżowa11
197211
Łączniereprezentacja juniorów50
reprezentacja młodzieżowa22

Reprezentacja seniorska

RokMeczówBramek
196850
196987
197052
197151
1972109
1973141
1974124
197586
197683
1977124
1978104
Łącznie9741

Źródło: deyna.info[68] – S. Szczepłek, Deyna, Warszawa 1996 oraz A. Gowarzewski, Legia Warszawa. Kolekcja klubów, Katowice 1995.

Spis meczów w reprezentacji Polski

Mecze w reprezentacji juniorów

Lp.DataMiejsceGospodarzvsGośćWynikBramkiUwagi
1.10 października 1965Mielec Polska
 Czechosłowacja
0:0
mecz towarzyski
2.30 października 1965Altenburg NRD
 Polska
1:0
mecz towarzyski
3.27 marca 1966Tarnów Polska
 NRD
0:0
mecz towarzyski
4.3 kwietnia 1966Koszyce Czechosłowacja
 Polska
1:0
mecz towarzyski
5.10 kwietnia 1966Płock Polska
 Czechosłowacja
1:1
mecz towarzyski

Mecze w reprezentacji młodzieżowej

Lp.DataMiejsceGospodarzvsGośćWynikBramkiUwagi
1.8 listopada 1967Eindhoven Holandia
Polska
3:2
1
mecz towarzyski
2.25 maja 1972RatyzbonaNiemcy RFN
Polska
3:2
1
mecz towarzyski

Mecze w reprezentacji „A”

Lp.DataMiejsceGospodarzvsGośćWynikBramkiUwagi
1.24 kwietnia 1968Chorzów Polska
 Turcja
8:0
mecz towarzyski
2.1 maja 1968WarszawaPolska
 Holandia
0:0
mecz towarzyski
3.20 czerwca 1968WarszawaPolska
 Brazylia
3:6
mecz towarzyski
4.20 października 1968SzczecinPolska
 NRD
1:1
mecz towarzyski
5.17 grudnia 1968Mar del Plata Argentyna
Polska
1:0
mecz towarzyski
6.20 kwietnia 1969KrakówPolska
 Luksemburg
8:1
2
eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
7.30 kwietnia 1969AnkaraTurcja
Polska
1:3
mecz towarzyski
8.7 maja 1969RotterdamHolandia
Polska
1:0
eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
9.15 czerwca 1969Sofia Bułgaria
Polska
4:1
1
eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
10.27 sierpnia 1969ŁódźPolska
 Norwegia
6:1
1
mecz towarzyski
11.7 września 1969ChorzówPolska
Holandia
2:1
eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
12.12 października 1969LuksemburgLuksemburg
Polska
1:5
2
eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
13.9 listopada 1969WarszawaPolska
Bułgaria
3:0
1
eliminacje do Mistrzostw Świata 1970
14.16 maja 1970KrakówPolska
NRD
1:1
1
mecz towarzyski
15.19 maja 1970Kopenhaga Dania
Polska
0:2
mecz towarzyski
16.2 września 1970WarszawaPolska
Dania
5:0
1
mecz towarzyski
17.6 września 1970RostockNRD
Polska
5:0
mecz towarzyski
18.14 października 1970ChorzówPolska
 Albania
3:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
19.5 maja 1971Lozanna Szwajcaria
Polska
2:4
1
mecz towarzyski
20.12 maja 1971TiranaAlbania
Polska
1:1
eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
21.9 czerwca 1971Wolos Grecja
Polska
0:1
1
mecz towarzyski
22.22 września 1971KrakówPolska
Turcja
5:1
eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
23.17 listopada 1971Hamburg RFN
Polska
0:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
24.5 grudnia 1971IzmirTurcja
Polska
1:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1972
(nieof.)°16 kwietnia 1972Stara ZagoraBułgaria
Polska
3:1
eliminacje do Igrzysk Olimpijskich 1972
(nieof.)26 kwietnia 1972SzczecinPolska
 Hiszpania
2:0
eliminacje do Igrzysk Olimpijskich 1972
(nieof.)7 maja 1972WarszawaPolska
Bułgaria
3:0
eliminacje do Igrzysk Olimpijskich 1972
25.10 maja 1972PoznańPolska
Szwajcaria
0:0
mecz towarzyski
26.28 sierpnia 1972Ingolstadt Kolumbia
Polska
1:5
2
Igrzyska Olimpijskie 1972
27.30 sierpnia 1972RatyzbonaPolska
 Ghana
4:0
1
Igrzyska Olimpijskie 1972
28.1 września 1972NorymbergaPolska
NRD
2:1
Igrzyska Olimpijskie 1972
29.3 września 1972RatyzbonaDania
Polska
1:1
1
Igrzyska Olimpijskie 1972
30.5 września 1972AugsburgPolska
 ZSRR
2:1
1
Igrzyska Olimpijskie 1972
31.8 września 1972NorymbergaPolska
 Maroko
5:0
2
Igrzyska Olimpijskie 1972
32.10 września 1972MonachiumPolska
 Węgry
2:1
2
Igrzyska Olimpijskie 1972
33.15 października 1972BydgoszczPolska
 Czechosłowacja
3:0
mecz towarzyski
34.20 marca 1973ŁódźPolska
 Stany Zjednoczone
4:0
mecz towarzyski
35.28 marca 1973Cardiff Walia
Polska
2:0
eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
36.13 maja 1973WarszawaPolska
 Jugosławia
2:2
mecz towarzyski
37.6 czerwca 1973ChorzówPolska
 Anglia
2:0
eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
38.1 sierpnia 1973Toronto Kanada
Polska
1:3
mecz towarzyski
39.3 sierpnia 1973ChicagoStany Zjednoczone
Polska
0:1
mecz towarzyski
40.5 sierpnia 1973Los Angeles Meksyk
Polska
0:1
mecz towarzyski
41.8 sierpnia 1973MonterreyMeksyk
Polska
1:2
mecz towarzyski
42.12 sierpnia 1973New BritainStany Zjednoczone
Polska
1:0
mecz towarzyski
43.19 sierpnia 1973WarnaBułgaria
Polska
0:2
mecz towarzyski
44.26 września 1973ChorzówPolska
Walia
3:0
eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
45.10 października 1973RotterdamHolandia
Polska
1:1
1
mecz towarzyski
46.17 października 1973LondynAnglia
Polska
1:1
eliminacje do Mistrzostw Świata 1974
47.21 października 1973Dublin Irlandia
Polska
1:0
mecz towarzyski
48.17 kwietnia 1974Liège Belgia
Polska
1:1
1
mecz towarzyski
49.15 czerwca 1974StuttgartPolska
Argentyna
3:2
Mistrzostwa Świata 1974
50.19 czerwca 1974MonachiumPolska
 Haiti
7:0
1
Mistrzostwa Świata 1974
51.23 czerwca 1974StuttgartPolska
 Włochy
2:1
1
Mistrzostwa Świata 1974
52.26 czerwca 1974StuttgartPolska
 Szwecja
1:0
Mistrzostwa Świata 1974
53.30 czerwca 1974FrankfurtPolska
Jugosławia
2:1
1
Mistrzostwa Świata 1974
54.3 lipca 1974FrankfurtRFN
Polska
1:0
Mistrzostwa Świata 1974
55.6 lipca 1974FrankfurtPolska
Brazylia
1:0
Mistrzostwa Świata 1974
56.4 września 1974WarszawaPolska
NRD
1:3
mecz towarzyski
57.7 września 1974WrocławPolska
 Francja
0:2
mecz towarzyski
58.9 października 1974PoznańPolska
 Finlandia
3:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
59.13 listopada 1974PragaCzechosłowacja
Polska
2:2
mecz towarzyski
60.26 marca 1975PoznańPolska
Stany Zjednoczone
7:0
3
mecz towarzyski
61.19 kwietnia 1975RzymWłochy
Polska
0:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
62.24 czerwca 1975SeattleStany Zjednoczone
Polska
0:4
mecz towarzyski
63.6 lipca 1975Montreal Kanada
Polska
1:8
2
mecz towarzyski
64.9 lipca 1975MontrealKanada
Polska
1:4
2
mecz towarzyski
65.10 września 1975ChorzówPolska
Holandia
4:1
eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
66.15 października 1975AmsterdamHolandia
Polska
3:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
67.26 października 1975WarszawaPolska
Włochy
0:0
eliminacje do Mistrzostw Europy 1976
68.24 marca 1976ChorzówPolska
 Argentyna
1:2
mecz towarzyski
69.24 kwietnia 1976Lens Francja
Polska
2:0
mecz towarzyski
(nieof.)30 czerwca 1976ChorzówPolska
Brazylia
3:0
1
mecz towarzyski
70.18 lipca 1976Montreal Kuba
Polska
0:0
Igrzyska Olimpijskie 1976
71.22 lipca 1976MontrealPolska
 Iran
3:2
1
Igrzyska Olimpijskie 1976
72.25 lipca 1976MontrealPolska
 Korea Północna
5:0
Igrzyska Olimpijskie 1976
(nieof.)27 lipca 1976TorontoPolska
Brazylia
2:0
Igrzyska Olimpijskie 1976
73.31 lipca 1976MontrealNRD
Polska
3:1
Igrzyska Olimpijskie 1976
74.16 października 1976Porto Portugalia
Polska
0:2
eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
75.31 października 1976WarszawaPolska
 Cypr
5:0
2
eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
76.13 kwietnia 1977BudapesztWęgry
Polska
2:1
mecz towarzyski
77.24 kwietnia 1977DublinIrlandia
Polska
0:0
mecz towarzyski
78.1 maja 1977KopenhagaDania
Polska
1:2
eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
79.15 maja 1977Limassol Cypr
Polska
1:3
eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
80.29 maja 1977Buenos AiresArgentyna
Polska
3:1
mecz towarzyski
81.10 czerwca 1977Lima Peru
Polska
1:3
1
mecz towarzyski
82.12 czerwca 1977La Paz Boliwia
Polska
1:2
mecz towarzyski
83.19 czerwca 1977São PauloBrazylia
Polska
3:1
mecz towarzyski
84.24 sierpnia 1977Wiedeń Austria
Polska
2:1
mecz towarzyski
85.21 września 1977ChorzówPolska
Dania
4:1
1
mecz towarzyski
86.29 października 1977ChorzówPolska
 Portugalia
1:1
1
eliminacje do Mistrzostw Świata 1978
87.12 listopada 1977WrocławPolska
 Szwecja
2:1
1
mecz towarzyski
88.22 marca 1978LuksemburgLuksemburg
Polska
1:3
mecz towarzyski
89.5 kwietnia 1978PoznańPolska
Grecja
5:2
2
mecz towarzyski
90.12 kwietnia 1978ŁódźPolska
Irlandia
3:0
1
mecz towarzyski
91.26 kwietnia 1978WarszawaPolska
Bułgaria
1:0
mecz towarzyski
92.1 czerwca 1978Buenos AiresPolska
RFN
0:0
Mistrzostwa Świata 1978
93.6 czerwca 1978RosarioPolska
 Tunezja
1:0
Mistrzostwa Świata 1978
94.10 czerwca 1978RosarioPolska
 Meksyk
3:1
1
Mistrzostwa Świata 1978
95.14 czerwca 1978RosarioArgentyna
Polska
2:0
Mistrzostwa Świata 1978
96.18 czerwca 1978MendozaPolska
Peru
1:0
Mistrzostwa Świata 1978
97.21 czerwca 1978MendozaPolska
Brazylia
1:3
Mistrzostwa Świata 1978

° – mecz nieoficjalny

Życie prywatne

Kazimierz Deyna 25 lipca 1970 w Poznaniu wziął ślub z Mariolą Polasik (naprawdę Bogumiła Kazimiera)[69]. Jego świadkami byli Bernard Blaut i Władysław Stachurski. W połowie 1973 przyszedł na świat ich syn, Norbert Kazimierz Sebastian[70].

Filmografia

  • 1981: Ucieczka do zwycięstwa (tytuł oryg. Escape to Victory) – jako Paweł Wołczek
  • 2003: Deyna – jako on sam (na podstawie materiałów archiwalnych)

Źródła[71][72]:.

Upamiętnienie

Memorabilia
Pomnik Kazimierza Deyny przy ulicy Łazienkowskiej w Warszawie
Mural Kazimierza Deyny na ulicy Kazury w Warszawie
Gwiazda Kazimierza Deyny w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie
Pomnik Kazimierza Deyny w Starogardzie Gdańskim
Mural z wizerunkiem Kazimierza Deyny w Starogardzie Gdańskim

Był organizowany piłkarski Memoriał Kazimierza Deyny[73].

Na ścianie bocznej domu rodzinnego piłkarza w Starogardzie Gdańskim (ul. Lubichowska 86) znajduje się graffiti z wizerunkiem Kazimierza Deyny[74]. Jedna z ulic na warszawskich Górcach nosi imię i nazwisko piłkarza. Ulica Kazimierza Deyny mieści się także w Oleśnicy[75]. Jego imię noszą też ronda przy ulicy Sokołowskiej w Siedlcach[76] i w środkowej części Starogardu Gdańskiego[77].

Przed wejściem do gmachu stadionu Legii Warszawa znajduje się pamiątkowa tablica poświęcona Kazimierzowi Deynie, odsłonięta 22 stycznia 2005[78]. 23 października 2006 w Muzeum Legii Warszawa na stadionie przy ulicy Łazienkowskiej została otwarta Aleja Kazimierza Deyny, gdzie znajdują się pamiątki z całej kariery zawodnika[79]. Na nowo powstałym stadionie Legii Warszawa trybuna wschodnia (niegdyś w tym miejscu była słynna Żyleta) została przez kibiców w wyniku konkursu w 2010 nazwana imieniem Kazimierza Deyny[80]. 6 czerwca 2012 przy stadionie Legii odsłonięto jego pomnik autorstwa Tomasza Radziewicza[5].

W 2001 w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto gwiazdę piłkarza, symbolizującą jego wybitne osiągnięcia[81]. W 2012 ukazała się reedycja biografii Kazimierza Deyny, której autorem był Stefan Szczepłek[82]. W tym samym roku powstała też komedia obyczajowa pt. Być jak Kazimierz Deyna, reżyserowana przez Annę Wieczur-Bluszcz[83].

Jesienią 2011 premierę miał wideoklip „Legenda Deyny”, zrealizowany przez Urząd Miasta Starogard Gdański. Wystąpił w nim między innymi mistrz świata w kulturystyce, Wojciech Nadolski[84][85].

13 marca 2016 PKP Intercity uruchomiło specjalny pociąg TLK Deyna na trasie Łódź Kaliska-Warszawa Wschodnia. Relacja, na której każdego dnia kursuje pociąg TLK Deyna, nawiązuje do podróży, którą piłkarz odbył w 1966. O nazwie pociągu zadecydowali internauci w głosowaniu na serwisie społecznościowym Facebook. Propozycja zdobyła ponad 9 tysięcy głosów, zostawiając w tyle inne alternatywy jak „Piotrkowska” czy „Kadr”[86].

12 sierpnia 2019 Poczta Polska wydała znaczek obiegowy o nominale 5,90 zł z jego podobizną[87].

1 września 2020, w 31. rocznicę śmierci piłkarza, z inicjatywy Fundacji im. Kazimierza Deyny na bocznej ścianie bloku mieszkalnego przy ul. Kazury 46 na warszawskim Ursynowie odsłonięto mural z jego podobizną[88].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i kazimierzdeyna.com: Biografia. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  2. teatr-mickiewicza.pl: Kazimierz Deyna – biografia. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  3. Legenda Deyny [dostęp 2019-11-30] (pol.).
  4. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
  5. a b PAP: Przed stadionem Legii odsłonięto pomnik Kazimierza Deyny. sport.dziennik.pl, 2012-06-07. [dostęp 2012-06-08]. (pol.).
  6. deon.pl: Uroczystości pogrzebowe Kazimierza Deyny. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  7. legia.com: legia.com Bilety Kazimierz Deyna. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  8. Szczepłek 2012 ↓, s. 172.
  9. Szczepłek 2012 ↓, s. 44.
  10. a b c d kazimierzdeyna.com: Biografia 2. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  11. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 45.
  12. Szczepłek 2012 ↓, s. 50.
  13. Szczepłek 2012 ↓, s. 64.
  14. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 104.
  15. Szczepłek 2012 ↓, s. 116.
  16. a b c d e f legendyfutbolu.com: Kazimierz Deyna. [dostęp 2012-06-26]. (pol.).
  17. Szczepłek 2012 ↓, s. 222.
  18. Marcin Gołębiewski: Nr 10 zastrzeżony dla Deyny. legia.net. [dostęp 2012-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-21)]. (pol.).
  19. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 222–223.
  20. Szczepłek 2012 ↓, s. 224.
  21. a b c d sport.pl: Kazimierz Deyna w Manchesterze City. Momenty były. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  22. Sport. Deyna wszedł za późno. „Nowiny”. Nr 64, s. 2, 22 marca 1979. 
  23. Szczepłek 2012 ↓, s. 230.
  24. Deyna uwikłany w dramat drogowy. „Nowiny”, s. 2, nr 230 z 22 października 1980. 
  25. Szczepłek 2012 ↓, s. 231.
  26. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 233.
  27. Szczepłek 2012 ↓, s. 149.
  28. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 150.
  29. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 158.
  30. Szczepłek 2012 ↓, s. 159.
  31. Szczepłek 2012 ↓, s. 162.
  32. Szczepłek 2012 ↓, s. 165.
  33. Szczepłek 2012 ↓, s. 180–184.
  34. Szczepłek 2012 ↓, s. 187.
  35. a b c Szczepłek 2012 ↓, s. 188.
  36. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 193.
  37. Historia PRL tom 16 1973-1975. Warszawa: New Media Concept sp. z.o.o., 2009, s. 97. ISBN 978-83-7558-506-3.
  38. a b c d e Szczepłek 2012 ↓, s. 272.
  39. a b Szczepłek 2012 ↓, s. 273.
  40. Szczepłek 2012 ↓, s. 218.
  41. Szczepłek 2012 ↓, s. 234.
  42. a b c d e deyna.info: Kazimierz Deyna – Biografia – część 5. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  43. Szczepłek 2012 ↓, s. 237.
  44. sport.wp.pl: Co zniszczyło Kazimierza Deynę?. [dostęp 2012-06-15]. (pol.).
  45. Szczepłek 2012 ↓, s. 164.
  46. a b c d e f legionisci.pl: Historia Legii: Tragiczny wypadek Deyny. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  47. sport.interia.pl: Kazimierz Deyna – samotność bohatera. [dostęp 2012-06-15]. (pol.).
  48. interia360.pl: Kazimierz Deyna – sportowa ofiara Żelaznej Kurtyny. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  49. Szczepłek 2012 ↓, s. 257.
  50. Urna z prochami Deyny spoczęła na Powązkach. rp.pl. [dostęp 2012-06-06]. (pol.).
  51. Maria Ruszkiewicz: Kazimierz Deyna spoczął na Powązkach. polskieradio.pl. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  52. tvp.info: „Polski” pogrzeb Kazimierza Deyny. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  53. Bartłomiej Kubiak: Mucha, Smuda i Soyka na uroczystościach pogrzebowych Kazimierza Deyny. m.sport.pl. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  54. Kazimierz Deyna w bazie danych pochowanych na Powązkach.
  55. Szczepłek 2012 ↓, s. 1152.
  56. Historia PRL tom 16 1973-1975. Warszawa: New Media Concept sp. z.o.o., 2009, s. 96. ISBN 978-83-7558-506-3.
  57. Podporucznik Deyna, legia.com [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  58. a b c d portalwiedzy.onet.pl: Deyna Kazimierz. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  59. Poznaliśmy Reprezentację 100-lecia! Zobacz najlepszy zespół w historii Polski!, www.laczynaspilka.pl [dostęp 2019-12-06].
  60. a b c France Football”: Classement 1972. [dostęp 2012-11-08]. (fr.).
  61. [1] – Plebiscyt FourFourTwo.
  62. [2] – The 50 greatest Manchester City players.
  63. Sport. 10 września – Dniem Polskiego Piłkarza. „Nowiny”. Nr 263, s. 2, 21 września 1972. 
  64. Odznaczenia dla olimpijczyków. „Nowiny”. Nr 264, s. 2, 23 września 1972. 
  65. a b Anna Kamińska: Muzeum Legii – Odznaczenia Kazimierza Deyny. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  66. interia.pl: Pogrzeb Kazimierza Deyny na polskiej ziemi. [dostęp 2012-07-12]. (pol.).
  67. a b c 90minut.pl: Kazimierz Deyna. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  68. a b [3] – S. Szczepłek, Deyna, Warszawa 1996 oraz A. Gowarzewski, Legia Warszawa. Kolekcja klubów, Katowice 1995.
  69. Szczepłek 2012 ↓, s. 155.
  70. Szczepłek 2012 ↓, s. 157.
  71. filmweb.pl: Kazimierz Deyna. [dostęp 2012-06-15]. (pol.).
  72. IMDb.com: Kazimierz Deyna (1947–1989). [dostęp 2012-06-21]. (ang.).
  73. Memoriał K. Deyny. „Nowiny-Stadion”, s. 8, nr 31 z 3 sierpnia 1992. 
  74. Sławomir Lewandowski „Legenda Kazimierza Deyny” „Pomorskie” nr 5/2011.
  75. nocowanie.pl: Ulica: Kazimierza Deyny – miejscowość Oleśnica. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  76. Rondo im. Kazimierza Deyny w Siedlcach. sportsiedlce.pl. [dostęp 2015-03-14]. (pol.).
  77. Rondo im. Kazimierza Deyny – Mapa Starogard Gdański, plan miasta, ulice w Starogardzie Gdańskim – E-turysta, mapy.e-turysta.pl [dostęp 2019-12-28].
  78. deyna.info: Pomnik Kazika. [dostęp 2012-06-25]. (pol.).
  79. wiadomosci24.pl: Aleja Kazimierza Deyny w Warszawie. [dostęp 2012-06-27]. (pol.).
  80. Trybuna wschodnia: im. Kazimierza Deyny!. legionisci.com, 2010-02-11. [dostęp 2013-09-26]. (pol.).
  81. wladek.pl: Aleja Gwiazd: GWIAZDY. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  82. relaksologia.pl: Kazimierz Deyna – biografia legendarnego polskiego piłkarza. [dostęp 2012-06-21]. (pol.).
  83. filmpolski.pl: BYĆ JAK KAZIMIERZ DEYNA. [dostęp 2012-06-20]. (pol.).
  84. Jędrzyński, Maciej (2011-10-24). „Starogard Gdański: W kinie Sokół odbyła się premiera Legendy Deyny zespołu Jordan”. starogardgdanski.naszemiasto.pl. [dostęp 2020-02-17].
  85. „Legenda Deyny – zakończono zdjęcia do klipu”. tvn24.pl. 2011-10-03. [dostęp 2020-02-17].
  86. Pociąg Deyna Na Trasie Łódź – Warszawa, pracasport.pl [dostęp 2016-03-11].
  87. 2019.08.12. Kazimierz Deyna :: Katalog Znaków Pocztowych. www.kzp.pl. [dostęp 2020-02-04].
  88. Pamiętają o Deynie. „Gazeta Stołeczna”, s. 1, 3 września 2020. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Football pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Flag of England.svg
Flag of England. Saint George's cross (a red cross on a white background), used as the Flag of England, the Italian city of Genoa and various other places.
Flag of Bulgaria (1967–1971).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Bulgaria (1967-1971). Flag of Bulgaria with Bulgarian coat from 1967
Flag of Albania.svg
Flag of Albania
Flag of Spain (1945–1977).svg
Autor: SanchoPanzaXXI, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of Spain during the Spanish State. It was adopted on 11 October 1945 with Reglamento de Banderas Insignias y Distintivos (Flags, Ensigns and Coats of Arms Bill)
Flag of Hungary (1949-1956).svg
Flag of Hungary from 20 August 1949 to 12 November 1956.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of SFR Yugoslavia.svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Canada (Pantone).svg
Flag of Canada introduced in 1965, using Pantone colors. This design replaced the Canadian Red Ensign design.
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Olympic rings.svg
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Olympic rings without rims.svg
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Kazimierz deyna man city.JPG
Autor: Ciniak, Licencja: CC0
Oryginalna koszulka Manchesteru City w której występował Kazimierz Deyna
Bundesarchiv Bild 183-N0706-0039, Fußball-WM, VR Polen - Brasilien 1-0.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-N0706-0039 / Mittelstädt, Rainer / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
ADN-ZB-Mittelstädt-6.7.74-ma-BRD-München: X. Fußball-Weltmeisterschaft-Spiel um den dritten Platz: VR Polen - Brasilien 1:0- Freude bei den polnischen Spielern nach dem 1:0. Von links: Kazimierz Dayna,Torschütze Grzegorz Lato, Robert Gadochn und Leslaw Cmikiswicz.
Bundesarchiv Bild 183-N0623-0018, Fußball-WM, VR Polen - Italien 2-1.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-N0623-0018 / CC-BY-SA 3.0
Kazimierz Deyna (nr 12) w objęciach kolegów z drużyny (m.in. Henryka Kasperczaka, z lewej Andrzej Szarmach, z prawej Grzegorz Lato (nr 16)) po strzeleniu gola na 2:0 w meczu Polska-Włochy podczas Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1974, 23.06.1974
Kazimierz Deyna (grób) 01.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób piłkarza Kazimierza Deyny na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
Deyna mural Bielany.jpg
Autor: Wyzyskiwaczkolorów, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mural depicts Deyna, Bielany district, Warsaw, Poland
Pomnik Kazimierza Deyny w Warszawie 2021.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pomnik Kazimierza Deyny w Warszawie
Deyna10.jpg
Autor: Ciniak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nagłowek jednej z lokalnych gazet w San Diego z dnia 1 września 1989 r. Informujący o śmiertelnym wypadku Kazimierza Deyny
Flag of Haiti.svg
The national and official state flag of Haiti; arms obtained from http://www.webchantier.com/. The civil flag can be found at here.
Flag of Bulgaria (1967-1971).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of Bulgaria (1967-1971). Flag of Bulgaria with Bulgarian coat from 1967
Kazimierz Deyna.jpg
Autor: Nationaal Archief, Den Haag, Rijksfotoarchief: Fotocollectie Algemeen Nederlands Fotopersbureau (ANEFO), 1945-1989 - negatiefstroken zwart/wit, nummer toegang 2.24.01.05, bestanddeelnummer 923-4328, Licencja: CC BY-SA 3.0 nl
Kazimierz Deyna met de Legia Warschau-selectie in Nederland
Kazimierz deyna in sockers.jpg
Autor: Ciniak, Licencja: CC0
Oryginalna koszulka Kazimierza Deyny w której grał w San Diego Sockers
Kazimierz Deyna - gwiazda, Wladyslawowo.jpg
(c) Goku122 z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Gwiazda Kazimierza Deyny na Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie
Grób Kazimierza Deyny.jpg
Autor: Ciniak, Licencja: CC BY 3.0
Grób Kazimierza Deyny w San Diego w Kalifornii. W 2012 roku prochy zostały przywiezione do Polski, został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Muzeum Legii Warszawa 05.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Muzeum Legii Warszawa
Portret Kazimierza Deyny.JPG
Autor: Adaś17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Portret Kazimierza Deyna w Muzeum Legii Warszawa.
Mural Kazimierz Deyna ul. Kazury 2022.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Mural upamiętniający Kazimierza Deynę na bloku mieszkalnym przy ul. Kazury 46 w Warszawie (widok od strony ul. Płaskowickiej)
Pl-Kazimierz Deyna.ogg
Autor: Cz@rniok , Message, Talk 19:30, 13 July 2007 (UTC), Licencja: CC BY-SA 2.5
Pronunciation of name of Kazimierz Deyna in Polish by native speaker.
Starogard Deyna.JPG
Autor: Cz@rniok , Message, Talk 20:08, 17 June 2007 (UTC), Licencja: CC BY-SA 2.5
Starogard Gdański. Pamiątkowy obelisk upamiętniający Kazimierza Deynę ustawiony przy wejściu na stadion jego imienia.